Γενικά

Αγιουρβεδικά μιλώντας, για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε στην όλη αυτή συζήτηση περί του ύπνου, θα πρέπει να αναρωτηθούμε ποιά να είναι άραγε τα χαρακτηριστικά ενός “καλού ύπνου”. Ποιά είναι δηλαδή τα κριτήρια για να πούμε ότι κάποιος άνθρωπος πραγματικά απολαμβάνει έναν βαθύ ύπνο; Ο Ayurveda στον τομέα αυτόν (όπως άλλωστε σε όλους…), είναι εξαιρετικά σαφής και αναλυτικός:

Κριτήρια καλού ύπνου

Με απλά λόγια λοιπόν θα λέγαμε ότι κάποιος ο οποίος (πραγματικά) κοιμάται “καλά”, είναι αυτός που:

α) ξαπλώνει το βράδυ και ο ύπνος έρχεται εύκολα και σύντομα (μέσα σε 10’-15’),

β) δεν ξυπνάει μέχρι το πρωί (ή άν ξυπνήσει θα ξανακοιμηθεί πολύ εύκολα),

γ) το πρωί ξυπνάει εύκολα, χωρίς να νιώθει νυσταγμένος ή αγχωμένος και τέλος

δ) ξεκινάει την ημέρα του αναζωογονημένος και ξεκούραστος.

Πιθανά προβλήματα στον ύπνο

Είναι προφανές ότι προβλήματα στον ύπνο μπορούν να εμφανιστούν ακριβώς με το ίδιο μοτίβο, δηλαδή στα ίδια σημεία:

α) ο ύπνος μπορεί να αργεί να ξεκινήσει (λόγω σκέψεων, υπερέντασης, κλπ,), όπως συμβαίνει κυρίως σε νευρωσικά άτομα.

β) υπάρχουν συχνά ξυπνήματα μέσα στη νύχτα (από θορύβους, από όνειρα, για τουαλέτα, κλπ,) και ο ύπνος αργεί να ξανάρθει.

γ) το πρωινό ξύπνημα είναι δύσκολο (ή είναι πολύ νωρίς, όπως κατ’ εξοχήν συμβαίνει στους καταθλιπτικούς ασθενείς) και τέλος

δ) δεν υπάρχει το αίσθημα ξεκούρασης από τον ύπνο και η όλη ημέρα που ξεκινάει μοιάζει με Γολγοθά.

Τι μπορεί να γίνει;

Δεν υπάρχει δυστυχώς κάποια εύκολη, “μυστική” συνταγή την οποία να ακολουθήσει κάποιος για να πετύχει έναν ξεκούραστο ύπνο. Υπάρχουν όμως κατ’ αρχήν πολλά πράγματα τα οποία μπορεί να μήν κάνει, πράγματα που ενοχλούν και αποδιοργανώνουν τον φυσικό ύπνο.

Είναι γεγονός ότι το βράδυ φέρνει μαζί του μία διάθεση για χαλάρωση, ξεκούραση και “αποτοξίνωση” από όλες τις δραστηριότητες της ημέρας, και το σώμα και το μυαλό “βαραίνουν” και ετοιμάζονται για τον ύπνο. Είναι το φυσικό επακόλουθο της κούρασης που έχει συσσωρευτεί μέσα στην ημέρα, αλλά είναι και η επίδραση του Kapha Dosha που κυριαρχεί στο τέλος της ημέρας (από τις έξι το απόγευμα μέχρι τις δέκα το βράδυ) και συμπίπτει με τη δύση του ήλιου και την επιβράδυνση των ρυθμών της Φύσης.

Μία απαραίτητη λοιπόν προϋπόθεση για να έρθει ένας καλός ύπνος είναι να έχει “απορροφήσει και πέψει” ο οργανισμός και το φαγητό που κατανάλωσε, αλλά και όλες τις εμπειρίες και δραστηριότητες της ημέρας που τελειώνει. Η μεν “σωματική πέψη” του φαγητού εξασφαλίζεται εάν το δείπνο είναι σχετικά νωρίς και αποτελείται από φαγητό ελαφρύ και ευκολοχώνευτο. Περισσότερα όμως για το θέμα αυτό ας αναζητηθούν στο κεφάλαιο περί φαγητού και προγράμματος μέσα στην ημέρα.

Η “νοητική πέψη” όμως, προϋποθέτει ότι ο άνθρωπος θα ασχοληθεί λίγο με τις εμπειρίες που είχε μέσα στην ημέρα, και με κατάλληλη χαλάρωση και αποταύτιση θα τις αφήσει να αναπαύονται στο παρελθόν όπου και ανήκουν. Είναι σαν να αφήνει κανείς τα ρούχα του, αλλά και τις σκέψεις του στην καρέκλα του υπνοδωματίου πρίν να ξαπλώσει το βράδυ. Με τον τρόπο αυτό το σώμα, αλλά και το μυαλό θα έχουν την ελαφράδα και καθαρή κατάσταση που είναι απαραίτητη για έναν ξεκούραστο και πλούσιο ύπνο..

Διαβάστε επίσης

• Οι επιχειρηματίες της Σιγκαπούρης στερούνται ύπνου
• Η στάση ύπνου ευθύνεται για την εμφάνιση νεφρολιθίασης
• Στάδια του ύπνου
• Εισαγωγή στα θέματα ύπνου
• Το γονίδιο του ύπνου