Η χολοκυστεκτομή είναι μιά από τις πιό συχνές χειρουργικές επεμβάσεις. Στο παρελθόν ένας ασθενής που υποβάλλονταν σε χολοκυστεκτομή θα περίμενε να έχει σημαντικό μετεγχειρητικό πόνο, μιά μεγάλη τομή, νοσηλεία 5-8 ημερών και ανάρρωση 4-6 βδομάδες. Σήμερα, πάνω από το 90% όλων των χολοκυστεκτομών γίνονται λαπαροσκοπικά (τουλάχιστον στις Η.Π.Α. όπου υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία) και έτσι οι ασθενείς έχουν μόνο 4 πολύ μικρές τομές από 1/2 ως 1 εκατοστό και ελάχιστο πόνο. Αυτό συνεπάγεται ότι οι ασθενείς γυρίζουν σπίτι την ίδια ή την επόμενη μέρα και στις καθημερινές τους ασχολίες σε 1 βδομάδα. Αυτά τα πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα έχουν κάνει τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή εγχείρηση εκλογής τόσο των χειρουργών όσο και των ασθενών.
Τι είναι η χολή;
-Η χοληδόχος κύστη είναι ένας σάκκος σε σχήμα αχλαδιού που
βρίσκεται κάτω από το δεξιό λοβό του ήπατος (συκώτι).
-Ο κύριος ρόλος της είναι να μαζεύει και να συμπυκνώνει ένα υγρό
που παράγεται στο συκώτι και βοηθά στην
πέψη. Το υγρό αυτό (η χολή) περνάει μέσα από στενά σωληνάκια
(χοληδόχος πόρος) και καταλήγει στο έντερο.
-Η αφαίρεση της χολής δεν δημιουργεί μετέπειτα προβλήματα
δυσπεψίας.
Τι είναι οι πέτρες στη χολή και γιατί δημιουργούν προβλήματα;
-Είναι
μικρές σκληρές μάζες σε μέγεθος χαλικιού ή μεγαλύτερες, που
δημιουργούνται στη χοληδόχο κύστη κυρίως από χοληστερόλη και άλλες
ουσίες.
-Δεν γνωρίζουμε γιατί μερικοί άνθρωποι δημιουργούν πέτρες στη
χολή.
-Δεν υπάρχει τρόπος να προλάβουμε τη δημιουργία τους.
-Αυτές οι πέτρες (χολολιθίαση) μπλοκάρουν τη ροή της χολής,
δημιουργώντας διάταση της χοληδόχου κύστης και αυτό προκαλεί έντονο
πόνο δεξιά και ψηλά στην κοιλιά, ναυτία, εμετό και μερικές φορές
πυρετό.
-Αν οι πέτρες μπλοκάρουν το σωληνάκι προς το έντερο τότε
δημιουργείται ίκτερος (κίτρινη
χροιά στο δέρμα και τα
μάτια).
Πώς γίνεται η διάγνωση και η θεραπεία της χολολιθίασης;
-Το υπερηχογράφημα
είναι ο πιό συχνός τρόπος με τον οποίο γίνεται διάγνωση της
χολολιθίασης.
-Σε πιό πολύπλοκες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστούν και
ακτινογραφίες.
-Οι πέτρες στη χολή δεν εξαφανίζονται από μόνες τους. Τα συμπτώματα
θα συνεχίζονται μέχρι να αφαιρεθεί η χοληδόχος.
-Όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα μπορεί απλή παρακολούθηση να αρκεί.
Όταν όμως υπάρχουν επεισόδια πόνου και ειδικά πάνω από μιά φορά,
τότε η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης επιβάλεται. Παλιότερα ο μόνος
τρόπος αφαίρεσης ήταν με μιά μεγάλη τομή. Σήμερα, με τη
λαπαροσκοπική τεχνική, η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης γίνεται μέσα
από 4 μικρές τρύπες (ports), από 1/2 ως 1 εκατοστό η καθεμιά.
Τι προεγχειρητική προετοιμασία χρειάζεται;
-Δεν θα φάτε καιδεν θα πιείτε τίποτα μετά τα μεσάνυχτα το βράδυ
πριν την εγχείρηση.
-Κάνετε ένα ντους το βράδυ πριν ή το πρωί του χειρουργείου.
-Αν έχετε δυσκοιλιότητα
μπορεί να χρειαστεί να κάνετε ένα κλύσμα το βράδυ πρίν την
εγχείρηση.
-Προεγχειρητικές εξετάσεις ανάλογα με την κατάσταση της υγείας
σας.
-Αν παίρνετε κάποια φάρμακα καθημερινά, ρωτήστε το γιατρό σας ποια
πρέπει να πάρετε το πρωί της εγχείρησης. Αν παίρνετε ασπιρίνη,
αντιπηκτικά ή φάρμακα για αρθρίτιδα συζητήστε
με το γιατρό πόσες μέρες πριν πρέπει να τα σταματήσετε.
Πως γίνεται η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή έχει εδώ και μερικά χρόνια
αντικαταστήσει την ανοικτή μέθοδο ως το gold standard σε Ευρώπη και
Αμερική.
Ενδείξεις: 1.Συμπτωματική χολολιθίαση
(οξεία & χρόνια χολοκυστίτιδα)
2.Ασυμπτωματική χολολιθίαση σε
άτομα με αυξημένο κίνδυνο από λοιμώξεις (π.χ.διαβήτης )
3.Χολοκυστίτιδα χωρίς πέτρες
-Χρησιμοποιείται γενική αναισθησία, ο ασθενής κοιμάται καθ’ όλη τη
διάρκεια της επέμβασης.
-Μέσα από μία κάνουλα που μπαίνει στον ομφαλό, ο χειρουργός βάζει
στην κοιλιά ένα
λαπαροσκόπιο (μικρό τηλεσκόπιο συνδεδεμένο με κάμερα), που δείχνει
την εικόνα των εσωτερικών οργάνων της κοιλιάς σε μιά οθόνη
τηλεόρασης.
-’λλες κάνουλες χρησιμοποιούνται γιά τα εργαλεία με τα οποία ο
χειρουργός με λεπτούς χειρισμούς διαχωρίζει τη χοληδόχο κύστη από
τα γύρω όργανα και τελικά την
αφαιρεί μέσα από μία από αυτές.
-Όταν τελειώσει η εγχείρηση τα μικρά αυτά ανοίγματα κλείνονται με
ράματα και αυτοκόλητες ταινίες.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής;
Επειδή δεν υπάρχει η κλασσική 15-25 εκατοστά τομή, οι περισσότεροι ασθενείς έχουν πολύ λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο, αναρρώνουν γρηγορότερα και επανέρχονται στις καθημερινές τους ασχολίες συντομώτερα.
Πόσο καιρό θα είμαι στο νοσοκομείο;
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς φεύγουν από το νοσοκομείο αυθημερόν ή την επόμενη μέρα. Πολύ πιο σύντομα σε σύγκριση με τις 5-8 μέρες της ανοικτής μεθόδου
Πότε μπορώ να επιστρέψω στη δουλειά;
Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στη δουλειά σε 3-7 μέρες, ενώ μετά από ανοικτή χολοκυστεκτομή σε 4-6 βδομάδες.
Πόσο ασφαλής είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;
Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι ο αριθμός των επιπλοκών
είναι πολύ μικρός και ανάλογος της ανοικτής μεθόδου. Από τότε που
εφαρμόστηκε η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, η λαπαροσκοπική μέθοδος
έχει επεκταθεί επίσης σε κήλες, σκωληκοειδεκτομές, κολεκτομές,
σπληνεκτομές και άλλες πολλές επεμβάσεις.
Είναι βέβαια σημαντικό να ξέρουμε και να ρωτάμε σαν ασθενείς πριν
απο κάθε επέμβαση, για την εκπαίδευση του χειρουργού και την
εμπειρία του στο συγκεκριμένο θέμα.
Διαβάστε επίσης
- Λειτουργικά τρόφιμα. Τα τρόφιμα του μέλλοντος;
- Ο καρκίνος του μαστού στην Ευρώπη σήμερα
- Οι σκλάβοι είναι φθηνότεροι σήμερα παρά ποτέ
- Η θέση των γυναικών στην Ευρώπη σήμερα
- Η ‘θαλάσσια’ αντιβίωση του μέλλοντος
Στρατούλιας Κωνσταντίνος, MD, FACS. Διευθυντής Κλινικής Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας νοσοκομείου Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, πρώην Διευθυντής Α’ Χειρουργικής κλινικής ΜΗΤΕΡΑ και πρώην Αναπληρωτής Διευθυντής νοσοκομείου Ερρ.Ντυνάν. American board certified στη γενική χειρουργική και Αναγνωρισμένο fellowship advanced laparoscopic surgery. instructor στο ινστιτούτο MISTI, Baltimore, Maryland. Ειδικό ενδιαφέρον στην Λαπαροσκοπική χειρουργική παχέος εντέρου, στομάχου και συμπαγών οργάνων.