Εισαγωγή στις 3 ενέργειες – Vata, Pitta, Kapha

Γενικά

Σύμφωνα με το σύστημα του Ayurveda, υπάρχουν τρείς Ενέργειες (Doshas) που ρυθμίζουν και συντονίζουν τα πέντε λεπτά στοιχεία (Mahabhutas) μέσα στον άνθρωπο. Θα έλεγε κανείς ότι η όλη ύπαρξη του ανθρώπινου σώματος έχει τρία κύρια χαρακτηριστικά:

1.- ΜΟΡΦΗ: Η μορφή στον άνθρωπο δίνεται από τα στοιχεία της Γής που παρέχει τα διάφορα υλικά (άτομα, μόρια, κύτταρα, ιστοί, όργανα) και του Ύδατος που όλα αυτά τα συγκρατεί ενωμένα σε ένα ενιαίο σύνολο. Η Ενέργεια που ελέγχει αυτόν τον τομέα λέγεται Kapha Dosha.

2.- ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ: Το σώμα για να ζήσει χρειάζεται να τραφεί και αυτό έχει να κάνει με την πέψη των τροφών, την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών και τη μεταφορά τους στο κάθε ανθρώπινο κύτταρο. Η Ενέργεια που συντονίζει τον τομέα αυτόν λέγεται Pitta Dosha και ελέγχει το στοιχείο του Πυρός.

3.- ΚΙΝΗΣΗ: O ’νθρωπος για να επιβιώσει χρειάζεται να κινηθεί για να βρεί την τροφή του, να σκεφθεί για τη ζωή του και παράλληλα πρέπει να γίνονται και διάφορες εσωτερικές κινήσεις στο σώμα του οι οποίες όμως δεν είναι υπό τον άμεσο έλεγχό του, όπως η κίνηση του αίματος, κλπ. Τις λειτουργίες αυτές ελέγχει η Ενέργεια που λέγεται Vata Dosha και ουσιαστικά ελέγχει τα στοιχεία του Αέρα και του Αιθέρα.

Η ορολογία που χρησιμοποιείται είναι πολύ δύσκολο να μεταφραστεί επακριβώς και για το λόγο αυτό ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή του τι υποννοείται με τους όρους Vata, Pitta και Kapha Dosha.

1.- VATA DOSHA – ΑΕΡΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Το κυριότερο χαρακτηριστικό της Ενέργειας αυτής, είναι το στοιχείο της κίνησης που φαίνεται να διαρρέει οτιδήποτε επηρεάζεται από το Vata Dosha. Αυτό που κινείται ονομάζεται Vata και στο ανθρώπινο σώμα η Ενέργεια αυτή είναι η κινητήρια δύναμη όλων των βιολογικών αντιδράσεων και του συνόλου του μεταβολισμού.

Κινεί την όλη λειτουργία της αναπνοής, ανοιγοκλείνει τα βλέφαρα, κινεί τους μύες, κάνει την καρδιά να κτυπάει και το αίμα να κυλάει μέσα στις αρτηρίες και τις φλέβες, προωθεί την τροφή στον πεπτικό σωλήνα, κινεί τις μεμβράνες των κυττάρων, στέλνει τα νευρικά ερεθίσματα μέσα από τα νεύρα, κλπ.

Η γρήγορη εναλλαγή των σκέψεων, η αστάθεια στη λήψη αποφάσεων και η αναποφασιστικότητα, ο εκνευρισμός και η γενική νοητική υπερκινητικότητα, είναι τα αποτελέσματα του επηρεασμού του νοητικού επιπέδου του ανθρώπου από το Vata Dosha.

2.- PITTA DOSHA – ΠΥΡΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Το κύριο χαρακτηριστικό εδώ είναι η θερμότητα που εκδηλώνεται σε κάθε τι που ελέγχεται από την Πύρινη Ενέργεια. Ο μεταβολισμός του ανθρώπινου σώματος (τόσο ο καταβολισμός – διάσπαση, όσο και ο αναβολισμός – δημιουργία), κυβερνάται από το Pitta, το ίδιο και το πεπτικό σύστημα (κυρίως το στομάχι και το ήπαρ). Η ενέργεια αυτή ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος, το χρώμα και τη γενική κατάσταση του δέρματος, καθώς και τη λειτουργία της όρασης.

Από το νοητικό επίπεδο σχετίζεται άμεσα με τον θυμό, τη ζήλεια, το μίσος και γενικά με “εκρηκτικές” καταστάσεις. Δημιουργεί επίσης ένα δυνατό αίσθημα πειθαρχίας και “τάξης στα πράγματα”.

3.- KAPHA DOSHA – ΥΔΑΤΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

H Eνέργεια αυτή χαρακτηρίζεται από την υγρασία και την ικανότητα συγκόλλησης που διαθέτει. Κρατάει ενωμένα τα διάφορα στοιχεία που σχηματίζουν το σώμα και το νού του ανθρώπου, κρατάει τα ριζώματα σε ισορροπία μεταξύ τους, δίνει υγρασία στο δέρμα, επουλώνει και συγκολλά διάφορες πληγές και γενικά δίνει μια γενική κατάσταση ευεξίας και φρεσκάδας.

Στο νοητικό επίπεδο σχετίζεται με τη λειτουργία της μνήμης, αλλα και με καταστάσεις πλεονεξίας και κτητικότητας. Από την άλλη μεριά, μια άλλη έκφραση αυτής τηε Ενέργειας είναι η μεγαλοκαρδία, η ηρεμία του νου καθώς και συναισθήματα ερωτικής έλξης προς άλλα άτομα.

Ποιά είναι η μεταξύ τους σχέση;

Οι τρείς αυτές Ενέργειες του συστήματος Tridosha επηρεάζουν η μία την άλλη και ένα πρόβλημα σε μία από τις τρείς αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει και τις υπόλοιπες. Για παράδειγμα (ισχύει ότι και στη φύση): Αύξηση του Vata θα αυξήσει και το Pitta (ο αέρας δυναμώνει τη φωτιά), ενώ αύξηση του Kapha θα μειώσει το Pitta (το νερό σβήνει τη φωτια).

Αυτές οι Ενέργειες εδράζονται σε διαφορετικά σημεία στο ανθρώπινο σώμα τα οποία χωρίζονται σε κύρια και δευτερεύοντα. Για κάθε μία από τις τρείς αυτές Ενέργειες υπάρχουν πέντε σημεία στο σώμα στα οποία εδράζονται, από τα οποία ένα είναι το κύριο (“ο αρχηγός της πεντάδας στην ομάδα του μπάσκετ”) και τα υπόλοιπα τέσσερα είναι τα δευτερεύοντα (“οι παίκτες”).

Διαβάστε επίσης