Είναι πολλοί εκείνοι που δεν καταφέρνουν να αδυνατίσουν και να διατηρήσουν την απώλεια των κιλών τους παρά την έντονη προσπάθεια για το αντίθετο. Μία από τις αιτίες μπορεί να αποδοθεί στην λεγόμενη «συναισθηματική διατροφή». Όταν μιλάμε για συναισθηματική διατροφή αναφερόμαστε κυρίως στην συναισθηματική ανακούφιση μέσα από το φαγητό. Μέχρι πρόσφατα μελετούσαμε μόνο τα αρνητικά συναισθήματα αλλά πλέον γνωρίζουμε ότι και τα θετικά συναισθήματα έχουν αντίκτυπο στην διατροφική μας συμπεριφορά. Άρα, επειδή τα αίτια που οδηγούν στην συχνή κατανάλωση φαγητού είναι συνήθως συναισθηματικά, χρησιμοποιείται ο όρος συναισθηματική διατροφή.
Συναισθηματική διατροφή
Δεν έχουμε καλή επαφή με το σώμα μας και τα σήματα που μας δίνει. Το σώμα λέει «πεινάω» και εμείς το αγνοούμε ή μας λέει «φτάνει, δεν θέλω άλλο» και εμείς δεν δίνουμε σημασία. Έτσι φτάνουμε στο αποτέλεσμα να αποκοβόμαστε από αυτό που μας διαμηνύει. Δεν είναι τυχαίο που στην ερώτηση «πεινάς πραγματικά;» η απάντηση συχνά είναι “δεν ξέρω”. Όταν δεν μπορούμε να καταλάβουμε αν είναι πραγματική η πείνα μας ή όχι, θα βοηθούσε να εντοπίσουμε το συναίσθημα που μας ωθεί να φάμε.
Υπάρχουν κάποια συναισθήματα που οδηγούν συχνότερα στο φαγητό. Εντοπίζοντας το συναίσθημα που κυριαρχεί όταν οδηγείστε στο φαγητό ενώ δεν πεινάτε, μπορείτε να καταλάβετε τι είναι αυτό που πραγματικά χρειάζεστε και να ‘θρέψετε’ την αληθινή σας ανάγκη με άλλο τρόπο.
Τα κυριότερα συναισθήματα που οδηγούν στην συναισθηματική διατροφή είναι:
- Θυμός
- Άγχος
- Φόβος
- Μοναξιά
- Μελαγχολία
- Ανία
Το προφίλ ατόμων με συναισθηματική διατροφή
Τα άτομα που εκδηλώνουν συναισθηματική διατροφή είναι, κατά μέσο όρο, πιο υπέρβαρα και έχουν μεγαλύτερες διακυμάνσεις βάρους. Οι περισσότεροι προσπαθούν ανεπιτυχώς για πολλά χρόνια να ακολουθήσουν δίαιτες μέχρι που σταματούν την συγκεκριμένη προσπάθεια έχοντας απογοητευθεί από το αποτέλεσμα. Πολλές φορές οι ίδιες οι δίαιτες, ειδικά οι αυστηρές, οδηγούν στα πρώτα υπερφαγικά επεισόδια. Συγκριτικά με άλλους, τα άτομα με συναισθηματική διατροφή δεν έχουν μάθει να διαχειρίζονται αποτελεσματικά την συναισθήματα τους, τείνουν να διεκδικούν και να υποστηρίζουν λιγότερο τις επιθυμίες τους, έχουν περισσότερες σωματικές ανησυχίες και εκδηλώνουν περισσότερη ευαισθησία (που συχνά δεν την εκφράζουν και καταπίνουν τα συναισθήματα τους). Σε βάθος χρόνου, η συναισθηματική διαταραχή μπορεί να οδηγήσει και σε ιατρικά προβλήματα με αυξημένη πιθανότητα, για παράδειγμα, υπερινσουλιναιμίας και διαβήτη.
Πως αντιμετωπίζεται η συναισθηματική διατροφή;
Παρακολουθούμε τη διατροφική συμπεριφορά για να εντοπίσουμε ποια συγκεκριμένα συναισθήματα πυροδοτούν την κατανάλωση φαγητού. Μαθαίνουμε αν υπάρχει ειδικός συνδυασμός φαγητού-συναισθήματος και εφαρμόζουμε εναλλακτικούς τρόπους ικανοποίησης των ψυχικών αναγκών μας που δεν εχουν επίκεντρο το φαγητού. Μέσα από ψυχοθεραπευτικές πρακτικές (π.χ. γνωσιακές, τροποποίησης συμπεριφοράς, ύπνωσης σταματάμε την αυτόματη συμπεριφορά και ενισχύουμε την ευσυνειδητότητα (να έχω επίγνωση την ώρα που τρώω) ενώ παράλληλα αποκαθιστούμε την σχέση με τον εαυτό μας και τα συναισθήματα μας.
Μέσα από ένα εξατομικευμένο πλάνο, αναπτύσσουμε αυτά που χρειαζόμαστε για να σταματήσουμε ένα μοτίβο που συνηθίσαμε να ακολουθούμε χρόνια. Μην σας φανεί περίεργο αν τελικά η συνήθεια αποτελέσει το δυσκολότερο εμπόδιο που θα χρειαστεί να προσπεράσετε.
Διαβάστε επίσης
- Δίαιτες: Μύθοι και αλήθειες
- Ψυχολογική ύπνωση
- Δίαιτα: μια μεγάλη απόφαση
- Χωρίζοντας… πολιτισμένα
- Έχω φαγούρα, είναι σοβαρό;
Ψυχολόγος – Συγγραφέας ΜΑ DCH AFISCP. Γεννήθηκε στην Αυστραλία και σπούδασε ψυχολογία με μεταπτυχιακή ειδίκευση στην κλινική ψυχολογία στο University of Hartford (ΗΠΑ). Μετεκπαιδεύτηκε στην κλινική ύπνωση στο University of Sheffield (Αγγλία) και υπήρξε ανάμεσα στους πρώτους απόφοιτους διεθνώς με αντίστοιχη πανεπιστημιακή ειδίκευση.