Διατροφή και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)

Τι είναι η ΓΟΠ;

Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) είναι μια πάθηση του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος κατά την οποία τα υγρά του στομάχου επιστρέφουν προς τον οισοφάγο λόγω της χαλάρωσης του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα.

Η παθολογική κατάσταση της νόσου εμφανίζει μια σειρά συμπτωμάτων όπως είναι η καούρα, ο πόνος στο στήθος, η δυσκολία στη κατάποση, η παλινδρόμηση των υγρών του στομάχου. Μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και σε φυσιολογικά άτομα για σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς να εμφανίσει συμπτώματα.

Τα αίτια εμφάνισης της ΓΟΠ είναι ο τρόπος ζωής (μειωμένη σωματική δραστηριότητα, κάπνισμα, αλκοόλ, στρες), η διατροφή, το αυξημένο σωματικό βάρος, η λήψη φαρμάκων.

Ορισμένες πρακτικές συμβουλές για τη ΓΟΠ:

Είναι γεγονός πως αλλαγές στη διατροφή και στο τρόπο ζωής μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική μείωση των συμπτωμάτων!

  1. Καταναλώστε μικρά και συχνά γεύματα.
  2. Αποφύγετε τα όξινα τρόφιμα/ροφήματα όπως πορτοκάλι, ντομάτα,  λεμόνι, μανταρίνι, χυμός πορτοκαλιού και χυμός λεμονιού.
  3. Περιορίστε το κάπνισμα. Το κάπνισμα μειώνει την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα με αποτέλεσμα να επιδεινώνει τα συμπτώματα της νόσου.
  4. Περιορίστε την κατανάλωση του αλκοόλ και των ανθρακούχων ποτών. Το αλκοόλ μειώνει την πίεση του κατωτέρου οισοφαγικού σφικτήρα και επομένως επιδεινώνει τα συμπτώματα της ΓΟΠ.
  5. Αποφύγετε τη κατανάλωση καφεΐνης. Η καφεΐνη αυξάνει την έκκριση του γαστρικού οξέως, δημιουργώντας αίσθημα καούρας. Η κατανάλωση ντεκαφεϊνέ ροφημάτων έχει βρεθεί ότι μειώνει τα συμπτώματα της νόσου.
  6. Μειώστε την κατανάλωση γλυκών και κυρίως της σοκολάτας καθώς  μειώνουν την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα.
  7. Αποφύγετε την κατάκλιση αμέσως μετά το φαγητό, αφήστε να περάσουν 2-3 ώρες μετά το τελευταίο γεύμα.
  8. Η ανύψωση του κεφαλιού και του κορμού σας όταν ξαπλώνετε καθώς και η κατάκλιση προς τα αριστερά θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη εμφάνισης των συμπτωμάτων.
  9. Αποφύγετε τη σωματική δραστηριότητα και κυρίως το τρέξιμο αμέσως μετά το φαγητό.
  10. Προτείνεται η μείωση του σωματικού σας βάρους(εάν αυτό χρειάζεται) και η αποφυγή στενών ρούχων και ζωνών.
  11. Αποφύγετε την κατανάλωση υγρών κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Συστήνεται η κατανάλωσή τους στο τέλος αυτών.

Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται τρόφιμα τα οποία επιδεινώνουν τα συμπτώματα της ΓΟΠ και πρέπει να αποφεύγονται.

Τρόφιμα που μειώνουν την πίεση του οισοφαγικού σφικτήρα  Τρόφιμα που διεγείρουν τη γαστρική έκκριση
Γλυκά και σοκολάτες    Καφές και τσάι    
Αλκοόλ και κάπνισμα      Όξινα τρόφιμα και ροφήματα    
Ανθρακούχα αφεψήματα και αναψυκτικά        Αναψυκτικά      
Λιπαρά τρόφιμα  Πικάντικα τρόφιμα  

Συμπερασματικά

Η αλλαγή του τρόπου ζωής και η αποφυγή ορισμένων τροφίμων μαζί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή οδηγούν σε σημαντική μείωση των συμπτωμάτων της ΓΟΠ. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι θα μπορούσατε να συμβουλευτείτε ένα ειδικό διαιτολόγο-διατροφολόγο για να σας συστήσει ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα διατροφής που αποκλείει ή μειώνει τις τροφές που ερεθίζουν τον οισοφάγο ή που προκαλούν παλινδρόμηση των γαστρικών οξέων.

Βιβλιογραφία

  1. Ζαμπέλας Α. Κλινική διαιτολογία και διατροφή. 2rd ed. Αθήνα: ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π.Χ. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ; 2008.
  2. Sethi S, Richter JE. Diet and gastroesophageal reflux disease: role in pathogenesis and management. Current Opinion in Gastroenterology 2017 Mar;33(2):107-111.
  3. Roberta Duyff R,Κοΐδου Ε. ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ. Θεσσαλονίκη: Σοφία; 2014.
  4. Maret-Ouda J, Markar SR, Lagergren J. Gastroesophageal Reflux Disease: A Review JAMA 2020 Dec 22;324(24):2536-2547.
  5. Chen J, Brady P. Gastroesophageal Reflux Disease: Pathophysiology, Diagnosis and Treatment Gastroenterol Nurs 2019;42(1):20-28.