Σχεδόν αμέσως μόλις έρθει στον κόσμο το νεογέννητο, ‘ζητάει’ να καλυφθεί η πρώτη και βασική του ανάγκη: η ανάγκη για λήψη τροφής. Ταυτόχρονα όμως με την σίτιση του, καλύπτεται και μια άλλη πρωταρχική του ανάγκη, αυτή της ανθρώπινης ζεστασιάς και επαφής. Ετσι, το τάϊσμα του βρέφους γίνεται κάτι παραπάνω απο απλή χορήγηση τροφής: δίνεται στη μητέρα η ευκαιρία να το κρατήσει στην αγκαλιά της, να του μεταδώσει τη στοργή και την αγάπη της, να επικοινωνήσει μαζι του. Το αν η σχέση αυτη, μάνας-μωρού, θα εγκατασταθεί μεσω του θηλασμού ή της χορήγησης ξένου γάλατος,(διότι, σύμφωνα με τις τρέχουσες απόψεις, το γάλα πρέπει να είναι η αποκλειστική τροφή του βρέφους για τους πρώτους 5-6 μήνες ζωής), αποτελεί μια σοβαρή και πολύ σημαντική απόφαση για την ανάπτυξή του.
Η υπεροχή του μητρικού γάλατος
Τα τελευταία χρόνια, η υπεροχή του μητρικού γάλατος έναντι των τεχνητών, αποδείκνυεται συνεχώς με νέα επιστημονικά στοιχεία. Παρ’ όλες τις εντατικές και συνεχιζόμενες προσπάθειες προκειμένου να παρασκευασθεί τεχνητά, γάλα αγελαδινό πανομοιότυπο με το μητρικό, (εξανθρωποποιημένο αγελαδινό γάλα), κάτι τέτοιο έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα πρακτικά αδύνατο. Το βιομηχανοποιημένο βρεφικό γάλα που χρησιμοποιείται ευρέως στις μέρες μας, μπορεί να είναι βέβαια ασφαλές και να αποτελεί μια αποδεκτή εναλλακτική δυνατότητα , απέχει όμως πολύ από του να μπορεί να υποκαταστήσει πλήρως το μητρικό.
Σήμερα με έμφαση , η παγκόσμια παιδιατρική κοινότητα , η Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, αλλά και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, συνιστούν ανεπιφύλακτα την διατροφή αποκλειστικά με μητρικό γάλα κατά τους έξι (6) πρώτους μήνες ζωής, ή αν αυτό δεν είναι δυνατόν, τουλάχιστον κατά τους 3-4 πρώτους μήνες.
Πλεονεκτήματα του μητρικού γάλατος
Το μητρικό γάλα περιέχει και μεταφέρει αντισώματα (ανοσοσφαιρίνες), που μαζί με άλλα συστατικά του προστατεύουν το μωρό από μικρόβια και ιούς. Ετσι, τα βρέφη που θηλάζουν αρρωσταίνουν πολύ λιγότερο από εκείνα που τρέφονται με ξένο γάλα.
Το μητρικό γάλα προστατεύει απο τις αλλεργίες, (π.χ. άσθμα, έκζεμα). Ιδιαίτερα για τα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό αλλεργίας, συνίσταται αποκλειστική χορήγηση μητρικού γάλατος για τους πρώτους 6 μήνες ζωής.
Το μητρικό γάλα προστατεύει απο την σιδηροπενική αναιμία. Αν και η περιεκτικότητα του σε σίδηρο είναι σχετικά μικρότερη από εκείνη του αγελαδινού γάλατος, η απορρόφηση του σιδήρου του γυναικείου γάλατος είναι πολύ υψηλότερη, (ποσοστό απορρόφησης 40 – 50%, ενώ του αγελαδινού αντίστοιχα μόνο 10%, και μάλιστα μόνο 4% στην ενισχυμένη με σίδηρο φόρμουλα).
Το μητρικό γάλα περιέχει παράγοντες απαραίτητους για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Υπάρχουν μάλιστα μελέτες που υποστηρίζουν οτι τα παιδιά που δεν θήλασαν, εχουν χαμηλότερες επιδόσεις σε τεστ νοημοσύνης.
Τα μωρά που θηλάζουν σπάνια γίνονται παχύσαρκα, αντίθετα με εκείνα που παίρνουν τροποποιημένο γάλα αγελάδας.
Επίσης , οι κωλικοί στα θηλάζοντα βρέφη ειναι και σπανιότεροι και μικρότερης έντασης (ηπιότεροι).
Τελευταίες έρευνες δείχνουν οτι ο θηλασμός προστατεύει απο την εκδήλωση του νεανικού σακχαρώδους διαβήτη.
Απο την πλευρα της μητερας…
Απο την πλευρά της μητέρας, να τονίσουμε οτι το ανθρώπινο γάλα είναι διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή, χωρίς να απαιτείται κανένας κόπος ή προετοιμασία, και χωρίς κανένα κόστος.
Επίσης, ο θηλασμός συμβάλει αποφασιστικά στο αδυνάτισμα της μητέρας, και αποτελεί την καλύτερη διαιτα: η θηλάζουσα χάνει 500 θερμίδες κάθε μέρα, έτσι ώστε μέσα σε 3-4 μήνες να επανέρχεται στο προ της εγκυμοσύνης βάρος της.
Μεγάλες μελέτες δείχνουν οτι ο θηλασμός προστατεύει τη μητέρα απο του να εμφανίσει αργότερα στη ζωή της ορισμένους τύπους καρκινου ( μαστού, ωοθηκών, μήτρας).
Επιπλέον, ο θηλασμός συμβάλει καλύτερα στην ανάπτυξη του ψυχικού δεσμού μάνας-παιδιού, με την άμεση σωματική επαφή, την τόσο καθησυχαστική για το μωρό, και πραγματικά μοναδική για τη μάνα. Εξ άλλου, φαίνεται οτι οι ορμόνες της γαλουχίας προάγουν και το αίσθημα της μητρότητας.
‘Μειονεκτήματα’ του μητρικού θηλασμού
Οσον αφορά στα μειονεκτήματα του μητρικού θηλασμού, όταν αυτός γίνεται ομαλά, δεν φαινεται να υπαρχει κανενα.
Ισως, σχετικό μειονέκτημα να μπορεί να θεωρηθεί ο αρκετός χρόνος
που αφιερώνει σ’ αυτή τη δραστηριότητα κάθε μητέρα, και η
αποκλειστική προσωπική της δέσμευση.
Μια λύση που θα της εξασφαλίσει κάποιο ελεύθερο χρόνο, είναι το να
αντλήσει για κάποια γεύματα , (με το χέρι ή με ειδικές αντλίες), το
γάλα
από το στήθος της και να το διατηρήσει σε αποστειρωμένα δοχεία στην
κοινή ψύξη για 24 εως το πολύ 48 ωρες, για μεγαλύτερο δε χρονικό
διάστημα στην κατάψυξη.
Οσο θηλάζει η μητέρα, θα πρέπει επίσης να προσέχει τη διατροφή της, όπως ακριβώς έκανε όσο ήταν έγκυος. Αν καπνίζει, είναι σαν να καπνίζει και το μωρό της, αν καταναλώνει αλκοόλ, το ίδιο.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα φάρμακα που πιθανόν θα χρειασθεί να πάρει: τίποτα να μην χρησιμοποιείται χωρίς ιατρική συμβουλή.
Πρακτικά όλες οι μητέρες μπορούν να θηλάσουν!
Το γάλα της μητέρας είναι
πράγματι αναντικατάστατο. Πρακτικά όλες οι μητέρες μπορούν να
θηλάσουν. Ελάχιστες μόνο εξαιρέσεις υπάρχουν σ’ αυτόν τον κανόνα,
και αφορούν είτε σοβαρές λοιμωξεις της μητέρας, είτε άλλες σπάνιες
καταστάσεις.
Η αντίληψη οτι μπορεί να υπάρχουν μητέρες με γάλα
ακατάλληλο για το παιδί τους, ή
‘αδύναμο’, όπως συνηθίζουμε να λέμε, είναι τελικά μύθος. Το μόνο
που απαιτείται για εναν επιτυχή θηλασμό , ειναι να προσφέρεται το
στηθος της μητέρας στο μωρό
οσο το δυνατόν πιο σύντομα μετα τον τοκετό , αλλα και οσο γίνεται
συχνότερα , αφου το μοναδικό απαραίτητο ερέθισμα για την παραγωγή
μητρικού γάλακτος ειναι Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΘΗΛΑΣΜΟΣ!
Διαβάστε επίσης
- Η σημασία της ανακάλυψης των Ελλήνων ερευνητών για τον ιό του AIDS
- Ο θηλασμός σχετίζεται με υψηλότερο δείκτη ευφυΐας
- Οι καπνιστές αγνοούν τη σημασία του τσιγαρόβηχα
Σπούδασε την Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ειδικεύτηκε στην Παιδιατρική στο Νοσοκομείο Παίδων ‘Αγλαΐα Κυριακού’. Ασκεί την Παιδιατρική στην Αθήνα.