Κύφωση

Η κύφωση οφείλεται σε διάφορα αίτια και διακρίνεται με βάση το κινητό της καμπύλης σε εύκαμπτη και δύσκαμπτη, τη μορφή της καμπύλης σε ομαλή και γωνιώδη ή οξύχαιμη και την ηλικία σε νεανική και γεροντική.

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Κύφωση χαρακτηρίζεται η κατάσταση στην οποία παρατηρείται αύξηση πέρα από το φυσιολογικό (40 μοίρες) του κυρτώματος της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Η κύφωση οφείλεται σε διάφορα αίτια και διακρίνεται με βάση το κινητό της καμπύλης σε εύκαμπτη και δύσκαμπτη, τη μορφή της καμπύλης σε ομαλή και γωνιώδη ή οξύχαιμη και την ηλικία σε νεανική και γεροντική. Εύκαμπτη κύφωση είναι αυτή που μπορεί να διορθωθεί προσωρινά τόσο από το γιατρό όσο και από τον ασθενή. Συμβαίνει λόγω κακής στάσης, κακής όρασης, ακοής, φωτισμού, κακής συνήθειας των κοριτσιών να κρύβουν το στήθος τους που αναπτύσσεται, σε κάποια αγόρια λόγω «μόδας» ή και λόγω μυϊκής υπερανάπτυξης (αθλητική κύφωση). Οι κυφώσεις αυτής της κατηγορίας είναι συνήθως ομαλές χωρίς μυϊκές ή οστεοσυνδεσμικές διαταραχές και διορθώνονται με υπερέκταση.

Δύσκαμπτη κύφωση είναι αυτή που δεν διορθώνεται τόσο από το γιατρό όσο και από τον ασθενή. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η νεανική κύφωση (νόσος του Scheuermann), η αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα, η γεροντική κύφωση, η κύφωση της φυματιώδους σπονδυλίτιδας κλπ.

Η δυσμορφία που εμφανίζει το άτομο είναι κάμψη της σπονδυλικής στήλης εμπρός, το κεφάλι φέρεται εμπρός, το στήθος είναι επίπεδο, οι ώμοι γέρνουν μπροστά επίσης και οι ωμοπλάτες απομακρύνονται μεταξύ τους.

Στη νεανική κύφωση (νόσος του Scheuermann) ο πόνος είναι αυτός που αναγκάζει τους γονείς να συμβουλευθούν το γιατρό. Την κύφωση συνοδεύει αντισταθμιστική λόρδωση(αύξηση πέρα από το φυσιολογικό του φυσιολογικού κυρτώματος της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης) ενώ όταν η πάθηση βρίσκεται σε εξέλιξη υπάρχει ευαισθησία στην πίεση των σπονδύλων που συμμετέχουν στην κύφωση.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Πολλά έχουν γραφεί για τις πλάγιες παρεκκλίσεις της σπονδυλικής στήλης, πολύ λιγότερα όμως για τις προσθιοπίσθιες στις οποίες ανήκει η κύφωση. Είναι γεγονός πως δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες απόψεις για το βαθμό της όποιας φυσιοθεραπευτικής παρέμβασης στην πρόληψη ή και στην αποκατάσταση της παραμόρφωσης λόγω της κύφωσης. Έτσι η συμβολή της φυσιοθεραπείας περιορίστηκε στην κατηγορία της εύκαμπτης κύφωσης και στη νεανική κύφωση όπου η κίνηση αποτελεί το «όπλο» στα χέρια του φυσιοθεραπευτή. Βέβαια θα πρέπει ν’αναφερθεί ότι η άσκηση μόνη της δεν μπορεί ν’αναστρέψει την παραμόρφωση στη νεανική κύφωση και σε σχετικά δύσκαμπτο θώρακα αλλά η συμβολή της είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Το παιδί επισκέπτεται το φυσιοθεραπευτή και αξιολογείται από αυτόν. Συνήθως ο ασθενής έχει παράλληλα με την αύξηση του θωρακικού κυρτώματος και αύξηση του οσφυϊκού κυρτώματος, ελάττωση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης, αδυναμία διόρθωσης στην υπερέκταση ενώ η σπονδυλική στήλη παρουσιάζεται ιδιαίτερα εύκαμπτη στην κάμψη μπροστά. Επίσης παρατηρείται βράχυνση των θωρακικών μυών και των οπισθίων μηριαίων. Στη νεανική κύφωση παρατηρείται εκτός όλων των προηγουμένων εύκολη κόπωση κατά τις ασκήσεις. Τέλος δεν είναι δυνατή η άρση τεντωμένου σκέλους πάνω από 60 μοίρες.
Στη στατική κύφωση η άσκηση μόνη της διορθώνει την κακή στάση. Η φυσιοθεραπεία αποβλέπει στη συνειδητοποίηση της στάσης από το παιδί που γίνεται με ασκήσεις συναρμογής και ασκήσεις ολόκληρου του σώματος με ιδιαίτερη έμφαση στους κοιλιακούς, τους οπίσθιους μηριαίους, τους προσαγωγούς των ωμοπλατών και τους εκτείνοντες της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Επίσης θα πρέπει να γίνουν και διατατικές ασκήσεις στους οπίσθιους μηριαίους.

Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να εκπαιδεύονται ν’ασκούνται μόνα τους, να μην πιέζονται από τους γονείς αλλά να παροτρύνονται.

Πάντως η πρόληψη φαίνεται να παίζει σπουδαίο ρόλο διότι ο έλεγχος της στάσης και η εκπαίδευση των παιδιών μπορούν να προλάβουν την στατική κύφωση.

Στη νεανική κύφωση(νόσος του Sheuermann), σε ελαφρές περιπτώσεις δηλ όταν η κύφωση δεν ξεπερνά τις 40 μοίρες συνιστάται έλεγχος , εκπαίδευση σωστής στάσης και ασκήσεις κοιλιακών, ραχιαίων, πλάγιων καμπτήρων και στροφέων της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης καθώς και κατάκλιση σε σκληρό στρώμα χωρίς μαξιλάρι.

Όταν το κύρτωμα ξεπερνά τις 40 μοίρες εφαρμόζεται κηδεμόνας και εκτελούνται ασκήσεις με και χωρίς αυτόν. Η νεανική κύφωση ακόμη και σοβαρού βαθμού μπορεί να θεραπευθεί με μεγάλη επιτυχία με τον τρόπο αυτό εφόσον υπάρχει ακόμη ένας τουλάχιστον χρόνος οστικής ανάπτυξης. Ο κηδεμόνας εφαρμόζεται για 12 μήνες περίπου ενώ η σπονδυλική στήλη ελέγχεται ακτινολογικά και συνήθως σταθεροποιείται. Στη συνέχεια εφαρμόζεται για ακόμη έναν χρόνο μόνο τη νύχτα. Από τη στιγμή που η κύφωση και κυρίως το σφηνοειδές σχήμα των σπονδύλων ανατραπεί, οι ασθενείς αποκόβονται προοδευτικά από τον κηδεμόνα εκτός αν υπάρξει απώλεια της διόρθωσης στην περίοδο αυτή. Τέλος δεν είναι απαραίτητη σε όλους τους ασθενείς η πλήρης παραμονή στον κηδεμόνα μέχρι τη σκελετική ωρίμανση.

Στην περίπτωση που έχει εγκατασταθεί η παραμόρφωση η άσκηση μόνη της δεν έχει τη δυνατότητα να διορθώσει της παραμόρφωση.

Σε κυρτώματα μεγαλύτερα από 80 μοίρες συνιστάται χειρουργική επέμβαση.

Σε γενικές γραμμές θα πρέπει ν’ αναφερθεί ότι το επιθυμητό αποτέλεσμα της θεραπείας είναι μια όσο το δυνατόν καλύτερη ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης δηλ μια κανονική κύφωση. Ακόμη και στην περίπτωση που αυτό δεν επιτευχθεί η θεραπεία στοχεύει στην πρόληψη της οστεοαρθρίτιδας και του πόνου.
Τέλος, η πρόληψη στη νεανική κύφωση δεν μπορεί να προλάβει την παραμόρφωση αλλά ο έλεγχος της στάσης και η σωστή άσκηση διατηρούν περισσότερο εύκαμπτη τη σπονδυλική στήλη και κάνουν την περαιτέρω αντιμετώπιση πιο εύκολη και με περισσότερο ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Διαβάστε επίσης