Με κεντρικό σύνθημα “Good design enables, bad design disables” που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει ότι ο σωστός σχεδιασμός προάγει την λειτουργική ικανότητα, ενώ ο κακός σχεδιασμός αποκλείει, γιορτάζεται στις 3 Δεκεμβρίου η Παγκοσμια Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες. Το σύνολο των εκδηλώσεων προτάσσει την αναγκαιότητα ενός συνολικού σχεδιασμού για όλους, χωρίς αποκλεισμούς, κάτω από τον τίτλο Design for All. Η ποιότητα ζωής και η αυτονομία στην καθημερινή ζωή των περίπου 38 εκατομμυρίων ατόμων με ειδικές ανάγκες που ζουν στην Ευρώπη, αποτελεί ένα από τα κύρια θέματα της Ευρωπαϊκής κοινωνίας σύμφωνα με άρθρο της Ελληνίδας επίτροπου στην Ευρωπαϊκή Ενωση κ. Αννας Διαμαντοπούλου.

Το “Design for All” αφορά το σχεδιασμό προϊόντων, υπηρεσιών, συστημάτων και χώρων που απευθύνονται σε όλους τους χρήστες, ανεξαιρέτου προβλήματος ή ειδικής ανάγκης. Η Ευρώπη πρέπει να αποτελέσει κοινωνία χωρίς εμπόδια, ενώ ο όρος ποιότητα ζωής για τα άτομα με ειδικές ανάγκες περιλαμβάνει τη διευκόλυσνη της ανεξάρτητης διαβίωσης, την προώθηση της κοινωνικής ενσωμάτωσης, την αύξηση των ευκαιριών για μόρφωση, εκπαίδευση και εργασία.

Το περιβάλλον κατοικίας, εργασίας και διαβίωσης πρέπει να υποστηρίζει και να βοηθάει την ανεξαρτησία και την αυτονομία των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Η έλλειψη χώρων, προϊόντων και υπηρεσιών που δεν είναι προσβάσιμοα σε όλους μπορεί να οδηγήσει τα άτομα με ειδικές ανάγκες στην εξάρτηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει κάνει πολλά βήματα προς τη δημιουργία μιας “Ευρώπης χωρίς εμπόδια” με στόχο να βοηθήσει τα άτομα με ειδικές ανάγκες να ξεπεράσουν λειτουργικούς περιορισμούς και να συμμετέχουνν σε όλες τις δραστηριότητες της καθημερινότητας.

Τον περασμένο Ιούνιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το συμβούλιο της Ευρώπης συμφώνησαν σε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα βασικά κριτήρια πρόσβασης των ατόμων με ειδικές ανάγκες στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Φέτος για δεύτερη χρονιά θα δοθεί το βραβείο “Breaking Barriers Award”, το οποίο απονέμεται στην Ευρωπαϊκή εταιρία ή οργανισμό που παρέχει βελτιωμένους τρόπους πρόσβασης σε άτομα με ειδικές ανάγκες.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Το 1996 η Βουλή των Ελλήνων με το Νόμο 2430 καθιέρωσε την 3η Δεκέμβρη ως Εθνική Ημέρα Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες. Πρόκειται για ένα νόμο που περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τις οικογένειές τους και εκφράζει ένα νέο τρόπο προσέγγισης της αναπηρίας, η οποία συνδέεται πλέον με την άσκηση και το σεβασμό βασικών ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Ο νόμος αυτός δημιούργησε καινούργιες προοπτικές για την πραγματοποίηση της θεσμικής ανασυγκρότησης και της κοινωνικής μεταρρύθμισης, που επί δεκαετίες τώρα διεκδικούν το αναπηρικό και γονεϊκό κίνημα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, και ο οποίος άνοιξε το δρόμο για τη διαμόρφωση μίας κοινωνίας όπου τα άτομα με ειδικές ανάγκες θα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της και θα συμμετέχουν ενεργά στο οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι.

Για την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες η 3η Δεκέμβρη είναι ημέρα άσκησης κοινωνικού ελέγχου, κοινωνικής διαμαρτυρίας, απολογισμού και προγραμματισμού δράσεων έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε κάθε πολίτη με αναπηρία να αξιοποιεί στο έπακρο τις ικανότητές του και μέσω μιας πολιτικής μέτρων να καταπολεμηθούν όλα τα εμπόδια, νομικά, κοινωνικά, αρχιτεκτονικά κ.ά., εξασφαλίζοντας έτσι πραγματική ισότητα ευκαιριών

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υείας και Πρόνοιας η 3η Δεκεμβρίου – Εθνική Ημέρα ατόμων με αναπηρίες είναι ημέρα προβληματισμού και ανάδειξης των δικαιωμάτων τους. Είναι ημέρα προώθησης της ισότητας, καταπολέμησης των διακρίσεων, αλλά και ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού.

Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του “διαφέρειν” και της μη διάκρισης για τα άτομα με αναπηρίες είναι υποχρέωση κάθε οργανωμένης και δημοκρατικής κοινωνίας, αλλά και κάθε πολίτη.

Τα άτομα με αναπηρίες αποτελούν κυρίαρχο μέλημα της προνοιακής πολιτικής, η οποία έχει βασικούς άξονες τη διαμόρφωση μίας κοινωνίας αλληλεγγύης και συνοχής, την παροχή ίσων ευκαιριών, τη στήριξη του ατόμου με αναπηρίες και της οικογένειάς του, τις παρεμβάσεις σε θεσμικό και οικονομικό επίπεδο που εξασφαλίζουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.

Προτεραιότητά του υπουργείου Υγείας είναι η πλήρης συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες στις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές διαδικασίες, με απόλυτο σεβασμό στις προσωπικές επιλογές τους και η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου, σύγχρονου, αποτελεσματικού, προσβάσιμου και αποκεντρωμένου δικτύου κοινωνικών υπηρεσιών, που προφέρει κάλυψη σε όλους τους πολίτες.