Ο βασικός ρόλος των τροφών είναι να ικανοποιούν το αίσθημα της πείνας και παράλληλα να παρέχουν την απαραίτητη ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
Η επιλογή των τροφών επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι η γεύση και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφών (οσμή, χρώμα, υφή) καθώς όμως και από κοινωνικούς παράγοντες. Όμως όλες οι τροφές δεν μας χορταίνουν το ίδιο.
Υπάρχουν τροφές οι οποίες δημιουργούν το αίσθημα του κορεσμού πιο γρήγορα σε σχέση με άλλες, ενώ αυτό δε φαίνεται να συμπίπτει με την ενεργειακή πυκνότητα των τροφών.
Μπορεί δηλαδή κάποιες τροφές να αποδίδουν πολλές θερμίδες και παράλληλα να μη μας χορταίνουν. Και ίσως αυτός να είναι ένας από τους λόγους που πολλές φορές αυξάνεται το βάρος μας, χωρίς μάλιστα να νιώθουμε ότι έχουμε φάει πολύ.
Η όρεξή μας αντικατοπτρίζει το συνειδητό αίσθημα της πείνας, τον τρόπο με τον οποίο έχουμε συνηθίσει να γευματίζουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, τις επιλογές μας σε διάφορες τροφές, καθώς και την ευχαρίστηση που νιώθουμε όταν καταναλώνουμε τροφές που μας αρέσουν ιδιαίτερα.
Κατά τη διάρκεια ενός γεύματος το στομάχι διαστέλλεται και οι νευρικοί υποδοχείς στα τοιχώματα του στομάχου αισθάνονται τον όγκο του φαγητού και την πίεση.
Οι υποδοχείς αυτοί, στέλνουν με τη σειρά τους μηνύματα στον εγκέφαλο για το αίσθημα της πληρότητας του κορεσμού. Οταν το στομάχι “αδειάζει” συστέλλεται και πάλι και η επιθυμία για φαγητό επανέρχεται.
Τα μεγάλα γεύματα “γεμίζουν” το στομάχι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και δημιουργούν πιο εύκολα το αίσθημα του κορεσμού σε σχέση με τα μικρότερα γεύματα.
Ομως δεν είναι μόνο η ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε, που σχετίζεται με το αίσθημα του κορεσμού. Μερικές τροφές συμβάλλουν περισσότερο στο αίσθημα του κορεσμού σε σχέση με άλλες.
Ετσι λοιπόν η υψηλή περιεκτικότητα ενός γεύματος σε πρωτεΐνες, διαιτητικές (φυτικές) ίνες και νερό φαίνεται να προκαλεί γρήγορα το αίσθημα του κορεσμού, ενώ αντίθετα ένα γεύμα πλούσιο σε λιπαρά δε μας δημιουργεί το αίσθημα της πληρότητας.
Φρούτα και λαχανικά καθώς επίσης και βραστές πατάτες φαίνεται να δημιουργούν το αίσθημα του κορεσμού, ενώ αντίθετα αρτοσκευάσματα όπως μπισκότα κέικ και κρουασάν δε φαίνεται να μας χορταίνουν.
Οι τροφές που είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες όπως είναι το κρέας, το ψάρι, το αυγό καθώς και τα όσπρια, μας χορταίνουν, ενώ στην ίδια κατηγορία ανήκουν και τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες όπως είναι τα ζυμαρικά, το ρύζι, το ψωμί ολικής άλεσης και τα δημητριακά πρωινού.
Αντίθετα οι τροφές που είναι πλούσιες σε λίπος φαίνεται ότι μας χορταίνουν λιγότερο απ’ όλες τις υπόλοιπες τροφές. Ισως αυτός είναι και λόγος για τον οποίο τα άτομα που καταναλώνουν λιπαρές τροφές συνήθως καταναλώνουν και μεγάλες ποσότητες από αυτές, με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους.
Ας μην ξεχνάμε ότι όσον αφορά στην ενεργειακή αξία των θρεπτικών συστατικών, τα λίπη κατέχουν την πρώτη θέση, αποδίδοντας 9 θερμίδες (KCal) ανά γραμμάριο, ενώ οι πρωτεΐνες και υδατάνθρακες αποδίδουν 4 θερμίδες (KCal) ανά γραμμάριο.
Ενα πρωινό λοιπόν το οποίο αποτελείται από ένα τοστ, από ψωμί ολικής άλεσης και άπαχο ζαμπόν μπορεί να μας “κρατήσει” μέχρι και το μεσημέρι; Απ΄ ό,τι φαίνεται ναι.
Ωστόσο, δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί πλήρως το τι γίνεται με τα σύνθετα γεύματα τα οποία συνδυάζουν διάφορα θρεπτικά συστατικά. Το αν δηλαδή προκαλούν το αίσθημα του κορεσμού γρήγορα ή όχι.
Υπάρχει μία σειρά πολλών παραγόντων που επηρεάζει το τι τρώμε και γιατί το τρώμε. Εκτός λοιπόν από το είδος των τροφών, πολλοί κοινωνικοί παράγοντες, το μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, καθώς και η στιγμιαία ψυχολογική μας διάθεση επηρεάζουν τις διατροφικές μας επιλογές.
Διαβάστε επίσης
- Διαλέγοντας παγωτό
- Όλα όσα θέλετε να ξέρετε για τις θερμίδες
- Μελομακάρονα εναντίον κουραμπιέδων
- Πόσο παχαίνουν τα ποτά;
- Παιδική παχυσαρκία: τι φταίει;
Σπούδασα στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας. Ειδικεύτηκα στην Παθολογία στο Νοσοκομείο “Ο Ευαγγελισμός”. Για περισσότερο από 15 χρόνια ασχολούμαι ενεργά με την Πληροφορική και ειδικότερα με τις εφαρμογές Internet. Έχω ιδρύσει την Εταιρία MediSign (ανάπτυξη web εφαρμογών για το χώρο της Υγείας). Το Care είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της.