Blog

Κατάγματα

Tags: , , , , , , , , , , ,

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Κάταγμα λέγεται η μερική ή ολική λύση της συνέχειας ενός οστού.Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες καταγμάτων ανάλογα με την ένταση της βίας(βίαια,από καταπόνηση,παθολογικά),με την κλινική εικόνα(ανοικτά και κλειστά),με το μηχανισμό(άμεσα και έμμεσα),με τη φορά της γραμμής του κατάγματος κλπ.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ

Τα κλινικά γνωρίσματα των καταγμάτων διακρίνονται σε υποκειμενικά(συμπτώματα) και αντικειμενικά(ευρήματα).Τα υποκειμενικά είναι πόνος και δυσχέρεια ή αδυναμία στην κίνηση του μέλους.Τα αντικειμενικά είναι τοπικό οίδημα,ευαισθησία στην πίεση, παραμόρφωση, οίδημα(πρήξιμο), κρηγμός(τρίξιμο), αφύσικη κίνηση. Ακόμη και η στάση του ατόμου είναι πολλές φορές ενδεικτική για κάταγμα.Ο ακτινολογικός έλεγχος επιβεβαιώνει την ύπαρξη κατάγματος ενώ δεν θα πρέπει να παραλείπεται ο έλεγχος της κυκλοφορίας και των νεύρων περιφερικά του κατάγματος.
Γενικά το πρόγραμμα της θεραπείας προσαρμόζεται στη συγκεκριμένη κάθε φορά περίπτωση.Καταβάλλεται προσπάθεια για ανάταξη του κατάγματος,διατήρησής της και αποκατάσταση της λειτουργικότητας του μέλους μετά την πόρωση.Η πόρωση αποτελεί την πολύπλοκη διεργασία κατά την οποία αποκαθίσταται η συνέχεια ενός οστού.Πέρα όμως από αυτά,η θεραπεία πρέπει να στοχεύει στη γενικότερη αποκατάσταση στο φυσιολογικό όλων των λειτουργιών του μέλους προλαμβάνοντας τα επακόλουθα όχι μόνο του κατάγματος αλλά και της θεραπείας δηλ τη δυσκαμψία των αρθρώσεων,την ατροφία των μυών κλπ.
Ο Ορθοπεδικός Χειρουργός θα εφαρμόσει ανάλογα με την κρίση του συντηρητική ή χειρουργική αγωγή.Και οι δύο μέθοδοι διέπονται από κανόνες που πρέπει να τηρούνται με σχολαστικότητα.Κοινό σημείο είναι η καλή και γρήγορη εκτίμηση της βαρύτητας του κατάγματος και της γενικής κατάστασης του καταγματία,η πρώιμη κινητοποίησή του και η λήψη μέτρων για αποφυγή των επιπλοκών.Στις μέρες μας η πρόοδος των χειρουργικών μεθόδων,της αναισθησίας,της φυσιοθεραπείας,της φαρμακευτικής αγωγής καθώς και η κατανόηση του ασθενούς συνέτειναν στην καλύτερη αποκατάσταση των τραυματιών.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Το πρόγραμμα της αποκατάστασης πρέπει ν’αρχίζει να εφαρμόζεται όσο το δυνατόν νωρίτερα και οπωσδήποτε πριν από την ολοκλήρωση της πόρωσης του κατάγματος.Αυτό συμβαίνει γιατί η ακινητοποίηση για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα οδηγεί σε μυική ατροφία,οίδημα του μέλους και περιορισμό της τροχιάς κίνησης των αρθρώσεων λόγω ενδο και περιαρθρικών αλλοιώσεων.
Ο φυσιοθεραπευτής πρέπει ν’αρχίσει αμέσως την κινητοποίηση ώστε όταν ολοκληρωθεί η πόρωση οι ελεύθερες αρθρώσεις να έχουν πλήρη κινητικότητα και οι μύες να έχουν διατηρήσει κατά το δυνατόν τη δύναμη και την ελαστικότητά τους.Από την άλλη πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία με το γιατρό προκειμένου ν’αντιμετωπιστούν ενδεχόμενες επιπλοκές.Σε κάθε καταγματία είναι δυνατόν να έχουμε άμεσες επιπλοκές όπως κακώσεις του δέρματος,των μυών,των τενόντων,των αγγείων,των νεύρων,όψιμες επιπλοκές όπως επιμόλυνση του τραύματος,επιβραδυνόμενη πόρωση,μυική ατροφία,δυσκαμψία,μετατραυματική αρθρίτιδα,οστεοπόρωση και γενικές επιπλοκές(καταπληξία,λιπώδης εμβολή,πνευμονία κλπ).
Ο φυσιοθεραπευτής με τα φυσικά και μηχανικά μέσα που διαθέτει,με τις γνώσεις και την πείρα του είναι σε θέση τόσο να προλάβει όσο και να θεραπεύσει κάποιες ενδεχόμενες επιπλοκές.Το πρόγραμμα αποκατάστασης εξαρτάται από τον τύπο του κατάγματος,από το είδος της θεραπείας(συντηρητική-χειρουργική),από την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενούς και από τα συνοδά προβλήματα υγείας του.
Οι στόχοι της φυσιοθεραπευτικής αγωγής είναι ν’ανακουφίσει τον ασθενή από τον πόνο,να χαλαρώσει το μυικό σπασμό,να διατηρήσει την τροχιά κίνησης των αρθρώσεων,να ελαττώσει το οίδημα,να διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος,να προλάβει τη μυική ατροφία και τις επιπλοκές και να βοηθήσει το αναπνευστικό σύστημα με ειδικές ασκήσεις.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει θερμοθεραπεία,κρυοθεραπεία,μάλαξη και κινησιοθεραπεία.
Η θερμοθεραπεία χρησιμοποιείται κυρίως μετά την ακινητοποίηση με τη μορφή θερμών επιθεμάτων,δινόλουτων,παραφινόλουτων,διαθερμιών,υπερήχων κλπ.Με τη θερμοθεραπεία επιδιώκεται η ελάττωση του πόνου και του μυικού σπασμού μέσω της βελτίωσης της κυκλοφορίας του αίματος καθώς και η ψυχολογική βοήθεια του ασθενούς.
Η κρυοθεραπεία χρησιμοποιείται από κάποιους φυσιοθεραπευτές κυρίως με τη μορφή ψυχρών επιθεμάτων και στοχεύει στην ελάττωση της κυκλοφορίας του αίματος και της μεταβολικής δραστηριότητας με αποτέλεσμα την ανακούφιση από τον πόνο και την ελάττωση του οιδήματος(πρήξιμο).
Η μάλαξη και η θερμοθεραπεία συνήθως προηγούνται της κινησιοθεραπείας.Έτσι προετοιμάζονται οι ασθενείς για την κινησιοθεραπεία.Η μάλαξη δεν βελτιώνει την κινητικότητα των αρθρώσεων και δεν δυναμώνει τους μυς αλλά με την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος που προκαλεί βοηθά σημαντικά στη χαλάρωση του μυικού σπασμού και του πόνου.Τελευταία πιστεύεται ότι η μάλαξη βοηθά στην επούλωση του κατάγματος λόγω της αύξησης της κυκλοφορίας του αίματος κατά μήκος των νεοσχηματιζόμενων αγγείων.
Η κινησιοθεραπεία εφαρμόζεται πριν την πόρωση του κατάγματος και κρίνεται απαραίτητη για την πρόληψη της δυσκαμψίας των περιφερικών αρθρώσεων και τη διατήρηση της δύναμης των μυών.Η κινησιοθεραπεία είναι απαραίτητη και μετά την πόρωση του κατάγματος για την αποκατάσταση της κινητικότητας,τόσο της πάσχουσας άρθρωσης όσο και των αρθρώσεων που έχουν περιληφθεί στην ακινητοποίηση αλλά και για την ανάκτηση της μυικής ισχύος.Στο στάδιο της ακινητοποίησης ο ασθενής υποβάλλεται σε ισομετρικές ασκήσεις(απλή σύσπαση) όλων των μυών που έχουν ακινητοποιηθεί και ασκήσεις των μυών περιφερικά του κατάγματος ενώ μετά την πόρωση οι ασκήσεις είναι υποβοηθούμενες(βοηθάται ο ασθενής από το φυσιοθεραπευτή),ενεργητικές(εκτελούνται από τον ίδιο τον ασθενή),ασκήσεις αντιστάσεως και παθητικές ασκήσεις εάν αυτό κριθεί αναγκαίο.Μερικές φορές ο γιατρός κινητοποιεί υπό νάρκωση βίαια και παθητικά και ο φυσιοθεραπευτής προσπαθεί στη συνέχεια να διατηρήσει το αποτέλεσμα με κινήσεις.
Η κινησιοθεραπεία πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο που να μην κουράζει τον ασθενή και να μην τον πονά γιατί δημιουργείται σπασμός των μυών πέριξ του κατάγματος γεγονός που οδηγεί σε περιορισμό της κινητικότητας.Τέλος ο φυσιοθεραπευτής πρέπει να βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τον θεράποντα γιατρό ώστε να είναι ενημερωμένος και για τη γενικότερη κατάσταση υγείας του καταγματία.

Διαβάστε επίσης