Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η υγεία του εγκεφάλου είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα αφενός διότι είναι απαραίτητη για την σωματική και ψυχική υγεία μας και αφετέρου διότι οι γνωστικές διαταραχές αυξάνονται ραγδαία.
Παγκοσμίως, Αλτσχάιμερ και άνοια καταλαμβάνουν πλέον την 3η αιτία θανάτου με μόνο τον καρκίνο και τα καρδιαγγειακά σε υψηλότερη θέση.

Η νόσος Αλτσχάιμερ δεν είναι μόνο απώλεια μνήμης. Σύμφωνα με νέα συγκλονιστική έκθεση, το 33% των ατόμων άνω των 65 ετών πεθαίνει με άνοια. Σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους από όσους συνδυαστικά ο καρκίνος του μαστού και του προστάτη.

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η μόνη κύρια αιτία πρόωρου θανάτου και αναπηρίας που δεν έχει θεραπεία και θυμίζει αυτό που ζήσαμε με τον HIV/AIDS, πριν την ανακάλυψη της αντιρετροϊκής αγωγής. Τα φάρμακα απλώς καθυστερούν την επιδείνωση (6), ενώ κανένα νέο φάρμακο δεν έχει εγκριθεί εδώ και 20 χρόνια, παρά τις πολλές δαπανηρές μελέτες, περισσότερες από 200.

Ως εκ τούτου, οι ασθενείς αλλά και οι άνθρωποι που τους/τις φροντίζουν αναζητούν εναλλακτικές. Παράλληλα, η επιστήμης της διατροφής για τον εγκέφαλο γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη. Τα φαρμακευτικά μανιτάρια (μυκοθεραπεία), είναι ένας πρωταρχικός πυλώνας, ιδίως στο εξωτερικό όπου είναι ευρέως γνωστά. Το παρόν άρθρο παρουσιάζει τα ευρήματα μελετών και ίσως φανεί χρήσιμο σε ασθενείς αλλά και ιατρούς.

Β. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ

Οι πρόγονοι μας χρησιμοποιούσαν τα μανιτάρια ως φάρμακο επί χιλιάδες χρόνια. Ο Ιπποκράτης είχε αναγνωρίσει την αξία τους. Η σύγχρονη έρευνα επιβεβαιώνει την αρχαία γνώση. Ενδεικτικά, μελέτη σε επιστημονικό περιοδικό Γηριατρικής διαπίστωσε ότι σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας, ενώ έχουν φυσικές αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές επιδράσεις.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ “τα φαρμακευτικά μανιτάρια είναι μανιτάρια που χρησιμοποιούνται ως φάρμακο”. Παγκοσμίως, πολλές ερευνητικές ομάδες αναφέρουν ότι έχουν “νευροτροφικές” ιδιότητες, ιδιαίτερα χρήσιμο στην γήρανση ή σε τραυματισμούς – ατυχήματα.
Ο “νευροτροφικός παράγοντας” θρέφει τους νευρώνες.

Μελέτες για εδώδιμα και φαρμακευτικά μανιτάρια έχουν αποδείξει :
 – νευροπροστατευτικές επιδράσεις,
 – αποτροπή νευρωνικού θανάτου, ενώ
 – ελέγχουν τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

Επιπλέον, σε Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας ανακάλυψαν δραστική ένωση τους που ενισχύει την μνήμη. Επιπρόσθετα, τα φαρμακευτικά μανιτάρια διεγείρουν την ανάπτυξη νευριτών, το οποίο είναι θεμελιώδες νευρωνικό χαρακτηριστικό, αποτελώντας την βάση της “καλωδίωσης” του νευρικού συστήματος.

Επίσης, τα φαρμακευτικά μανιτάρια :
 – ευεργετούν την σύνθεση του Αυξητικού Παράγοντα Νεύρων (NGF),
 – αναστέλλουν την κυτταροτοξικότητα του β-αμυλοειδούς (Αβ), και
 – προστατεύουν τα νευρικά κύτταρα από τον θάνατο που προκαλεί το (οξειδωτικό) στρες.

Αυξητικός Παράγοντας Νεύρων: προάγει την ανάπτυξη και επιβίωση των νευρικών κυττάρων με κύριο ρόλο στην λειτουργία των νευρώνων.
Βήτα αμυλοειδές: βασικό συστατικό των εξωκυτταρικών πλακών στη νόσο Αλτσχάιμερ. Είναι μία από τις δύο χαρακτηριστικές παθολογίες της νόσου.

Χαρακτηριστική είναι και ανάρτηση από το Ινστιτούτο για τον Εγκέφαλο με τίτλο, ο οποίος, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε αίσθηση: “Αρχαίο φάρμακο θα μπορούσε να κρατά το κλειδί για την άνοια”. Νευροεπιστήμονας έλαβε φαρμακευτικά μανιτάρια για δοκιμή σε εγκεφαλικά κύτταρα και βρέθηκε προ εκπλήξεως δηλώνοντας “Δεν είχα ξαναδεί τέτοια αποτελέσματα. Ήταν καταπληκτικό.”
Τώρα ελπίζουν να σχεδιάσουν φάρμακα με βάση αυτές τις ενώσεις.

Γιατί, όμως, να περιμένουμε το φάρμακο, όταν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε απευθείας τα φαρμακευτικά μανιτάρια;

Έχουν δοκιμαστεί σε τουλάχιστον 7 ανθρώπινες μελέτες, με αποτέλεσμα μία επιστημονική ομάδα να προβεί σε μία αξιοσημείωτη δήλωση: “τα φαρμακευτικά μανιτάρια είναι ασφαλής μέθοδος για την πρόληψη της άνοιας”.

Η χρονική διάρκεια των μελετών ήταν μικρότερη από 1 έτος: από 12 μήνες έως ακόμα και 1 μήνα.
Οφέλη παρατηρήθηκαν σε διάφορους τομείς: σε γνωστικές κλίμακες για την προσοχή, συγκέντρωση, προσανατολισμό, μνήμη, γλωσσικές ικανότητες, κριτική σκέψη καθώς και δραστηριότητες που επιτρέπουν να ζούμε ανεξάρτητα π.χ. μαγείρεμα, καθάρισμα, μετακίνηση, διαχείριση οικονομικών. Επιπλέον, διαπιστώθηκαν ευεργετικές επιδράσεις σε σχετικούς αιματολογικούς δείκτες αλλά και σε απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού – MRI.

Γ. “Ο ΦΟΒΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΟΙΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ” – ΕΡΕΥΝΕΣ

Οι ειδικοί λένε ότι έρχεται «τσουνάμι άνοιας» και ότι οι άνθρωποι με άνοια θα τριπλασιαστούν έως το 2050.
Πολλοί άνθρωποι ώριμης ηλικίας φοβούνται την άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ. Μάλιστα, αυτός ο φόβος ξεπερνάει, με μεγάλη διαφορά, ακόμα και τον καρκίνο, σε σημείο που πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι μία τέτοια διάγνωση θα σήμαινε το τέλος της ζωής.
Να σημειωθεί ότι οι άνθρωποι που φροντίζουν ασθενείς με άνοια διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο άγχους και κατάθλιψης.
Τελικά, οι άνθρωποι με προχωρημένη άνοια θα χρειαστούν φροντίδα πλήρους απασχόλησης π.χ. σε φαγητό, πλύσιμο και ντύσιμο.

Αυτά τα ευρήματα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και δείχνουν πόσο επιτακτικό είναι το να αναλάβουμε δράση.

Δ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τα ενδεικτικά δεδομένα που παρουσιάστηκαν υποδηλώνουν ότι τα φαρμακευτικά μανιτάρια προσφέρουν σημαντικά οφέλη στην γνωστική λειτουργία. Επίσης, οι μελέτες ήταν τυχαιοποιημένες, διπλά-τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο, το οποίο προσδίδει μεγαλύτερη αξία στα ευρήματα.
Βέβαια, η ποιότητα αποτελεί πρωτεύον ζήτημα διότι φαρμακευτικά μανιτάρια αμφίβολης ποιότητας έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα (ή ακόμη και καθόλου). Επομένως, επιλέξτε παραγωγούς ή εταιρείες που να μπορείτε να εμπιστευτείτε.

Κλείνοντας, η εξατομίκευση στην δοσολογία και στον τρόπο χρήσης προσφέρει ταχύτερα οφέλη. Συμβουλευτείτε Ιατρό ή Διατροφολόγο.