Η ύπνωση έχει μακρά ιστορία. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ιστορία της ύπνωσης φτάνει στην αρχαιότητα. Πιστεύεται ότι η αρχαίοι Έλληνες προκαλούσαν υπνωτικά φαινόμενα, πιθανώς εν αγνοία τους, κατά τη διάρκεια διάφορων τελετών και δραστηριοτήτων.

Πάντως η σύγχρονη εποχή της ύπνωσης – που έδωσε και το έναυσμα για έρευνα – ξεκινά το 18ο αιώνα στο Παρίσι με τον Franz Mesmer.

Τι είναι η ύπνωση;

Παρά τη μεγάλη ιστορία και την πληθώρα ερευνών, δεν υπάρχει κοινά αποδεκτός όρος της ύπνωσης και γι’ αυτό χρησιμοποιούμε μια περιγραφή της διαδικασίας και του βιώματος της.

Η ύπνωση είναι το αποτέλεσμα ή η κατάσταση που θα βιώσετε αφού αποφασίσετε να ακολουθήσετε τις προτάσεις που θα υποβάλλει ο θεραπευτής με σκοπό συγκεκριμένες αλλαγές στο πώς αισθάνεστε, σκέφτεστε, αντιλαμβάνεστε ή/και συμπεριφέρεστε.

Κατά τη διάρκεια, είστε προσηλωμένοι σε αυτό που κάνετε και δίνετε λιγότερη σημασία στο περίγυρο. Είστε πιο ανοιχτοί στο να δεχτείτε και να πειραματιστείτε με κάποια θεραπευτική ιδέα, να τη βιώσετε και να ξαφνιάσετε τον εαυτό σας ευχάριστα με αυτά που τελικά μπορείτε να καταφέρετε.

Οι προτάσεις που θα σας υποβάλλει ο θεραπευτής για να υπάρξουν οι συγκεκριμένες αλλαγές είναι οι, γνωστές σε όλους μας, υποβολές.

Η ύπνωση αυξάνει τον έλεγχο, δεν τον αφαιρεί!

Η ύπνωση σας βοηθάει να βιώσετε πιο εύκολα τις διάφορες υποβολές αλλά δεν θα σας πιέσει να το κάνετε. Αντίθετα με αυτά που ίσως έχετε δει στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο ή έχετε διαβάσει σε περιοδικά και σε βιβλία, όταν είστε σε ύπνωση έχετε πλήρη έλεγχο.

Δεν θα μιλήσετε για πράγματα που δεν επιθυμείτε και δεν θα πράξετε κάτι που δεν θέλετε παρά μόνο όταν δώσετε εσείς το πράσινο φως. Στην ουσία, καλλιεργείτε μια ιδιαίτερη σχέση με τον εαυτό σας ενώ μαθαίνετε να τον κατευθύνετε και να αξιοποιείτε τις δυνατότητες σας για να πετύχετε τον στόχο που έχετε θέσει.

Εσείς οδηγείτε το αυτοκίνητο και εσείς έχετε τα χέρια στο τιμόνι. Ο θεραπευτής είναι ένας συνοδηγός που γνωρίζει τη διαδρομή για να φτάσετε εκεί που θέλετε και σας τη δείχνει.

Σύντομα, θα την έχετε μάθει και δεν θα χρειάζεστε κάποιον να σας λέει πώς να φτάσετε στον προορισμό σας. Γι’ αυτό, άλλωστε, πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι όλη η ύπνωση είναι αυτούπνωση.

Αυτούπνωση

Στην αυτούπνωση ξεκινάτε την υπνωτική διαδικασία μόνοι σας και καθοδηγείτε τον εαυτό σας στο στόχο που θέλετε να πετύχετε. Συνήθως αυτό επιτυγχάνεται πιο εύκολα αφού πρώτα γίνει ύπνωση με τη βοήθεια εξειδικευμένου θεραπευτή (ετερούπνωση) και δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες. Η αυτούπνωση μαθαίνεται σχετικά εύκολα κι ακολουθείται από εξάσκηση.

Η εκπαίδευση του θεραπευόμενου στην αυτούπνωση είναι σημαντική γιατί ο θεραπευόμενος έχει μια ενεργή συμμετοχή στη θεραπεία του, η θεραπεία δεν σταματά στο γραφείο αλλά συνεχίζεται στο σπίτι, αυξάνεται η αυτονομία και η αυτοπεποίθηση ενώ μαθαίνει να βασίζεται στις δικές του δυνάμεις και να τις ενεργοποιεί.

Μη ξεχνάτε ότι αυτή είναι η δουλειά ενός ψυχολόγο, να σας κάνει πιο ανεξάρτητους και αυτόνομους.

Η υπνοθεραπεία δεν είναι ξεχωριστό επάγγελμα

Η ύπνωση δεν αποτελεί είδος ή προσέγγιση ψυχοθεραπείας όπως είναι η γνωσιακή ή η συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία αλλά μια διαδικασία που διευκολύνει τη ψυχοθεραπεία.

Έρευνες δείχνουν ότι η προσθήκη της υπνοθεραπείας στη γνωσιακή και ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία βελτιώνει τα αποτελέσματα της. Όταν αναφερόμαστε στην υπνοθεραπεία αναφερόμαστε σε ψυχοθεραπεία με την βοήθεια της ύπνωσης.

Αυτό σημαίνει ότι δεν επαρκεί η εκπαίδευση στη ύπνωση αλλά πρέπει να προϋπάρχει εκπαίδευση σε τομέα της υγείας και ο ειδικός να την εφαρμόζει αποκλειστικά στην ειδικότητα του.

Για παράδειγμα, ο ψυχολόγος στη ψυχοθεραπεία, ο οδοντίατρος θα εστιάσει στις οδοντιατρικές εφαρμογές και ο λογοθεραπευτής θα την εφαρμόσει στα πλαίσια της λογοθεραπείας.

Η επίσημη θέση είναι «αν δεν έχεις τα προσόντα να κάνεις θεραπεία χωρίς ύπνωση, τότε δεν έχεις τα προσόντα να κάνεις με ύπνωση».

Πού μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία;

Η κλινική ύπνωση είναι μια αναγνωρισμένη στρατηγική, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στο χώρο της ιατρικής και ψυχολογίας.

Χρησιμοποιείται στον έλεγχο του πόνου, στην κατάθλιψη, στο άγχος , στις φοβίες, στη διακοπή συνηθειών, στις ψυχοσεξουαλικές διαταραχές, στη ψυχοσωματική ιατρική και σε πολλά άλλα προβλήματα υγείας.

Ολοένα και περισσότερα νοσοκομεία την εντάσσουν στα τμήματα τους προς όφελος των ασθενών όπως τα νοσοκομεία που συνδέονται με το Πανεπιστήμιο του Harvard, το Νοσοκομείο Παίδων του Πανεπιστημίου της Minnesota, το St John’s Hospital της Αγγλίας, το Μount Sinai Hospital και το Μαyo Clinic.

Σε νοσοκομεία του εξωτερικού η ύπνωση αξιοποιείται για την αντιμετώπιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (γνωστή και ως σπαστική κολίτιδα), για τη μείωση του πόνου κατά τη διάρκεια της γέννας, στον οδοντίατρο (γνωστή ως οδοντιατρική ύπνωση), κατά την διάρκεια επώδυνων διαδικασιών σε ασθενείς με εγκαύματα, σε άτομα με καρκίνο όπου η ύπνωση εφαρμόζεται στη διαχείριση των παρενεργειών της χημειοθεραπείας όπως η ναυτία, στους πόνους που δημιουργεί η νόσος και πολλά άλλα.

Όπως βλέπετε, επειδή πρόκειται για τεχνική, το εύρος εφαρμογών της ύπνωσης είναι εντυπωσιακός. Αυτό, δεν σημαίνει ότι είναι πανάκεια ούτε είναι η πρώτη επιλογή για όλους και για όλα.

Η απόφαση να χρησιμοποιηθεί στο θεραπευτικό σας πρόγραμμα χρειάζεται να γίνει σε συνεργασία με τον ειδικό που έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα τόσο στη χρήση της ύπνωσης όσο και στους περιορισμούς της.

Διαβάστε επίσης

• Συναισθηματική διατροφή: Η ψυχολογία στο αδυνάτισμα
• Χωρίζοντας… πολιτισμένα
• Κοιλιοπλαστική μαζί με καισαρική γίνεται;
• Συμβουλές από παιδοψυχολόγους για την σωστή διαχείριση ενός διαζυγίου
• Σπαστική κολίτιδα, η νόσος του… πολιτισμένου ανθρώπου