Πρωτοπαθείς κακοήθεις όγκοι ήπατος

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Πρωτοπαθείς κακοήθεις όγκοι ήπατος είναι εκείνοι οι κακοήθεις όγκοι, που ξεκινούν από το ήπαρ.Στην κατηγορία αυτή ανήκουν το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (που αφορά τα κύτταρα του ηπατικού παρεγχύματος), το χολαγγειοκαρκίνωμα (που αφορά τους μικρούς χοληφόρους πόρους), το ηπατοβλάστωμα (ανώριμη μορφή που απαντάται στα παιδιά), αγγειοσάρκωμα, μεσεγχύμωμα και εμβρυϊκό αιμαγγειοενδοθηλίωμα. Το συχνότερο όλων, με το οποίο θα ασχοληθούμε, είναι το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.

Συχνότητα

Είναι συχνό στους αυτόχθονες Ασιάτες και Αφρικανούς, που επικρατεί ηπατίτιδα Β ή C και σε κιρρωτικούς ασθενείς.

Παθολογία

Πολύ συχνά ο όγκος επεκτείνεται στα αγγεία του ήπατος, στην πυλαία φλέβα και τις ηπατικές φλέβες. Η επέκταση του όγκου γίνεται
– από το κέντρο προς την περιφέρεια
– με τη φλεβική οδό
– μέσω των παρακολποειδών
– μέσω λεμφικού και αγειακού δικτύου, συχνότερα στους λεμφαδένες και πνεύμονες.

Η μετάσταση συμβαίνει στο 48-73% των περιπτώσεων.

Συμπώματα

Σε ένα ποσοστό 80% σημειώνεται απώλεια βάρους και αδυναμία, ενώ οι μισοί ασθενείς παραπονούνται για πόνο στην περιοχή του ήπατος. Στην κλινική εξέταση διαπιστώνεται ηπατομεγαλία (αύξηση των ορίων του ήπατος), σπληνομεγαλία και πυλαία υπέρταση (33%). Συχνά ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει ίκτερο και ασκίτη.

Διάγνωση

Η γενική αίματος συχνά δείνει λευκοκυττάρωση. Από τις βιοχημικές εξετάσεις σύνηθες εύρημα είναι η αιφνίδια και παρατεταμένη αύξηση της αλκαλικής φωσφατάσης. Η άλφα-φετοπρωτεΐνη, που δεν ανιχνεύεται συνήθως στους ενήλικες, είναι παρούσα στο 30-75%.

Η αξονική, η μαγνητική τομογραφία, αλλά και η αγγειογραφία είναι χρήσιμα, καθώς επίσης και η προεγχειρητική βιοψία με βελόνα.

Αντιμετώπιση

Μόνο η χειρουργική αντιμετώπιση προσφέρει ελπίδες για επιβίωση. Σε παρουσία κίρρωσης, οι προσπάθειες είναι συνήθως άκαρπες, αν και με τη βοήθεια του διεγχειρητικού υπερηχογραφήματος, προσδιορίζονται τα όρια του όγκου και γίνεται περιορισμένη ηπατεκτομή.

Η έγχυση χημειοθεραπευτικών διά της ηπατικής αρτηρίας (χημειοεμβολισμός) έχει προσφέρει ποσοστά μονοετούς, διετούς και πενταετούς επιβίωσης, 51, 24 και 6% αντίστοιχα, ενώ ταυτόχρονα έχει επιτύχει τη μείωση του όγκου σε 33% των ασθενών.

Σε όγκους με μικρή διάμετρο (κάτω από 4,5 εκατοστά) έχει χρησιμοποιηθεί με πολύ καλά αποτελέσματα, διαδερμική έγχυση αιθανόλης.

Η κρυοχειρουργική, κατά την οποία τοποθετείται διεγχειρητικά ένας καθετήρας, μέσω του οποίου χορηγείται υγρό άζωτο, έχει οδηγήσει σε νέκρωση και καταστροφή του όγκου σε ορισμένα περιστατικά.

Η μεταμόσχευση ήπατος εφαρμόζεται και έχει καλά αποτελέσματα για τον πρωτοπαθή καρκίνο του ήπατος, κυρίως όταν έχει μικρό μέγεθος και είναι μονήρης ή αποτελείται από το πολύ όζους. Το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης φθάνει το 50%, όπως και στην ηπατεκτομή, όμως έχει μικρότερο ποσοστό υποτροπής σε σχέση με αυτήν.

Διαβάστε επίσης

Μαρία Κοπανίδη

Ειδική Παιδοχειρουργός