Εισαγωγή

Η καρδιοπάθεια δεν είναι κοινή επιπλοκή της λοίμωξης με τον ιο HIV-1 του AIDS. Ομως συν τω χρόνο οι καρδιοπάθειες σε αρρώστους προσβεβλημένους από τον ιό θα πληθαίνουν κυρίως λόγω του ότι οι ασθενείς αυτοί ζουν ολοένα και περισσότερο. Συμπτωματική καρδιακή νόσο συναντάμε στο 6.8% των ασθενών με AIDS και είναι η άμεση αιτία θανάτου στο 1.1- 6.3% εξ αυτών. Το ποσοστό των ασυμπτωματικών καρδιοπαθών ασθενών του AIDS είναι ακόμη υψηλότερο. Οι κυριότερες νόσοι που συναντώνται είναι διατατική μυοκαρδιοπάθεια (DCM), μυοκαρδίτις, νοσήματα του περικαρδίου, ενδοκαρδίτιδα και μεμονωμένη δυσλειτουργία της δεξιάς κοιλίας. Συνήθως αυτοί οι παθήσεις διαδράμουν ασυμπτωματικά στην περίοδο της φορείας και εκδηλώνονται στα τελικά στάδια της περιόδου με εγκατεστημένο πλέον το σύνδρομο του AIDS.

Διατατική μυοκαρδιοπάθεια

Γενικά η επίπτωση της νόσου είναι 0,7-7,5/100,000/έτος στις ΗΠΑ. Ομως στους ασθενείς με AIDS είναι υψηλότερα τα ποσοστά. Σε 15% των βιοψιών βρέθηκε διάταση της αριστερής ή και των δύο κοιλιών της καρδιάς, ενώ υπερηχογραφικά ανωμαλίες της αριστεράς κοιλίας βρέθηκαν σε ποσοστά 11-54% (οι διαφορές στα ποσοστά οφείλονται σε διαφορετική μεθοδολογία , ετερογενείς πληθυσμούς, διαφορετικά στάδια της νόσου και διαφορές στην θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών). Η πλειοψηφία των ασθενών ήταν άνδρες στην 3η-4η δεκαετία ζωής ομοφυλόφιλοι ή αμφιφυλόφιλοι.
Πιθανότερη εκδοχή γιά την αιτιολογία της είναι να οφείλεται σε αλληλεπίδραση πολλαπλών παραγόντων που σταδιακά καταλήγουν σε πολυοργανική ανεπάρκεια και διατατική μυοκαρδιοπάθεια. Οι μελέτες καταλήγουν στο ότι υπεύθυνη για την DCM είναι επίμονη μυοκαρδίτης ή υποτροπιάζουσα μυοκαρδίτις. Αναδρομικές μελέτες όμως δείχνουν ότι DCM, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και κοιλιακή ταχυκαρδία συμβαίνουν μόνο σε περιπτώσεις μυοκαρδίτιδος . Η μυοκαρδίτις σε αυτούς τους ασθενείς μπορεί να δημιουργηθεί μέσω αυτοάνοσου μηχανισμού ή σαν άμεσο αποτέλεσμα της λοίμωξης με τον ιό HIV-1. Η μυοκαρδίτιδα του AIDS συνήθως είναι ιδιοπαθής καθώς μόνο στο 12-35% ανευρίσκεται λοιμογόνος παράγων (βακτήριο, ιός ή μύκητας). Φαίνεται ότι η λοίμωξη με τον ιο HIV-Ι προκαλεί μία ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος προς την παραγωγή Β-λεμφοκυττάρων, πολυκλωνική υπεργαμμασφαιριναιμία και κυκλοφορία στο αίμα ανοσοσυμπλεγμάτων που μεταξύ άλλων μυοπαθειών προκαλούν και μυοκαρδιοπάθεια. Ομως σε αρρώστους με τον ιό μυοκαρδίτιδα μπορούν να προκαλέσουν και συνήθως μη παθογόνοι μικροοργανισμοί οι οποίοι ευκαιριακά γίνονται παθογόνοι όταν η κατάσταση του ανοσοποιητικού μας είναι «πεσμένη».

Ανεξαρτήτως όμως αιτιολογίας η έκταση της προσβολής του μυοκαρδίου σε αυτές τις μυοκαρδιτιδες είναι συνήθως αρκετά μικρή για να δικαιολογήσει τον βαθμό δυσλειτουργίας της αριστερής κοιλίας και καρδιακής ανεπάρκειας. Φαίνεται λοιπόν ότι και η παρουσία του ιού HIV-1 έχει και άμεσο ρόλο στην καταστροφή του καρδιακού μυός, άμεσα από τον , ή μέσω τοξινών που απελευθερώνονται.

Μικρότερο ρόλο στην αιτιολογία παίζουν και ενζυμικές ανεπάρκειες ή καρδιοτοξικά φάρμακα (όπως κοκαϊνη που είναι συχνή συνήθεια σε αρρώστους με AIDS, Ganciclavir [DHPG] που είναι φάρμακο που χρησιμοποιείται σε ασθενείς με AIDS και μπορεί να προκαλέσει κοιλιακή ταχυκαρδία στην έγχυση του, ιντερφερόνη και τέλoς azidothymidine [AZT] που χρησιμοποιείται στην “θεραπεία” των προσβεβλημένων).

Μεμονωμένη διάταση της δεξιάς κοιλίας (RV)

Σε ασθενείς με AIDS έχει παρατηρηθεί και σε ποσοστό 4-24% μεμονωμένη διάταση της RV που δεν συσχετίζεται πάντα με λοιμώξεις του αναπνευστικού,συχνά είναι παροδική κατάσταση και αποκαθίσταται πλήρως στο 44-57% των ασθενών .Οφείλεται σε υπερφόρτιση όγκου και πνευμονική υπέρταση εκτός των περιπτώσεων λοιμώξεων του αναπνευστικού όπου τότε η εικόνα αυτή επιμένει. Σε βιοψίες έχει βρεθεί τότε σε ποσοστό 67% πνευμονία, διάμεση πνευμονική νόσος ή πνευμονική ίνωση και σε ποσοστό 16-23% υπερτροφία της RV που σχετίζεται συχνότερα με θάνατο.

Νοσήματα του περικαρδίου

Είναι η δεύτερη σε συχνότητα πάθηση της καρδιάς στο AIDS και αφορά σε περικαρδιακές συλλογές άλλοτε μικρές και άλλοτε μεγάλες που σε ποσοστά 13-50% καταλήγουν σε καρδιακό επιπωματισμό. Πιθανές αιτίες είναι ιογενείς μυοκαρδίτιδες, πνευμονίες (από streptococcus pneumonie, staphylococcus aureus, cryptococcus neoformous, Herpes simplex kai Cytomegalovirus) ή και άμεση προσβολή του περικαρδίου από μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης ή σάρκωμα Kaposi.

Ενδοκαρδίτιδες

Δεν είναι συχνές εκτός και αν υπάρχει προδιαθεσικός παράγων όπως η χρήση ενδοφλεβίως ναρκωτικών. Συνήθως προκαλούνται από “κόκκους” (S. aureus ή S. pneumonia) ή μικροοργανισμούς HACEK. Προκαλούν μη θρομβωτική (“μαραντική”) ενδοκαρδίτιδα με τάση να προκαλούν έμβολα.

Συνδυασμένη μυο-,ενδο- και περικαρδίτιδα

Προκαλείται συνήθως από non-Hodgkin λέμφωμα (που εκδηλώνεται στα πλαίσια ανοσοκαταστολής λόγω AIDS) με σπάνια εντόπιση στην καρδιά. Προκαλεί στηθάγχη, δύσπνοια αριστερή ή δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια, επιπωματισμό, ταχυκαρδίες υπερκοιλιακές και όλες τις διαταραχές αγωγής (block σκελών ,β’ και γ’ βαθμού κολποκοιλιακό αποκλεισμό). Η διάγνωση συνήθως μπαίνει στην νεκροψία αν και περιστασιακά ετέθει με βιοψία μυοκαρδίου. Η πορεία είναι με ταχεία επιδείνωση καθώς η προσβολή από το λέμφωμα είναι μαζική (>45% του μυοκαρδίου αντικαθίσταται από λεμφωματώδη ιστό).

Διαβάστε επίσης

• ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ
• ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ