Σημαντικές πρόοδοι έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια για την αναστολή του πρόωρου τοκετού, που αποτελεί μια από τις σοβαρότερες επιπλοκές της εγκυμοσύνης με τραγικές συνέπειες για τη μητέρα, αλλά και για το νεογέννητο, το οποίο γνωρίζει ανώριμο τη ζωή.

Ιδιαίτερα ικανοποιητικά είναι τα αποτελέσματα από την εφαρμογή μιας νέας φαρμακευτικής αγωγής, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα (όπου ένα στα δέκα παιδιά γεννιέται πρόωρο) στο πλαίσιο του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου Εμβρυομητρικής Ιατρικής, το οποίο πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ορίζει ως πρόωρο τοκετό αυτόν που λαμβάνει χώρα πριν τη συμπλήρωση 37 πλήρων εβδομάδων κυήσεως, ενώ η φυσιολογική εγκυμοσύνη συνήθως διαρκεί έως 40 εβδομάδες.

Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως γεννιούνται περισσότερα από 13 εκατομμύρια παιδιά νωρίτερα από 37 εβδομάδες κύησης κάθε χρόνο. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι η συχνότητα εμφάνισης πρόωρου τοκετού ανέρχεται σε 10% περίπου. Νεογνά που γεννιούνται πολύ νωρίς, διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να πεθάνουν ή όσα επιβιώσουν μπορεί να μείνουν ισοβίως ανάπηρα.

Ο πρόωρος τοκετός αποτελεί την κύρια αιτία περιγεννητικής θνησιμότητας στην Ευρώπη (και την Ελλάδα). Οι επιπτώσεις του πρόωρου τοκετού είναι πολύ σοβαρότερες, όσο πιο μικρή είναι η ηλικία της κύησης. Η νεογνική θνησιμότητα σε κύηση κάτω των 29 εβδομάδων υπολογίζεται ότι είναι 66%, δηλαδή 2 στα 3 πρόωρα πεθαίνουν. Υπολογίζεται ότι το 49% των προώρων που επιβιώνουν, αναπτύσσουν μίας μορφής αναπηρία, ενώ στο 23% η αναπηρία αυτή θεωρείται πολύ σοβαρή (καθυστέρηση στην πνευματική ανάπτυξη, τύφλωση, κωφότητα, κλπ).

Η πρόγνωση των νεογνών βελτιώνεται όταν επιμηκύνεται η κύηση έστω και κατά μία εβδομάδα. Αν η κύηση από τις 23 εβδομάδες φθάσει τις 26 εβδομάδες, το ποσοστό επιβίωσης του νεογνού από 9%, γίνεται 71%.

Τούτο γίνεται κατορθωτό εξαιτίας της χορήγησης κατάλληλης αγωγής ενόσω το έμβρυο ακόμα κυοφορείται (χορήγηση κυρίως κορτικοστεροειδών για ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης αναπνευστικής ανεπάρκειας).

Το σημαντικότερο στοιχείο για τη θεραπεία του προώρου τοκετού είναι η «εξαγορά χρόνου», που θα επιτρέψει την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη παραμονή του εμβρύου στη μήτρα και τη μεταφορά της μητέρας σε ειδική νοσοκομειακή μονάδα (π.χ. Μονάδα Κυήσεων Υψηλού Κινδύνου), όπου μπορούν να εφαρμοσθούν θεραπευτικές μέθοδοι που θα σώσουν τη ζωή του παιδιού με την εισαγωγή του αμέσως μετά τη γέννησή του σε Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών.

Μέχρι σήμερα η φαρμακευτική αντιμετώπιση του πρόωρου τοκετού περιλάμβανε φάρμακα, που παρουσίαζαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες (ταχυκαρδίες, δύσπνοια, σάκχαρο, κλπ). Πολλές γυναίκες εύρισκαν αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες μη ανεκτές, εκτός του ότι ήταν συχνά επικίνδυνες για την ίδια τους τη ζωή. Ο συνδυασμός κακής ανοχής και πιθανών κινδύνων, ανάγκαζε τους μαιευτήρες να διακόπτουν την τοκολυτική αγωγή, πριν προλάβουν να ολοκληρώσουν την κατάλληλη χρονικά αγωγή στο έμβρυο, με αποτέλεσμα πρόωρο τοκετό με κακή πρόγνωση για το νεογνό.

Μια νέα φαρμακευτική ουσία, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και φέρει την ονομασία atosiban, δρα στοχεύοντας ειδικά στη μήτρα, αναστέλλοντας τις συσπάσεις της μήτρας που οφείλονται στην έκκριση της ουσίας ωκυτοκίνη.

Η δράση της ουσίας atosiban περιορίζεται στο επίπεδο της μήτρας, σε αντίθεση με τη μη ειδική, αλλά γενικευμένη σε όλο τον οργανισμό, δράση των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται έως σήμερα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μητέρα να είναι εκτεθειμένη σε πολύ λιγότερες παρενέργειες. Η ουσία atosiban, είναι το μοναδικό νέο φάρμακο που εισάγεται στη θεραπευτική αντιμετώπιση του προώρου τοκετού την τελευταία 25ετία. Η αναβολή του τοκετού έστω και κατά μία ημέρα έχει σοβαρές ευεργετικές επιπτώσεις στην επιβίωση των νεογνών. Επομένως, αυτό το νέο φάρμακο, που πρόσφατα εισήχθη και στην Ελλάδα, εφόσον «εξαγοράζει χρόνο» για να υποβληθεί το έμβρυο στην κατάλληλη θεραπεία, βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσης και μειώνει την πιθανότητα μελλοντικής αναπηρίας του νεογνού.

Διαβάστε επίσης

• Σημαντική πρόοδος στην αντιμετώπιση των σαρκωμάτων
• Σημαντική διάκριση για το Ελληνικό ελαιόλαδο
• Σημαντική δράση της Θεραπευτικής Κοινότητας του Ναυτικού
• Σημαντική πρόοδος στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου
• Η αγάπη του πατέρα εξίσου σημαντική με αυτή της μητέρας