Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Ο ομαλός λειχήνας είναι μια συνηθισμένη χρόνια δερματοπάθεια με εκδηλώσεις στο δέρμα αλλά και στο στόμα που σε μερικές περιπτώσεις αποτελούν και την μοναδική εκδήλωση της ασθένειας. Είναι νόσος αγνώστου αιτιολογίας και η θεραπεία σκοπό έχει να ανακουφίσει από τα συμπτώματα (συμπτωματική).

Παθογένεια

Ο ομαλός λειχήνας είναι νόσος αγνώστου αιτιολογίας. Πολλοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί, όπως ψυχοσωματικοί παράγοντες, stress, αλλεργίες, χημικές ουσίες, κάπνισμα, κ.α. Πιο πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι ο ομαλός λειχήνας μπορεί να είναι αυτοάνοσο νόσημα, δηλαδή μια νόσος κατά την οποία ο οργανισμός δεν αναγνωρίζει σαν δικά του κάποια συστατικά των ιστών του και προσπαθεί να τα καταστρέψει.

Κλινική εικόνα

Ο ομαλός λειχήνας μπορεί να εμφανιστεί στο στόμα με διάφορες μορφές. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως κύριο χαρακτηριστικό είναι μικρά λευκά εξογκώματα (βλατίδες) στην εσωτερική επιφάνεια του στόματος (βλεννογόνος).

Οι βλατίδες αυτές μπορεί να διατάσσονται σε λεπτές γραμμές που διαπλέκονται και σχηματίζουν ένα δίκτυο σαν δαντέλα (τυπική ή δικτυωτή μορφή), μπορεί να σχηματίζουν λευκές πλάκες (υπερτροφική μορφή), μπορεί ανάμεσα τους να βρίσκονται φυσαλίδες που περιέχουν ορώδες υγρό ή αίμα, που σπάνε και αφήνουν μικρές πληγές (φυσαλιδώδης μορφή).

Η φυσαλιδώδης μορφή εξελίσσεται συνήθως στην ατροφική και τελικά την διαβρωτική μορφή του ομαλού λειχήνα όπου οι εξελκώσεις είναι πιο μεγάλες, παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και θεραπεύονται τελικά αυτόματα.

Οι αλλοιώσεις του ομαλού λειχήνα μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε μέσα στο στόμα, με πιο συχνή εντόπιση στα πλάγια τοιχώματα του στόματος και από τις δύο πλευρές (δεξιά και αριστερά). Προσβάλλει άτομα ηλικίας 20-45 ετών και πολύ σπάνια παιδιά η ενήλικες άνω των 60 ετών.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται από την κλινική εικόνα με την υποβοήθηση ιστολογικών εξετάσεων.

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία σκοπό έχει να ανακουφίσει τον ασθενή από τα συμπτώματα της νόσου και να τον καθησυχάσει όσον αφορά την σοβαρότητα της κατάστασης του. Ο ομαλός λειχήνας είναι χρόνια νόσος που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν είναι επικίνδυνος για την ζωή του ασθενή, χρειάζεται όμως παρακολούθηση γιατί έχουν αναφερθεί περιπτώσεις (πολύ λίγες) που εξελίχθηκαν σε καρκίνο ιδίως σε ασθενείς που κάπνιζαν ή έπιναν οινοπνευματώδη ποτά. Αμεση σύνδεση του καρκίνου με τον ομαλό λειχήνα δεν έχει πάντως αποδειχτεί μέχρι σήμερα.