Με αφορμή την διεθνή ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών που καθιερώθηκε για πρώτη φορά τον περασμένο χρόνο, το Care παρουσιάζει μελέτη του Δρ. Εγκληματολογίας, δικηγόρου κ. Αγγελου Τσιγκρή για τις συνέπειες του εγκλήματος του βιασμού στο θύμα. Η μελέτη ασχολείται με το ζήτημα των συναισθημάτων που βιώνουν τα θύματα βιασμού αμέσως μετά το έγκλημα και παρουσιάζονται στοιχεία που προέκυψαν από θυματολογική έρευνα σε 1.000 φοιτήτριες, από την οποία προέκυψαν 116 θύματα τετελεσμένου βιασμού ή απόπειρας. Τα κυριότερα από τα αποτελέσματα της έρευνας είναι τα εξής:

i) To 20,7% των θυμάτων βίωναν συναισθήματα ταπείνωσης ως αποτέλεσμα του βιασμού τους σε μεγάλη και το 62,1% σε πολύ μεγάλη ένταση.

ii) Το 16,4% βίωναν συναισθήματα οργής σε μεγάλο και το 71,6% σε πολύ μεγάλο βαθμό.

iii) Το 12,1% βίωναν συναισθήματα αηδίας σε μεγάλη και το 74,1% σε πολύ μεγάλη ένταση.

iv) Το 26,7% βίωναν συναισθήματα κατάθλιψης σε μεγάλο και το 50% σε πολύ μεγάλο βαθμό.

v) Το 7,8% βίωναν συναισθήματα ανακούφισης ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ήσαν ζωντανά μετά το έγκλημα σε μεγάλη και το 34,5% σε πολύ μεγάλη ένταση.

vi) Το 30,2% των θυμάτων βίωναν συναισθήματα ενοχής για τη θυματοποίηση τους σε μεγάλο και το 14,7% σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Τέλος, το 35,3% των θυμάτων απάντησαν ότι θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει το βιασμό τους αν είχαν συμπεριφερθεί διαφορετικά.

Από τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων βιώνουν συναισθήματα ταπείνωσης, οργής και αηδίας σε μεγάλο ή πολύ μεγάλο βαθμό, αμέσως μετά το βιασμό τους.

Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό των θυμάτων που δήλωσαν ότι βίωσαν συναισθήματα ενοχής για το βιασμό τους σε μεγάλο και πολύ μεγάλο βαθμό. Η αυτο-ενοχοποίηση του θύματος βιασμού είναι ένα συχνά παρατηρούμενο φαινόμενο, που έχει ως αιτία την κοινωνικοποίηση των γυναικών με βάση τα πλατιά διαδεδομένα στερεότυπα σχετικά με τους ρόλους των δύο φύλων και ως αποτέλεσμα την απο-ενοχοποίηση του δράστη και την ψυχολογική κατάρρευση του θύματος.

Το έγκλημα του βιασμού και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης

Οι κοινωνικές και ψυχολογικές συνέπειες του εγκλήματος στα θύματα δεν παρουσιάζονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (μ.μ.ε.), ενώ το κύριο βάρος της ειδησιογραφίας δίδεται στις υλικές και σωματικές τους βλάβες. Τα μ.μ.ε. έχουν την τάση να παραμορφώνουν την πραγματικότητα και να παρουσιάζουν ειδήσεις που έχει εκτιμηθεί ότι προκαλούν το ενδιαφέρον του κοινού.

Παρακολουθώντας κάποιος τα ειδησιογραφικά δελτία των Μέσων, θα διαπιστώσει ότι παρουσιάζεται ασυνείδητα μια παραπλανητική εικόνα για το θύμα και το δράστη του εγκλήματος βιασμού.

Έχει αποδειχθεί ότι στις περισσότερες γυναίκες ενυπάρχει ο φόβος του βιασμού και ότι συνδέουν την έννοια του εγκλήματος με το βιασμό και το φόνο. Ο βιασμός αποτελεί για τις γυναίκες μια πραγματική απειλή που δεν τις αφήνει να επαναπαυτούν και τις απομονώνει κοινωνικά.

Τα μ.μ.ε. παρουσιάζουν επιλεκτικά ακραίες υποθέσεις σεξουαλικής βίας (π.χ. ομαδικούς βιασμούς), με αποτέλεσμα τη μυθοπλαστική προβολή του φαινομένου και την αναπαραγωγή των διαδεδομένων στις συλλογικές αναπαραστάσεις στερεοτύπων με τη σεξουαλική βία.

Έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει μεγάλη διάσταση ανάμεσα στον πραγματικό βιασμό και την εικόνα που παρουσιάζεται από τα μ.μ.ε. Ενώ στην πραγματικότητα η συντριπτική πλειοψηφία των βίαιων σεξουαλικών επιθέσεων λαμβάνουν χώρα μεταξύ μεμονωμένων ατόμων, τα μ.μ.ε. διαστρεβλώνουν την εικόνα παρουσιάζοντας αναλογικά πολύ περισσότερους ομαδικούς βιασμούς.

Διαβάστε επίσης

• Οι συνέπειες της κατάχρησης του αλκοόλ
• Αύξηση του οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα μας