“Tobacco-Free Sports. Play It Clean”, που στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί: “Ελευθερώστε τα σπορ από το τσιγάρο – Παίξτε καθαρά”, είναι το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 31 Μαΐου. Σκοπός της φετινής εκστρατείας είναι να ενημερωθεί το κοινό για τους κινδύνους του καπνίσματος, να εντείνει την ανησυχία που υπάρχει για την προώθηση του καπνίσματος μέσω των διαφημίσεων στις αθλητικές διοργανώσεις και παράλληλα να ενισχύσει τη συμμετοχή του κόσμου στα σπορ και τη φυσική δραστηριότητα, σαν την υγιεινή εναλλακτική απάντηση στο κάπνισμα. Τα στοιχεία είναι δραματικά: Μέχρι το 2030 εκτιμάται ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο θα χάσουν τη ζωή τους από το κάπνισμα.

Καθώς, τα σπορ και οι μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις έχουν παγκόσμια απήχηση, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) συνεργάζονται για την εφαρμογή νομοθεσίας απαγόρευσης του καπνίσματος και ενίσχυση δραστηριοτήτων που προάγουν την υγεία, σε όλες τις αθλητικές διοργανώσεις παγκοσμίως.

Το 1986 η Διεθνής Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA) σταμάτησε να δέχεται διαφημίσεις προϊόντων καπνού (τσιγάρων) καθώς και χορηγίες για το παγκόσμιο κύπελλο (FIFA World Cup).

Αντίστοιχα, ο θεσμός της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής για Ολυμπιακούς αγώνες απαλλαγμένους από το κάπνισμα (tobacco-free Olympics) ξεκίνησε με τους χειμερινούς Ολυμπιακούς αγώνες του 1988 στο Galgary. Εκτοτε το τσιγάρο δεν έχει θέση στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Το Φεβρουάριο του 2002 o WHO και το CDC σε συνεργασία με τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή εκτίμησαν το νέο αυτό κανονισμό για τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Salt Lake City.

Τα αποτελέσματα μίας on-line έρευνας έδειξαν σημαντικό ποσοστό ανταπόκρισης στο νέο κανονισμό κατά του καπνίσματος από αθλητές, δημοσιογράφους και θεατές.

Σχεδόν το 75% των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι όλες οι πόλεις που αναλαμβάνουν Ολυμπιακούς Αγώνες θα πρέπει να εφαρμόζουν το νέο αυτό αντικαπνιστικό κανονισμό.

Η έναρξη του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου (2002 FIFA World Cup) συμπίπτει φέτος με την παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι αθλητές αλλά και οι θεατές στη φετινή διοργάνωση θα παρακολουθήσουν τους αγώνες σε περιβάλλον απαλλαγμένο από το τσιγάρο, ο WHO και το CDC συνεργάστηκαν με τη FIFA, προκειμένου να εφαρμοστεί και σε αυτή την περίπτωση ο αντικαπνιστικός κανονισμός.

Το ίδιο θέμα (της ανικαπνιστικής νομοθεσίας) θα τονιστεί επίσης και στο ετήσιο συνέδριο του American College of Sports Medicine το οποίο διοργανώνεται μαζί με το συνέδριο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (IOC’s Sports Science Congress) από τις 28 Μαΐου μέχρι και την 1η Ιουνίου στο St. Louis, στις ΗΠΑ.

Σύντομη ιστορική αναδρομή

Η παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 31 Μαΐου. Τα κράτη-μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), καθοιέρωσαν τη διεθνή αυτή ημέρα το 1987, προκειμένου να προσελκύσουν την προσοσχή του κόσμου, στην επιδημία του καπνίσματος αλλά και όλες τις ασθένειες που σχετίζονται με το κάπνισμα και που μπορούν να προληφθούν.

Ο ετήσιος αυτός “εορτασμός” έχει σκοπό να ενημερώνει το κοινό για τους κινδύνους του καπνίσματος, τις τακτικές που ακολουθεί η βιομηχανία καπνού, το τι κάνει ο WHO για να αντιμετωπίσει την επιδημία του καπνίσματος και το τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, προκειμένου να διεκδικήσουν το δικαίωμα στην υγεία και τον υγιεινό τρόπο ζωής και να προστατεύσουν τις επόμενες γενιές.

Μερικά χαρακτηριστικά συνθήματα της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος είναι αυτά του 1987 (πρώτος εορτασμός): “Μία παγκόσμια ημέρα χωρίς κάπνισμα” (a world no-smoking day), του 1989: “τσιγάρο ή υγεία” (tobacco or health), του 1991: “Δημόσιοι χώροι και μέσα μεταφοράς. Καλύτερα χωρίς κάπνισμα” (Public Places and Transport: Better Be Tobacco-Free), του 1995: “Το κάπνισμα κοστίζει περισσότερο απ’ ό,τι νομίζετε” (Tobacco costs more than you think), αλλά και το περσινό: “Το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει” (“Second hand smoke kills).

Ανάγκη ευαισθητοποίησης για την Ελλάδα

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος βρίσκει τη χώρα μας να κατέχει τη δεύτερη θέση, στην Ευρώπη, μετά την Πολωνία, σε ποσοστό καπνιστών.

Στην Ελλάδα, το 37% του πληθυσμού είναι καπνιστές και το ποσοστό αυτό απέχει κατά πολύ από το μέσο όρο της γηραιάς ηπείρου, που είναι 28,7%. Η μόνη χώρα που μας ξεπερνά είναι η Πολωνία, όπου το 39% των κατοίκων της καπνίζουν. Το μικρότερο ποσοστό καπνιστών στην Ευρώπη εμφανίζει η Πορτογαλία, με ποσοστό μόλις 18,1%.

Διαβάστε επίσης

• Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS – ενθαρρυντικά τα επιδημιολογικά στοιχεία
• Η απαγόρευση του καπνίσματος βοηθά τους καπνιστές
• Εντός του Ιουλίου η ολοκλήρωση των μέτρων κατά του καπνίσματος
• Κακλαμάνης για την Παγκόσμια Ημέρα για τα θύματα βασανιστηρίων
• Παγκόσμια Ημέρα για τα θύματα των Βασανιστηρίων