Άλλες ονομασίες

Οισοφαγο-γαστροσκόπηση, γαστροσκόπηση.

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Εξέταση του ανώτερου πεπτικού συστήματος, (φάρυγγα, οισοφάγου, στομάχου, δωδεκαδακτύλου), με ειδικό όργανο, (γαστροσκόπιο), η οποία δίνει τη δυνατότητα άμεσης, υπό φωτισμό, όρασης του βλεννογόνου και του αυλού των υπό εξέταση οργάνων.

Πώς διενεργείται

– Διενεργείται από ιατρό-ενδοσκόπο, κατάλληλα εκπαιδευμένο, με ειδικό όργανο που λέγεται ενδοσκόπιο-γαστροσκόπιο και το οποίο είναι ένας εύκαμπτος σωλήνας, με σύστημα φωτισμού και δυνατότητες στροφικής κίνησης, ελεγχόμενης από το χειριστή.
– Η εξέταση δεν απαιτεί συνήθως νοσηλεία, παρά μόνο παρακολούθηση για λίγες ώρες. Μονοήμερη νοσηλεία μπορεί να απαιτηθεί σε περίπτωση διενέργειας θεραπευτικών πράξεων.
– Ο ασθενής δεν πρέπει να έχει λάβει τροφή για τουλάχιστον 4 ώρες πριν την εξέταση.
– Γίνεται ψεκασμός τοπικού αναισθητικού στο φάρυγγα, καθώς και ενδοφλέβια χορήγηση κατασταλτικής ουσίας (μιδαζολάμη).
– Αφού ο ασθενής λάβει την κατάλληλη θέση, το άκρο του ενδοσκοπίου, μπαίνει μέσω του στόματος στο φάρυγγα. Καθώς ο ασθενής καταπίνει, το όργανο προωθείται διαδοχικά στον οισοφάγο, στο στομάχι, στο δωδεκαδάκτυλο, υπό άμεση όραση.
– Εξετάζονται προσεκτικά τα παραπάνω όργανα, τα οποία επιπλέον είναι δυνατόν να φωτογραφηθούν. Επίσης είναι δυνατή η λήψη βιοψίας από ύποπτες περιοχές.
– Μέσω του ενδοσκοπίου, γίνονται θεραπευτικές πράξεις όταν υπάρχουν οι συγκεκριμένες ενδείξεις, (σκληροθεραπεία κιρσών οισοφάγου, ηλεκτροπηξίας για σταμάτημα αιμορραγίας, διαστολές οισοφάγου).

Ενδείξεις

Διαγνωστικές
– Ανίχνευση κι εντοπισμός του σημείου της αιμορραγίας του ανώτερου πεπτικού.
– Έλεγχος με άμεση όραση και δυνατότητα λήψης βιοψίας από διάφορες ανωμαλίες που έχουν διαπιστωθεί κατά τον ακτινολογικό έλεγχο, (πεπτικό έλκος, μάζες, όγκοι).
– Διερεύνηση δυσφαγίας, δυσπεψίας, κοιλιακού-επιγαστρικού πόνου, επίμονων εμέτων, αισθήματος παλινδρόμησης τροφής ή όξινου περιεχομένου από το στομάχι.
– Διερεύνηση σιδηροπενικής αναιμίας, όταν το αίτιο, πιθανολογείται ότι βρίσκεται στο ανώτερο πεπτικό.
– Διερεύνηση μεγαλοβλαστικής αναιμίας.
– Σε υποψία ύπαρξης κιρσών του οισοφάγου.
– Διάγνωση και θεραπεία του πεπτικού έλκους καθώς και της λοίμωξης με Helicobacter pylori. Παρακολούθηση της ανταπόκρισης του έλκους του στομάχου στην αντιελκωτική αγωγή.
– Διερεύνηση αδυναμίας, καχεξίας, καταβολής, απώλειας βάρους, όταν υπάρχει υποψία κακοήθους νεοπλάσματος του ανώτερου πεπτικού.

Θεραπευτικές
– Αφαίρεση ξένων σωμάτων.
– Αφαίρεση γαστρικών ή οισοφαγικών πολυπόδων.
– Αντιμετώπιση αιμορραγίας ανώτερου πεπτικού.
– Σκληροθεραπεία ή απολίνωση κιρσών του οισοφάγου,
– Διαστολές καλοήθων ή κακοήθων στενώσεων του οισοφάγου, ώστε να είναι δυνατή η διατήρηση της βατότητας της πεπτικής οδού. Επίσης διαστολές σε αχαλασία του οισοφάγου.

Αντενδείξεις

Απόλυτες αντενδείξεις
– Οξεία κυκλοφορική καταπληξία, (shock), πριν την υποστήριξη του αρρώστου.
– Οξύ έμφραγμα και σοβαρή ισχαιμία μυοκαρδίου του μυοκαρδίου.
– Σπασμοί.
– Διάτρηση πεπτικού έλκους.
– Ατλαντοαξονικό υπεξάρθημα.

Σχετικές αντενδείξεις
– Αδυναμία συνεργασίας του ασθενούς.
– Κώμα, (εκτός αν ο ασθενής είναι διασωληνωμένος).
– Πολύ βαριά αιμορραγική διάθεση.
– Εκκόλπωμα Zenker.
– Ανεύρυσμα θωρακικής αορτής.

Επιπλοκές

Οι συνολικές επιπλοκές είναι πολύ λίγες. Το συνολικό ποσοστό τους κυμαίνεται από 0,1-0,2 %. Αυτό μπορεί να είναι λίγο μεγαλύτερο σε περίπτωση θεραπευτικών χειρισμών. Οι επιπλοκές μπορεί να προέλθουν από:
– Τα χορηγούμενα φάρμακα για την καταστολή, (καταστολή της αναπνοής).
– Εισρόφηση γαστρικού περιεχομένου.
– Αιμορραγία από τα σημεία βιοψίας,
– Διάτρηση.
– Παροδική μικροβιαιμία, που όμως δε σχετίζεται με ανάπτυξη ενδοκαρδίτιδας. Οι ασθενείς με καρδιακή βαλβιδοπάθεια, είναι φρόνιμο να λαμβάνουν αντιβιοτικά πριν τη διενέργεια της σαν προφύλαξη, αν και το μέτρο αυτό δε συστήνεται από όλους.
– Οπισθοφαρυγγικό αιμάτωμα σε ασθενείς με αιμορραγική διάθεση.

Ερμηνεία των αποτελεσμάτων

Δεν υπάρχει ιδιαίτερο πρόβλημα ερμηνείας των αποτελεσμάτων. Αυτό συμβαίνει, γιατί ο εξεταστής, βλέπει άμεσα τις βλάβες με φωτισμό και μπορεί να τις φωτογραφήσει.

Η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου, εξαρτάται από την εμπειρία του εξεταστή να αναζητήσει και να αναγνωρίσει τις πιθανές βλάβες. Η λήψη βιοψιών, συμπληρώνει τη μεγάλη ακρίβεια κι ευκολία διάγνωσης
Η ενδοσκόπηση του ανώτερου πεπτικού, τείνει να υποκαταστήσει πλήρως τον ακτινολογικό έλεγχο, (βαριούχο γεύμα), σε ορισμένες παθήσεις όπως πχ στη διάγνωση του πεπτικού έλκους. Επιπλέον, η ενδοσκοπική αντιμετώπιση της αιμορραγίας του ανώτερου πεπτικού, έχει μειώσει κατά πολύ την ανάγκη χειρουργικής αντιμετώπισης.

Διαβάστε επίσης

• Αν έχετε έλκος (στομάχου ή δωδεκαδακτύλου), ποιά φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται;
• Τι είναι το Helicobacter pylori;
• Tο πράσινο τσάι προστατεύει το στομάχι
• Νόσος Crohn
• Πολύποδες στομάχου