Μία νέα προοπτική της σύγχρονης βιοϊατρικής, που υπόσχεται να δώσει λύση στα υπαρκτά προβλήματα μεταμοσχεύσεων, αποτελεί η θεραπευτική κλωνοποίηση. Η ιδέα πηγάζει από τη σύντηξη δύο επαναστατικών βιολογικών επιτευγμάτων – της επιτυχούς κλωνοποίησης που έδωσε τη Dolly και της δημιουργίας καλλιεργειών από εμβρυϊκά στελεχιαία κύτταρα (embryonic stem cells), που επιτεύχθηκε το 1998.
Τα εμβρυϊκά στελεχιαία κύτταρα προέρχονται από τις βλαστοκύστες, που είναι μικροσκοπικά έμβρυα λίγων μόνο ημερών. Το ζυγωτό, δηλαδή το γονιμοποιημένο ωάριο, ξεκινά το φυσιολογικό του ταξίδι προς τη δημιουργία του εμβρύου. Αυτό επιτυγχάνεται με διαρκείς και ακατάπαυστες διαιρέσεις, που θα δώσουν όλα τα κύτταρα του οργανισμού. Στα πρώτα στάδια των διαιρέσεων (λίγες ημέρες μετά τη γονιμοποίηση) σχηματίζεται η βλαστοκύστη – μία κοίλη μπάλα από κύτταρα – σε μία πλευρά της οποίας δημιουργούνται τα εμβρυϊκά στελεχιαία κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά είναι τα πλέον αδιαφοροποίητα κύτταρα, όπου έπειτα από κατάλληλες συνθήκες θα δώσουν όλους τους ιστούς του οργανισμού.
Σε αυτό ακριβώς στηρίζεται και η θεραπευτική κλωνοποίηση. Εάν από το ωάριο αφαιρεθούν τα χρωμοσώματα της μητέρας και εντεθεί ο πυρήνας από κάποιο σωματικό κύτταρο του δότη (που προφανώς περιέχει μόνο τα δικά του χρωμοσώματα), κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες θα ξεκινήσουν οι διαιρέσεις, που θα δώσουν τη βλαστοκύστη και επομένως και τα εμβρυϊκά στελεχιαία κύτταρα. Το αξιοσημείωτο στην περίπτωση αυτή είναι το γεγονός ότι τα εμβρυϊκά στελεχιαία κύτταρα θα είναι γενετικά πανομοιότυπα με το δότη. Αυτό ανοίγει νέους ορίζοντες στις μεταμοσχεύσεις, καθώς ο κάθε άνθρωπος θα έχει τη δική του εφεδρεία από ιστούς, με αποτέλεσμα να μην απαιτείται η εύρεση ιστοσυμβατών δοτών.
Η χρησιμότητα των εμβρυϊκών στελεχιαίων κυττάρων δεν περιορίζεται μόνο στα παραπάνω. Αποτελούν πολύτιμο πειραματικό υλικό που θα καθοδηγήσουν τους επιστήμονες στην ανακάλυψη νέων παραγόντων και συνθηκών, οι οποίοι κατευθύνουν τα κύτταρα σε καθορισμένα μονοπάτια διαφοροποίησης. Με άλλα λόγια, αναμένεται η ανακάλυψη των αιτιών διαφοροποίησης των κυττάρων, γεγονός που θα δώσει τη δυνατότητα επαναπρογραμματισμόυ των ήδη διαφοροποιημένων κυττάρων σε στελεχιαία κύτταρα, ώστε να αποφευχθεί η δαπανηρή διαδικασία της κλωνοποίησης.
Σε σχετικά πρόσφατη εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, στελεχιαία κύτταρα του μυελού των οστών – αδιαφοροποίητα κύτταρα που δίνουν όλα τα κύτταρα του αίματος – όταν τοποθετήθηκαν σε νεκρωτικό μυοκάρδιο οδήγησαν σε αναγέννηση του ιστού και σε αποκατάσταση της λειτουργίας. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει ότι η τεχνολογία των στελεχιαίων κυττάρων, παρόλο που βρίσκεται σε αυστηρά πειραματικό στάδιο, σε λίγα χρόνια θα αποτελέσει τη μόνη θεραπευτική προσέγγιση σε παθήσεις που ταλανίζουν τον ανθρώπινο οργανισμό. Επομένως, τα όποια ηθικά διλήμματα, τα οποία εγείρονται από τις θεραπευτικές μεθόδους που απαιτούν την καταστροφή ανθρώπινων εμβρύων, θα πρέπει να επανεξεταστούν, ακολουθώντας το παράδειγμα της Αγγλίας και των Η.Π.Α.
Διαβάστε επίσης
- Είναι ο Βελονισμός ασφαλής θεραπευτική μέθοδος;
- Νέα αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή κατά της ψωρίασης
- Νέα προσέγγιση για καλύτερη διατροφή στα παιδιά
- Θεραπευτική Κλωνοποίηση Α.Ε.
- Η ολιστική προσέγγιση της διατροφής: Κανόνας 1ος
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Είναι υπότροφος του Ερευνητικού Κέντρου Βιοϊατρικών Επιστημών “Αλέξανδρος Φλέμινγκ”.