Πολλοί μέχρι σήμερα θεωρούν ότι η νόσος Πάρκινσον προκαλεί μόνο τρόμο στα χέρια. Ωστόσο, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά και τα στάδια όσο προχωρούν γίνονται ολοένα και πιο επώδυνα καθιστώντας την καθημερινότητα των ατόμων εξουθενωτική και πολλές φορές ανέφικτη.

Έτσι, ένας φροντιστής είναι απαραίτητος ακόμα και για πράγματα που στο παρελθόν ήταν δεδομένα και εύκολα ως προς την εκτέλεση τους πχ. Ένδυση, σίτιση, πεζοπορία, όσο τα στάδια εξελίσσονται.

Η παγκόσμια ημέρα Πάρκινσον έχει οριστεί στις 11 Απριλίου γι’ αυτό θα πρέπει να ενημερωθούμε διεξοδικά προκειμένου να καταφέρουμε να αποφύγουμε μια καθυστερημένη διάγνωση, όπως συμβαίνει στη κατηγορία των νεότερων ασθενών (3η και 4η δεκαετία ζωής του ανθρώπου) ενώ στα άτομα άνω των 60 ετών διευκολύνεται η διάγνωση, αφού σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία νοσεί το μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων.

Ένα στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε αφορά τον αριθμό των πασχόντων που είναι παραπάνω από 1.000.000 στην Ευρώπη ενώ σε λιγότερο από δέκα χρόνια υπολογίζεται πως θα έχει διπλασιαστεί.

Στη χώρα μας ο αριθμός των ασθενών ανέρχεται στους 20.000 καθιστώντας την ασθένεια τη σημαντικότερη νευροεκφυλιστική νόσο μετά το Alzheimer. Παγκοσμίως νοσούν παραπάνω από 5.000.000 άνθρωποι.

Τα αίτια που προκαλούν τη νόσο είναι σύνθετα και πολυπαραγοντικά. Σε μικρό ποσοστό ευθύνεται η κληρονομικότητα, ενώ η καταστροφή των ντοπαμινεργικών νευρώνων είναι η σημαντικότερη αιτία και που μπορεί να οφείλεται σε κάποιο περιβαλλοντικό παράγοντα.

Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστό ότι συσσωρεύεται η παθολογική πρωτεΐνη α-συνουκλεΐνη μέσα στους  ντοπαμινεργικούς νευρώνες, ώστε να υπάρχει η πτώση και η δυσλειτουργία τους. Η διάγνωση της νόσου γίνεται σε συνδυασμό με το ιστορικό του ασθενούς, την κλινική εξέταση και το σπινθηρογράφημα εγκεφάλου με ραδιοφάρμακο.

Ωστόσο, επειδή τα συμπτώματα μερικές φορές είναι κοινά με άλλες ασθένειες είναι πιθανό ο γιατρός να ζητήσει επιπλέον εξετάσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις εγκεφάλου.

Τα συμπτώματα μπορούν να διαχωριστούν σε κινητικά και μη. Τα κινητικά είναι ο τρόμος ηρεμίας που εντοπίζεται στα χέρια, στη συνέχεια επεκτείνεται στα άκρα ποδός και στο πρόσωπο- γνάθο μαζί με μια αλλοίωση που θα έχει υποστεί η φωνή όσον αφορά την ένταση και την χροιά της.

Επιπλέον, συναντάμε βραδυκινησία, μυϊκή δυσκαμψία. Τέλος, δυσκολία κατάποσης και η άρθρωση του λόγου πλήττονται σοβαρά. Στα μη κινητικά συμπτώματα μπορούμε να συναντήσουμε κατάθλιψη και άγχος με ταυτόχρονη ανησυχία κατά τη διάρκεια του ύπνου που αντιμετωπίζονται με την χορήγηση αγχολυτικών και αντικαταθλιπτικών αγωγών, ενώ βοηθητικό για τον ασθενή είναι και η έναρξη ψυχοθεραπείας προκειμένου να καταφέρει να αναλογιστεί τις αλλαγές που θα βιώσει στη πορεία της ζωής του.

Επιπλέον, έχουμε διάχυτους πόνους σε όλα το σώμα, δυσκοιλιότητα, διάφορες αλλαγές που αφορούν την όσφρηση, καθώς και την γραφή του ασθενούς (μικρά γράμματα).

Η θεραπεία της νόσου έγκειται στην έλλειψη ντοπαμίνης. Γι’ αυτόν το λόγο θα χορηγηθεί στον οργανισμό με την αγωγή που περιέχει λεβοντόπα, ρασαγιλίνη, βασαγιλίνη, σελεγιλίνη, αμανταδίνη, εντακαπόνη, αγωνιστές ντοπαμίνης (πραμιπεξόλη και προπινιρόλη), αναστολείς COMT.

Ακόμα, σε προχωρημένα στάδια μπορούμε να δούμε εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση DBS (εμφυτεύονται στον εγκέφαλο ηλεκτρόδια που συνδέονται με μια μικρή μονάδα ρύθμισης που έχει εμφυτευτεί κάτω από το δέρμα στο άνω τμήμα του θώρακα), τοποθέτηση  αντλίας  απομορφίνης ή συνεχής έγχυση ντοπαμίνης εντερικά.

Δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε τη συνεχή προσπάθεια της επιστημονικής κοινότητας για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων περισσότερο αποτελεσματικά και με λιγότερες από τις παρενέργειας (ναυτία, έμετος και κεφαλαλγία). Ο άρρωστος ακόμα εμφανίζει ανήσυχα πόδια, αϋπνία, εφιάλτες και ψευδαισθήσεις.

Μερικά προκαλούν αλλαγές συμπεριφοράς όπως εμμονές, χαρτοπαιξία, ψώνια) που θα καταστήσουν την καθημερινότητα των ασθενών ποιοτικότερη.

Όμως, εκτός από την φαρμακευτική αγωγή απαραίτητη είναι μια καθημερινότητα που θα περιλαμβάνει άσκηση και υγιεινή διατροφή.

Πηγές:

1.  Δρ. Ευαγγελία Σωτηρίου Νευρολόγος
2. Onmed.gr
3. Δρ. Κλημεντίνη Ε. Καραγεωργίου, Νευρολόγος, Ψυχίατρος
4. Hygeia.gr