Ο αφθώδης πυρετός είναι μία οξεία λοιμώδης νόσος των δίχηλων ζώων. Είναι νόσος ιδιαίτερα μεταδοτική. Από τα δίχηλα ζώα είναι ιδιαίτερα ευπαθή τα βοοειδή και ακολουθούν οι χοίροι και τα αιγοπρόβατα. Τα άγρια δίχηλα ζώα όπως τα ελάφια και οι αγριόχοιροι είναι επίσης ευπαθή. Επίσης μπορεί στη φύση να προσβληθεί και ο σκαντζόχοιρος (ακανθόχοιρος) και μπορεί να μεταδώσει τη νόσο και σε άλλα ζώα.

Η νόσος οφείλεται σε ιό (Apthovirus). Ο ιός αυτός είναι εξαιρετικά ανθεκτικός και διατηρείται στο περιβάλλον (δάπεδα, τοίχοι, άχυρα) για 1 με 2 μήνες. Είναι όμως ευαίσθητος στη θέρμανση, την ηλιακή ακτινοβολία και το χαμηλό pH.

Η μόλυνση των ζώων γίνεται από το στόμα, την εισπνοή αλλά και μικροτραύματα του δέρματος. Εχει πολύ μικρό χρόνο επώασης (2 – 5 ημέρες).

Χαρακτηρίζεται από υψηλό πυρετό και εμφάνιση φυσαλίδων στο στόμα και τα πόδια. Συχνότερα οι φυσαλίδες εντοπίζονται στη γλώσσα, την εσωτερική επιφάνεια των χειλιών και τα ούλα. Συνέπεια της κατάστασης αυτής είναι η παντελής αδυναμία πρόσληψης τροφής, με αποτέλεσμα τη γρήγορη απώλεια βάρους και την απίσχναση. Επίσης οι φυσαλίδες στα πόδια εμφανίζονται κυρίως ανάμεσα στα δύο δάκτυλα, αλλά και γύρω από τις οπλές. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία βάδισης και στάσης του ζώου, έτσι αυτό είναι σε μόνιμη κατάκλιση.

Η διάγνωση της νόσου είναι σχετικά εύκολη από τα συμπτώματα, θα πρέπει όμως να διαφοροποιείται από άλλες παρεμφερείς ασθένειες όπως : η νόσος των βλεννογόνων, η βλατιδώδης στοματίτιδα, η ποδοδερματίτιδα, η πανώλης των βοοειδών, η φυσαλιδώδης στοματίτιδα και άλλες. Απαιτείται βεβαίως εργαστηριακή επιβεβαίωση της νόσου.

Η εξάπλωση της νόσου είναι ταχύτατη και το ποσοστό νοσηρότητας είναι υψηλότατο. Ο αφθώδης πυρετός δεν προκαλεί εύκολα θανάτους στα ζώα που προσβάλλει.

Η σημασία του όμως είναι τεράστια για την κτηνοτροφική παραγωγή, διότι προκαλεί απίσχναση, καθυστέρηση ανάπτυξης και βέβαια μεγάλη πτώση της γαλακτοπαραγωγής.

Η μετάδοση του ιού γίνεται με επαφή με μολυσμένα ζώα και αντικείμενα. Επίσης στη μετάδοση παίζουν ρόλο τα πτηνά, τα τρωκτικά αλλά και τα αρθρόποδα.

Ο άνθρωπος μεταδίδει τη νόσο με τα ρούχα και τα υποδήματα. Επίσης οι ισχυροί άνεμοι και η υψηλή υγρασία, αλλά και τα κτηνοτροφικά προϊόντα κρέας, γάλα, δέρματα, έχουν μεγάλη σημασία στη μετάδοση της νόσου.

Συμπερασματικά θα θέλαμε να τονίσουμε, ότι ο αφθώδης πυρετός δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στην κτηνοτροφία, το οποίο είναι κατά βάση οικονομικό. Τα ζώα έχουν σοβαρή υστέρηση στην παραγωγή τους, πράγμα που δημιουργεί μεγάλη ζημία στην κτηνοτροφική παραγωγή και κατ’ επέκταση αυτό αντανακλά σε ολόκληρη την οικονομία.

Ο άνθρωπος δεν προσβάλλεται από την κατανάλωση κρέατος, προϊόντων κρέατος, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόνων, που προέρχονται από ζώα που πάσχουν από αφθώδη πυρετό. Τα προϊόντα αυτά όμως σίγουρα δεν είναι πολύ καλής ποιότητας.

Επομένως ο άνθρωπος θίγεται έμμεσα από τον αφθώδη πυρετό, λόγω της οικονομικής κάμψης που δημιουργείται στην κτηνοτροφική παραγωγή.

Σποραδικά έχουν περιγραφεί ελάχιστα κρούσματα στον άνθρωπο (σε άτομα που έρχονται σε άμμεση επαφή με τα πάσχοντα ζώα και με ελλιπείς κανόνες υγιεινής) με εκδήλωση μιάς ελαφράς νόσου που χαρακτηρίζεται πυρετό, ξηρότητα στο στόμα και εμφάνιση κάποιων φυσαλίδων στο στόμα. Η νόσος παρέρχεται σύντομα με συμπτωματική θεραπεία.

Διαβάστε επίσης

• Ταχυκαρδία. Τι μπορεί να σημαίνει;
• Πώς διακρίνουμε μια ιογενή λοίμωξη από μια μικροβιακή
• Όταν το μωρό μας αρρωσταίνει…
• Πυρετός στο νεογνό
• Λοιμώξεις αναπνευστικού: από το κοινό κρυολόγημα έως την πνευμονία