Η ανάγκη για κάθε είδους μοσχεύματα, ιδίως για όργανα όπως το συκώτι που είναι μοναδικά και ευαίσθητα, γίνεται κάθε μέρα όλο και μεγαλύτερη, καθώς η ζωή πολλών ανθρώπων εξαρτάται άμεσα από αυτά. Στην προσπάθεια να υποστηρίξουν τον ασθενή μέχρι την εύρεση του κατάλληλου μοσχεύματος, οι ερευνητές την τελευταία δεκαετία εστίασαν τις προσπάθειές τους στην κατασκευή τεχνητού ήπατος. Πρόσφατα, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, κατόρθωσαν να επωάσουν ηπατικά κύτταρα πάνω σε ένα μικροτσίπ, δημιουργώντας στην πράξη ένα τεχνητό ήπαρ. Οπως ανακοινώθηκε στην ετήσια συνάντηση των Αμερικανών Χημικών, η ερευνητική ομάδα προκειμένου να φθάσει σε αυτό το αποτέλεσμα, συνδύασε την τεχνολογία που χρησιμοποιείται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές με την ιατρική γνώση.

Συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν μικροτσίπ πυριτίου, όμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στην επιφάνεια κάθε μικροτσίπ, δημιούργησαν αυλάκια με πόρους, μέσα στα οποία τοποθέτησαν ηπατοκύτταρα. Από τους πόρους υπήρχε η δυνατότητα διόδου των θρεπτικών υλικών για τα κύτταρα, ενώ παράλληλα δεν επιτρεπόταν η διέλευση βλαπτικών παραγόντων.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα ηπατοκύτταρα παρέμειναν ζωντανά και πλήρως λειτουργικά για δύο εβδομάδες, γεγονός σημαντικό, εάν αναλογισθεί κανείς την ευαισθησία των συγκεκριμένων κυττάρων. Οι επιστήμονες ετοιμάζονται τώρα να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, το οποίο συνίσταται στη δοκιμή των δυνατοτήτων του τεχνητού ήπατος, μέσα από τη δίοδο πλάσματος και αίματος.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι στόχοι παρομοίων πειραμάτων είναι ουσιαστικά δύο: από τη μια, η υποστήριξη για σύντομο χρονικό διάστημα του ασθενούς (σε καταστάσεις όπως είναι οι οξείες ηπατίτιδες από φάρμακα) μέχρις ότου αναλάβει πάλι το φυσιολογικό ήπαρ και από την άλλη, η εξοικονόμηση χρόνου μέχρις ότου βρεθεί μόσχευμα.

‘Δοκιμάσαμε να δώσουμε στα ηπατοκύτταρα, τις συνθήκες εκείνες που θα τους επιτρέψουν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται’ δήλωσε στο συνέδριο ο Καθηγητής Χημείας και Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Δρ. Μάικλ Σέιλορ. ‘Στο απώτερο μέλλον, πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε μια συστοιχία από μικροτσίπς, τέτοια, που να μπορεί να λειτουργήσει σαν τεχνητό ήπαρ’ κατέληξε ο Καθηγητής.

Συγκεκριμένα, χρησιμοποίησαν μικροτσίπ πυριτίου, όμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στην επιφάνεια κάθε μικροτσίπ, δημιούργησαν αυλάκια με πόρους, μέσα στα οποία τοποθέτησαν ηπατοκύτταρα. Από τους πόρους υπήρχε η δυνατότητα διόδου των θρεπτικών υλικών για τα κύτταρα, ενώ παράλληλα δεν επιτρεπόταν η διέλευση βλαπτικών παραγόντων.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα ηπατοκύτταρα παρέμειναν ζωντανά και πλήρως λειτουργικά για δύο εβδομάδες, γεγονός σημαντικό, εάν αναλογισθεί κανείς την ευαισθησία των συγκεκριμένων κυττάρων. Οι επιστήμονες ετοιμάζονται τώρα να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, το οποίο συνίσταται στη δοκιμή των δυνατοτήτων του τεχνητού ήπατος, μέσα από τη δίοδο πλάσματος και αίματος.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι στόχοι παρομοίων πειραμάτων είναι ουσιαστικά δύο: από τη μια, η υποστήριξη για σύντομο χρονικό διάστημα του ασθενούς (σε καταστάσεις όπως είναι οι οξείες ηπατίτιδες από φάρμακα) μέχρις ότου αναλάβει πάλι το φυσιολογικό ήπαρ και από την άλλη, η εξοικονόμηση χρόνου μέχρις ότου βρεθεί μόσχευμα.

‘Δοκιμάσαμε να δώσουμε στα ηπατοκύτταρα, τις συνθήκες εκείνες που θα τους επιτρέψουν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται’ δήλωσε στο συνέδριο ο Καθηγητής Χημείας και Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Δρ. Μάικλ Σέιλορ. ‘Στο απώτερο μέλλον, πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε μια συστοιχία από μικροτσίπς, τέτοια, που να μπορεί να λειτουργήσει σαν τεχνητό ήπαρ’ κατέληξε ο Καθηγητής.