Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Οξεία φλεγμονή του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης.

Παθογένεια

Η χολή σχηματίζεται στο ήπαρ και φέρεται μέσω του ηπατικού πόρου στη χοληδόχο κύστη, όπου και αποθηκεύεται. Η χοληδόχος κύστη αδειάζει τη χολή μέσω του κυστικού πόρου στο χοληδόχο πόρο, ο οποίος που σχηματίζεται από τη συμβολή του ηπατικού με τον κυστικό πόρο.

Η οξεία χολοκυστίτιδα δημιουργείται συνήθως, (στο 90% των περιπτώσεων), σαν αποτέλεσμα απόφραξης του κυστικού πόρου από κάποιο χολόλιθο και είναι η πιο συχνή επιπλκή της χολολιθίασης.

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, όταν η χοληδόχος κύστη δεν περιέχει λίθους (αλιθιασική χολοκυστίτιδα), οξεία φλεγμονή μπορεί να συμβεί:
1. Σαν αποτέλεσμα παρατεταμένης νηστείας ή ολικής παρεντερικής διατροφής.
2. Σε βαρέως πάσχοντες αρρώστους, ιδιαίτερα όταν είναι διαβητικοί, λόγω μικροβιαιμίας ή σηψαιμίας.
3. Σαν αποτέλεσμα λοίμωξης με διάφορους μικροοργανισμούς (κυτταρομεγαλοϊός, κρυπτοσπορίδια, μικροσπορίδια), ιδιαίτερα σε ασθενείς με ανεπαρκείς αμυντικούς μηχανισμούς (π.χ AIDS).
4. Σαν αποτέλεσμα ανατομικών ανωμαλιών της χολοδόχου κύστης (πολύποδες, όγκοι, εκκολπώματα).

Η σειρά των γεγονότων που συμβαίνουν είναι:
1. Απόφραξη του κυστικού πόρου από χολόλιθο
2. Οξεία φλεγμονή του τοχώματος της χοληδόχου κύστης
3. Διάταση της χοληδόχου κύστης
4. Ισχαιμία του τοιχώματός της (λόγω πίεσης των αγγείων από τη διάταση του τοιχώματος)
5. Γάγγραινα (νέκρωση) και μικροβιακή μόλυνση
6. Περιτονίτιδα (από ρήξη της κύστης) ή απόστημα.

Πρόληψη

– Έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της χολολιθίασης με χολοκυστεκτομή όταν αυτό επιβάλλεται.
– Αποφυγή παρατεταμένων χρονικά περιόδων νηστείας.
– Αποφυγή λιπαρών γευμάτων.

Κλινική εικόνα

– Πόνος στο δεξιό υποχόνδριο (στο δεξιό άνω πλάγιο της κοιλιάς, κάτω από την τελευταία ψηλαφητή πλευρά του δεξιού ημιθωρακίου), που ξεκινάει σαν κωλικός αλλά αργότερα γίνεται σταθερός σε ένταση. Μερικές φορές αντανακλά στη δεξιά ωμοπλάτη. Εμφανίζεται συνήθως μετά από μεγάλα ή λιπαρά γεύματα. Είναι δυνατόν σε ορισμένες περιπτώσεις να υποχωρήσει μόνος του.
– Ναυτία, έμετος
– Πυρετός
– ΄Ικτερος (κίτρινη χροιά δέρματος, ματιών), αν υπάρχει, δηλώνει ότι πιθανότατα υπάρχει λίθος και στο χοληδόχο πόρο.

Ο γιατρός που θα κάνει την κλινική εξέταση μπορεί να διαπιστώσει:
– Ευαισθησία στην κοιλιά
– Πόνο πού “κόβει την ανάσα” στη βαθειά εισπνοή, όταν τοποθετηθεί το χέρι του εξετάζοντος γιατρού, στο σημείο που βρίσκεται η χοληδόχος κύστη (σημείο “Murphy”)
– Διατεταμένη χοληδόχο κυστη που μπορεί να ψηλαφηθεί.

Η κλινική εικόνα συνήθως βελτιώνεται σε 2-3 ημέρες έως μια εβδομάδα. Αν αυτό δε συμβεί, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών:
– ΄Υδρωπας χοληδόχου κύστης (αρχικά)
– Εμπύημα χοληδόχου κύστης
– Γάγγραινα χοληδόχου κύστης
– Διάτρηση, περιτονίτιδα.

Διάγνωση

– Η κλινική εικόνα θέτει την υποψία, ενώ το υπερηχογράφημα είναι συνήθως αρκετό να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.
– Η ραδιοϊσοτοπική χολοκυστογραφία-χολαγγειογραφία (σπινθηρογραφική μέθοδος), χρησιμεύει για επιπρόσθετες πληροφορίες.
– Μόνο το 15% των χολολίθων είναι ορατοί στην απλή ακτινογραφία κοιλίας.

Αλλα ευρήματα μπορεί να είναι:
– Αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων
– Αύξηση της χολερυθρίνης του αίματος
– Αύξηση των τρανσαμινασών, αλκαλικής φωσφατάσης
– Αύξηση της αμυλάσης του αίματος

Αντιμετώπιση

Πρέπει πάντα να γίνεται εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Στο 60% των περιπτώσεων η οξεία χολοκυστίτιδα υποχωρεί με διακοπή σίτησης, ρινογαστρικό σωλήνα, ενδοφλέβια υγρά και αντιβίωση. Χολοκυστεκτομή (χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης), πρέπει πάντα να γίνεται μετά από ένα επεισόδιο οξείας χολοκυστίτιδας. Υπάρχουν δύο τάσεις: Η πρώτη υποστηρίζει ότι η χολοκυστεκτομή πρέπει να γίνεται ” εν ψυχρώ”, δηλαδή εβδομάδες μετα την οξεία φάση. Η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι η επέμβαση πρέπει να γίνεται αμέσως σε όλους τους ασθενείς με οξεία χολοκυστίτιδα, (“εν θερμώ”), εκτός αν η γενική κατάσταση του ασθενή δεν το επριτρέπει. Το 50% μπορεί να χειρουργηθεί λαπαροσκοπικά, παρά τις δυσκολίες που οφείλονται στη φλεγμονή.
Οι επιπλοκές βέβαια, (ύδρωπας, εμπύημα, διάτρηση της κύστης), απαιτούν επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση, όπως και η αλιθιασική χολοκυστίτιδα.

Διαβάστε επίσης

• Οξεία χολοκυστίτιδα
• Χρόνια χολοκυστίτιδα
• Οξεία παγκρεατίτιδα
• Οξεία πυώδης ρινίτιδα
• Οξεία μέση ωτίτιδα