Οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης. Είναι ένα συχνό πρόβλημα υγείας, ιδιαίτερα στις νεαρές ηλικίες. Θεραπεύεται επιτυχώς με χειρουργική επέμβαση (σκωληκοειδεκτομή). Αν όμως δεν διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορεί να εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές (περιτονίτιδα). Γι΄ αυτό δεν πρέπει ποτέ να υποτιμούμε έναν πόνο στην κοιλιά (ιδιαίτερα χαμηλά και δεξιά). Δεν σημαίνει βέβαια ότι πρόκειται πάντα για σκωληκοειδίτιδα. Αλλά, αρμόδιος για να το κρίνει είναι πάντα ο γιατρός σας! Τι είναι όμως η σκωληκοειδής απόφυση; Η σκωληκοειδής απόφυση αποτελεί το τελικό τμήμα μιας περιοχής του παχέος εντέρου, που λέγεται “τυφλό”. Σαν τμήμα του εντέρου που είναι, έχει κατασκευή σωλήνα, δηλαδή έχει αυλό. Μοιάζει στο σχήμα με “σκουλήκι” και, όπως φαντάζεται κανείς, έτσι έχει πάρει και το όνομά της. Το μήκος της κυμαίνεται από 8 έως 10 εκατοστά. Η κορυφή της σκωληκοειδούς μπορεί να βρίσκεται σε διάφορα σημεία μέσα στην κοιλιά (κι αυτό πολλές φορές μας δημιουργεί διαγνωστικά προβλήματα).
Πού εμφανίζεται και πού οφείλεται η οξεία σκωληκοειδίτιδα;
Είναι συχνή πάθηση στο δυτικό ημισφαίριο ενώ είναι σπάνια στην Ασία και Αφρική. Σαν κύρια αίτια θεωρούνται διαιτητικοί παράγοντες. Ειδικότερα, διατροφή πλούσια σε ζάχαρη και κρέας είναι επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση της οξείας σκωληκοειδίτιδας. Αντίθετα, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες (όπως τα λαχανικά) βοηθούν στην καλή κένωση (άδειασμα) του εντέρου, οπότε και η εμφάνιση φλεγμονής είναι σπάνια. Η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι 1 προς 1, εκτός από την ηλικία μεταξύ 15-25 ετών, όπου η αναλογία είναι 2 προς 1 υπέρ των ανδρών.
Τι είναι και πως προκαλείται η οξεία σκωληκοειδίτιδα ;
Οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης.
Προκαλείται από την απόφραξη του αυλού της σκωληκοειδούς απόφυσης. Η απόφραξη αποδίδεται συνήθως σε κοπρόλιθους (σκληρές μάζες κοπράνων) και σπανιότερα σε άλλα αίτα (συμφύσεις, νεοπλάσματα και παράσιτα του εντέρου). Μόλις αποφραχθεί ο αυλός της σκωληκοειδούς, αυξάνεται ο αριθμός των μικροβίων με αποτέλεσμα να εμφανίζεται φλεγμονή.
Πως γίνεται η διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδος;
Στη φάση της φλεγμονής (αυτό που λέμε «οξεία φάση») παρουσιάζεται πόνος στην κοιλιά, συνήθως χαμηλά και δεξιά (η περιοχή αυτή ονομάζεται «δεξιός λαγόνιος βόθρος») και όχι σπάνια ανορεξία, εμετός και ναυτία. Εφόσον εξελίσσεται η φλεγμονή, εμφανίζεται πυρετός, ταχυκαρδία (αύξηση του αριθμού των σφύξεων), καθώς και αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων (στοιχείο που φαίνεται από τη γενική εξέταση αίματος).
Θα πρέπει εδώ να διευκρινήσουμε ότι η εικόνα αυτή παρουσιάζεται στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά όχι πάντοτε. Η κλινική εικόνα μεταβάλλεται από ασθενή σε ασθενή, επιβεβαιώνοντας την άποψη ότι «υπάρχουν ασθενείς και όχι ασθένειες».
Στην περίπτωση που δεν αντιμετωπισθεί η φλεγμονή και ακολουθήσει νέκρωση της σκωληκοειδούς και ρήξη, συμβαίνει αυτό που λέμε «περιτονίτιδα», μια κατάσταση πολύ σοβαρή. Εδώ πλέον ο ασθενής δείχνει να πάσχει βαριά, η κοιλιά είναι επώδυνη και πολύ σκληρή και συνήθως παρατηρείται μεγάλη ταχυκαρδία και πυρετός. Στις περιπτώσεις αυτές χρειάζεται επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση.
Τι άλλο μπορεί να συμβαίνει;
Οταν ένας άντρας ή μια γυναίκα παρουσιάζουν εικόνα σαν αυτή που περιγράψαμε, δεν σημαίνει πάντα ότι έχουμε να κάνουμε με οξεία σκωληκοειδίτιδα. Μπορεί να κρύβονται άλλα νοσήματα κι αυτό αποτελεί στην καθημερινή Ιατρική Πράξη ένα σοβαρό προβληματισμό για κάθε γιατρό. Κάποια από τα νοσήματα που σκέφτεται ο γιατρός σε τέτοια περίπτωση είναι η γαστρεντερίτιδα, ο κωλικός του δεξιού νεφρού και επιπλέον για τις γυναίκες, η συστροφή κύστεως της ωοθήκης, η σαλπιγγίτιδα, η ρήξη εξωμητρίου κυήσεως. Οσο κι αν φαίνεται περίεργο, ακόμη και η πνευμονία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να μιμηθεί την εικόνα της σκωληκοειδίτιδας!
Ποια είναι η θεραπεία της οξείας σκωληκοειδίτιδος;
Η θεραπεία της οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι κατά κανόνα χειρουργική (εκτελείται αφαίρεση της σκωληκοειδούς αποφύσεως, δηλαδή σκωληκοειδεκτομή). Κατά περίπτωση χορηγούνται αντιβιοτικά σαν ενισχυτικό θεραπευτικό μέτρο.
Τι είναι η χρόνια σκωληκοειδίτιδα;
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να επέλθει (αυτόματα) ίαση μετά από ένα επεισόδιο οξείας σκωληκοειδίτιδας (αυτό αποτελεί εξαίρεση και όχι κανόνα!). Αυτοί οι ασθενείς έχουν πιθανότητα 30% να παρουσιάσουν νέο επεισόδιο. Θα πρέπει τότε να χειρουργούνται σε σύντομο χρονικό διάστημα (1-2 μήνες). Αν δεν χειρουργηθούν, μπορεί να παρουσιάσουν χρόνια σκωληκοειδίτιδα, κατά την οποία συμβαίνουν υποτροπές σκωληκοειδίτιδας, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ηπιότερα συμπτώματα και μεσοδιαστήματα χωρίς συμπτώματα.
Διαβάστε επίσης
- Λένε οτι ‘η κοιλιά είναι ο τάφος του γιατρού’. Γιατί;
- Εγκαιρη διάγνωση του Αλτσχάιμερ με μία απλή εξέταση ούρων
- Αυτοκτονία 29χρονης κτηνιάτρου στην Ιαπωνία για λάθος διάγνωση
- Νέοι δείκτες για τη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη
- Οξεία σκωληκοειδίτιδα
Ιατρός Χειρουργός. Σπούδασε την Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και ειδικεύτηκε στη Χειρουργική στο Αρεταίειο Νοσοκομείο. Ιδιαίτερα επιστημονικά ενδιαφέροντά του αποτελούν η χειρουργική ήπατος, χοληφορων, παγκρέατος, λεπτού και παχέος εντέρου καθώς και του τραχήλου.