Ο κίνδυνος εκδήλωσης ασθενειών από τροφικές δηλητηριάσεις, κατά τους θερινούς μήνες είναι αυξημένος, καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας βοηθά στη γρήγορη αλλοίωση των τροφίμων, ενώ η εποχιακή λειτουργία ορισμένων επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και η αυξημένη ζήτηση, λόγω του μεγάλου αριθμού παραθεριστών, αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ασφάλεια των τροφίμων. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), για κάθε καταγραφόμενη ή αναφερόμενη τροφική δηλητηρίαση, αντιστοιχούν άλλες 25 κατ’ ελάχιστον μέχρι 350 κατά μέγιστον, οι οποίες, για κάποιο λόγο, δεν καταγράφονται ή δεν αναφέρονται. Η εκδήλωση των ασθένειας από τροφική δηλητηρίαση εξαρτάται από τον παράγοντα που την προκαλεί. Μπορεί να εμφανιστεί μισή ώρα μετά την κατανάλωση των τροφίμων ή μετά από λίγες ώρες ή και ημέρες και οφείλεται στην επιμόλυνση των τροφίμων με μικροοργανισμούς, τοξίνες ή χημικές ουσίες. Οι τροφικές δηλητηριάσεις προέρχονται κυρίως από την κατανάλωση ακατάλληλων τροφίμων, που προετοιμάζονται ή διατηρούνται, χωρίς την τήρηση των κανόνων υγιεινής, με συνέπεια την αλλοίωσή τους, λόγω επιμόλυνσης και ανάπτυξης μικροοργανισμών. Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να αποφύγουμε μία τροφική δηλητηρίαση;

Θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, τόσο κατά την αγορά και τη διατήρηση των τροφίμων, όσο και κατά την επίσκεψη σε χώρους μαζικής εστίασης, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες και σε παραθεριστικά κέντρα. Να έχετε υπόψη σας ότι η τελική επιλογή είναι δική σας.

Οταν αγοράζετε τρόφιμα

Κατά την αγορά τροφίμων, θα πρέπει να ελέγχετε τα βασικά χαρακτηριστικά των τροφίμων (χρώμα, οσμή, γεύση, συσκευασία και ημερομηνία λήξεως) όπου είναι δυνατόν. Καλό είναι να ελέγχονται και οι συνθήκες διατήρησης των τροφίμων.

Να αποφεύγετε την επιλογή προϊόντων ψύξης ή κατάψυξης για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι δε συντηρούνται σωστά. Τα προϊόντα ψύξης, ανάλογα με το είδος τους, πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασίες μικρότερες των 7 βαθμών Κελσίου και τα προϊόντα κατάψυξης σε θερμοκρασίες μικρότερες των -18 βαθμών. Τα ψυγεία και οι καταψύκτες δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα στον ήλιο.

Δεν πρέπει να επιλέγετε τρόφιμα που είναι εκτεθειμένα στον ήλιο, ενώ τα τρόφιμα που διατηρούνται στο ψυγείο, πρέπει να τοποθετούνται στο ψυγείο, όσο γίνεται πιο γρήγορα μετά την αγορά τους.

Ιδιαίτερα όταν αγοράζετε κατεψυγμένα

Να ελέγχετε τα ψυγεία. Τα θερμόμετρα πρέπει να είναι σε σημεία ευδιάκριτα και να δείχνουν μία θερμοκρασία, ίση ή μικρότερη από -18 βαθμούς Κελσίου.

Να βεβαιώνεστε ότι τα προϊόντα που περιέχονται στα ψυγεία, δεν υπερβαίνουν τη γραμμή της μέγιστης φόρτωσης, γραμμή που πρέπει να υπάρχει στα εσωτερικά τοιχώματα του ψυγείου. Τα κατεψυγμένα προϊόντα είναι ιδιαίτερα ευπαθή και ο σωστός τρόπος διατήρησης έχει μεγάλη σημασία

Να παρατηρείτε τις συσκευασίες των κατεψυγμένων. Δεν πρέπει να έχουν πρόβλημα (κτυπήματα, σχισίματα, ανοίγματα κ.λ.π.), ούτε πρέπει να καλύπτονται από στρώμα πάγου ή πάχνης. Σε τέτοια περίπτωση είναι πιθανόν να υπήρξε ένα τυχαίο ξεπάγωμα.

Να προτιμάτε να παίρνετε τα κατεψυγμένα προϊόντα από τα ψυγεία, αφού έχετε τελειώσει τα ψώνια σας, λίγο πριν πληρώσετε στο ταμείο.

Είναι καλύτερο να τοποθετείτε όλα τα κατεψυγμένα προϊόντα σε μια σακούλα. Ο τρόπος αυτός δίνει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στην ψύξη τους. Εάν η απόσταση του σούπερ μάρκετ είναι μεγαλύτερη από 15/20 λεπτά, προμηθευτείτε ειδικές τσάντες για κατεψυγμένα προϊόντα.

Κατά την προετοιμασία φαγητού στο σπίτι

Η προσωπική καθαριότητα (καθαρά χέρια) κατά την προετοιμασία του φαγητού, καθώς και η καθαριότητα του χώρου προετοιμασίας, είναι πολύ σημαντικό παράγοντας για την αποφυγή τροφικών δηλητηριάσεων από τρόφιμα στο σπίτι.

Πρέπει να αποφεύγετε να πιάνετε νωπά τρόφιμα και αμέσως μετά έτοιμα φαγητά. Να μην καπνίζετε, να μην τρώτε και να μην πίνετε όταν προετοιμάζετε νωπά προϊόντα κρέατος, πουλερικών και ψαριών.

Να μη διατηρείτε τα έτοιμα φαγητά περισσότερο από το χρόνο που προβλέπει ο παρασκευαστής.

Εάν πρόκειται να σερβίρετε ζεστό το φαγητό, τότε θα πρέπει να το διατηρείτε στους 60 βαθμούς Κελσίου έως την ώρα του σερβιρίσματος. Σε διαφορετική περίπτωση το φαγητό πρέπει να τοποθετείται στο ψυγείο. Μην αφήνετε κανένα φαγητό εκτός ψυγείου, αν δεν πρόκειται να το καταναλώσετε άμεσα.

Εάν πρόκειται να ξαναζεστάνετε φαγητό που διατηρείται με ψύξη, τότε θα πρέπει να το θερμάνετε τουλάχιστον σε θερμοκρασία 80 βαθμών Κελσίου.

Στα εστιατόρια και τους χώρους μαζικής εστίασης

Να επιλέγετε καταστήματα που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα μέτρα υγιεινής, τα οποία είναι απαραίτητα για την προστασία των τροφίμων (καθαρά πατώματα, τοίχοι, τραπεζομάντιλα, καθαρές τουαλέτες, τακτοποιημένα ψυγεία, απουσία εντόμων και προσωπικό με καθαρά ρούχα εργασίας).

Να μην καταναλώνετε φαγητά που έχουν ύποπτο χρώμα, μυρωδιά και γεύση. Σε αυτή την περίπτωση να μη διστάζετε να εκφράζετε τα παράπονά σας και να επιστρέφετε τα φαγητά τα οποία θεωρείτε ύποπτα.

Να ζητάτε πάντα όλα τα κρεατικά σας να είναι καλοψημένα και όταν έρχονται στο τραπέζι να φαίνεται ότι είναι φρεσκοψημένα.

Να μην καταναλώνετε λαχανικά που φαίνεται ότι δεν έχουν πλυθεί καλά, ενώ όταν έχετε αμφιβολίες να αποφεύγετε σαλάτες από ωμά φυλλώδη λαχανικά, όπως για παράδειγμα το μαρούλι.

Σε επιχειρήσεις γρήγορης εξυπηρέτησης (fast food)

Να επιλέγετε καταστήματα που φαίνονται ότι εφαρμόζουν μέτρα υγιεινής, τα οποία είναι απαραίτητα για την προστασία των τροφίμων.

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα έτοιμα σάντουιτς (με ζαμπόν, τυρί, τόνο, κοτόπουλο,, αυγά κλπ) που δε διατίθενται αμέσως μετά την παρασκευή τους, πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο.

Τυρόπιτες, ζαμπονοτυρόπιτες, πίτσες, σπανακόπιτες κλπ, που σερβίρονται ζεστά, πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 60 βαθμών Κελσίου, να σας δίνουν δηλαδή την εντύπωση ότι είναι πολύ ζεστά.

Οι σαλάτες που διατηρούνται σε salad bar, πρέπει να διατηρούνται με ψύξη και να είναι προφυλαγμένες από έντομα.

Τα χύμα παγωτά που διατηρούνται σε βιτρίνες, θα πρέπει να έχουν κατάλληλη ψύξη και να είναι σκληρά. Στην αντίθετη περίπτωση μην τα αγοράζετε. Τα συσκευασμένα παγωτά δεν πρέπει να έχουν παραμορφωμένο σχήμα, καθώς αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχουν λιώσει και έχουν ξαναπαγώσει.

Η τελική επιλογή είναι δική σας

Επειδή η τελική επιλογή είναι πάντα δική σας, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή των τροφίμων, καθώς και στην επιλογή των φαγητών που καταναλώνετε εκτός σπιτιού. Σε όλες τις περιπτώσεις να μη διστάζετε να επιστρέφετε κάποιο τρόφιμο, το οποίο σας φαίνεται ύποπτο. Αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του καταναλωτή.

Διαβάστε επίσης

• Ομαδική δηλητηρίαση από γύρο
• Για να μην πάθετε τροφική δηλητηρίαση στις διακοπές
• Ομαδική τροφική δηλητηρίαση από σιτάρι σε πανηγύρι
• Φαρμακευτική δηλητηρίαση
• Δηλητηρίαση από Μόλυβδο