ΕΝΔΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Ονομάζεται η πνευμονία που εκδηλώνεται 48 – 72 ώρες μετά την εισαγωγή του αρρώστου στο νοσοκομείο.

Αίτια

Το αναπνευστικό σύστημα των νοσηλευόμενων σε νοσοκομεία ασθενών μέσα σε 3-5 ημέρες από την εισαγωγή τους αποικίζεται από την μικροβιακή χλωρίδα του νοσοκομείου. Συγχρόνως οι νοσηλευόμενοι ασθενείς παρουσιάζουν ιδιαίτερους παράγοντες κινδύνου όπως οι ενδοφλέβιοι καθετήρες, οι τραχειοσωλήνες, οι ρινογαστρικοί καθετήρες, η μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και άλλους, που έχουν ως τελικό αποτέλεσμα την διαταραχή των φυσιολογικών αμυντικών μηχανισμών του αναπνευστικού συστήματος. Η εισρόφηση παθολογικής στοματοφαρυγγικής χλωρίδας έχει σαν συνέπεια οι παθογόνοι μικροοργανισμοί να εγκαθίστανται με ευχέρεια στο πνευμονικό παρέγχυμα, που φυσιολογικά είναι στείρο μικροβίων, προκαλώντας πνευμονική λοίμωξη. Εκτός αυτού όμως, μετάδοση παθογόνων μικροοργανισμών στους αρρώστους μπορεί να γίνει άμεσα, με τα χέρια του νοσηλευτικού προσωπικού. Στο 60% των περιπτώσεων ενδονοσοκομειακής πνευμονίας οι κύριοι αιτιοπαθογόνοι παράγοντες είναι οι Gram αρνητικοί βάκιλοι (ψευδομονάδα, εντεροβακτηριοειδή, acinetobacter, κλεμπσιέλλα) και στο 30% οι Gram θετικοί κόκκοι (σταφυλόκοκκος, πυογόνος στρεπτόκοκκος). Στο 10% των περιπτώσεων πρόκειται για αναερόβια βακτηρίδια και μύκητες.

Συμπτώματα

Η εμφάνιση πυρετού ή οποιουδήποτε άλλου συμπτώματος από το αναπνευστικό (βήχας με πυώδη απόχρεμψη, δύσπνοια, πλευριτικό πόνος) σε νοσηλευόμενο για άλλη αιτία ασθενή, θα πρέπει να εγείρει υποψίες για την ενδονοσοκομειακή πνευμονία.

Κλινική εξέταση – εργαστηριακά ευρήματα

Η διάγνωση της νόσου είναι εξαιρετικά δύσκολη και αποτελεί πρόκληση για τον κλινικό γιατρό, αφού δεν υπάρχουν τυπικά κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα. Η απομόνωση του υπεύθυνου μικροοργανισμού με καλλιέργεια πτυέλων είναι αναξιόπιστη. Αντίθετα η κατά Gram μικροσκοπική εξέταση των πτυέλων είναι δυνατό να καταδείξει ουσιαστικότερες πληροφορίες. ’λλες τεχνικές που εφαρμόζονται για την απομόνωση του παθογόνου μικροοργανισμού είναι η ενδοτραχειακή αναρρόφηση και η καλλιέργεια βρογχοκυψελιδικού εκπλύματος που λαμβάνεται με τη βρογχοσκόπηση. Όταν όλες οι διαγνωστικές μέθοδοι δεν είναι δυνατό να καταδείξουν τον υπεύθυνο μικροοργανισμό και η νόσος δεν ανταποκρίνεται στην εφαρμοζόμενη εμπειρική θεραπεία, είναι δυνατό να επιχειρηθεί βιοψία του πνεύμονα διαθωρακικά υπό την καθοδήγηση αξονικού τομογράφου ή διαβρογχικά.

Πρόγνωση

Η θνησιμότητα της ενδονοσοκομειακής πνευμονίας είναι ιδιαίτερα υψηλή και κυμαίνεται στο 25% για τις παθολογικές και χειρουργικές κλινικές και στο 50% για τις μονάδες εντατικής θεραπείας.

Θεραπεία

Σε κάθε περίπτωση η αντιμετώπιση της ενδονοσοκομειακής πνευμονίας συνίσταται στην ενδοφλέβια χορήγηση του κατάλληλου αντιμικροβιακού φαρμάκου. Επειδή η αιτιολογική διάγνωση της νόσου είναι εξαιρετικά δυσχερής, η έναρξη εμπειρικής αντιμικροβιακής αγωγής, αφού ληφθούν τα απαραίτητα δείγματα για καλλιέργεια, είναι αναγκαία. Οι μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται στους χώρους των νοσοκομείων παρουσιάζουν ανθεκτικότητα στα περισσότερα αντιβιοτικά, έτσι συχνά είναι απαραίτητο να χορηγούνται υψηλές δόσεις ή και συνδυασμοί αντιμικροβιακών. Η θεραπεία, εφόσον είναι επιτυχής, διαρκεί 14 ημέρες.

Διαβάστε επίσης