Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Αρτηριακή υπέρταση(ΑΥ) είναι η κατ’ επανάληψη αύξηση της αρτηριακής πίεσης πάνω από τα ανώτερα φυσιολογικά όρια, τα οποία είναι 140 mmHg για την συστολική πίεση και 90mmHg για την διαστολή πίεση.

Παθογένεια

Η αρτηριακή υπέρταση είναι μία πολύ συνηθισμένη πάθηση που η συχνότητα της αυξάνει με την ηλικία. Υπολογίζεται ότι το 60% των ατόμων >60 ετών είναι υπερτασικά, ενώ κατά μέσο όρο το 20% των ενηλίκων χρειάζονται αντιμετώπιση.

Στο 90% των περιπτώσεων η ΑΥ χαρατηρίζεται ως ιδιοπαθής, δηλαδή δεν ανευρίσκεται κάποια συγκεκριμένη αιτία. Στο υπόλοιπο 10% χαρακτηρίζεται ως δευτεροπαθής, δηλαδή είναι αποτέλεσμα μίας άλλης παθήσεως. Οι κυριότερες αιτίες δευτεροπαθούς υπέρτασης είναι παθήσεις των νεφρών, στένωση της νεφρικής αρτηρίας, ενδοκρινολογικές παθήσεις (υπερθυρεοειδισμός – υποθυρεοειδισμός, υπεραλδοστερονισμός, νόσος Cushing, στένωση ισθμού αορτής, κατάχρηση αλκοόλ, ανεπάρκεια αορτικής βαλβίδος). Σημειώνεται ότι η δευτεροπαθής υπέρταση είναι συχνότερη σε νεότερες ηλικίες.

Κλινική εικόνα

Η ΑΥ στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι ασυμπτωματική. Ενίοτε μπορεί να πρκαλεί κεφαλαλγίες, αίσθημα «βάρους» στην κεφαλή και στον αυχένα, εμβολές.

ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ
Από την στιγμή που τεκμηριωθεί η ύπαρξη ΑΥ ο περαιτέρω έλεγχος θα στραφεί :

α) προς τις πιθανές αιτίες δευτεροπαθούς ΑΥ αν υπάρχουν κλινικές υποψίες.
β) προς τον έλεγχο άλλων παραγόντων που η πιθανή συνύπαρξή τους επιταχύνει τις επιπλοκές της υπέρτασης, όπως σακχαρώδης διαβήτης, δυσλιπιδαιμία.
γ) στον έλεγχο των επιπλοκών της υπέρτασης με: βυθοσκόπηση οφθαλμών υπερηχογράφημα καρδιάς, δοκιμασία κοπώσεως.

Διάγνωση

Γίνεται με επανειλημμένες μετρήσεις της ΑΠ, ήτοι 2 μετρήσεις με διαφορά 5 λεπτών, μεταξύ τους και οι οποίες θα πρέπει να επαναληφθούν 3 φορές με μεσοδιάστημα 1 εβδομάδας. Σε όλες αυτές τις μετρήσεις για να τεκμηριωθεί η διάγνωση θα πρέπει η ΑΠ να είναι > 140/90 mmHg. Ως και 30% των ασθενών εμφανίζουν αυξημένη ΑΠ μόνο κατά την παρουσία του ιατρού, ενώ σε μετρήσεις οίκοι η ΑΠ είναι φυσιολογική (σύνδρομο άσπρης μπλούζας). Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ενδείκνυται η μέτρηση ΑΠ οίκοι για λίγες ημέρες ή η χρησιμοποίηση 24ωρης καταγραφής ΑΠ με ένα ειδικό μηχάνημα.

Αντιμετώπιση

Περιλαμβάνει μία σειρά από υγιεινοδιαιτητικά μέτρα όπως μείωση πρόσληψης αλατιού, απώλεια σωματικού βάρους, διακοπή καπνίσματος, μείωση αλκοόλ, αερόβια άσκηση.

Αν τα παραπάνω μέτρα δεν φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα χορηγούνται αντιϋπερτασικά φάρμακα, τα οποία περιλαμβάνουν διάφορες κατηγορίες (διουρητικά, β-αναστολείς αγγειοτασίνης ΙΙ, κεντρικός δρώντα, αντιυπερτασικά). Στις περιπτώσεις δευτεροπαθούς υπάρτασης, όπου είναι δυνατόν, η αντιμετώπιση στρέφεται και προς την υποκείμενη νόσο (π.χ. υπερθυρεοειδισμός, υπεραλδοστερονισμός).

Από διάφορες στατιστικές αναφέρεται ότι μόνο το 50 % των υπερτασικών λαμβάνει αγωγή και από αυτούς μόνο οι μισοί είναι καλά ρυθμισμένοι, δηλαδή τελικώς μόνο το 25% των υπερτασικών αντιμετοποίζονται επαρκώς.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Η ΑΥ όταν παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς αντιμετώπιση, ιδίως όταν συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης, μπορεί να προκαλέσει αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια, ανεύρυσμα αορτής, νεφρική ανεπάρκεια.

Διαβάστε επίσης

• Μεσογειακή διατροφή
• Ένα ποτηράκι για γερή καρδιά!
• Αν σκέφτεστε να μείνετε έγκυος…
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα μία απλή και χρήσιμη εξέταση
• Σκόρδο: υγιεινό και… δύσκολο