Τι είναι τα όρια; Τα όρια είναι το δίχτυ ασφαλείας και δείκτης αγάπης του γονιού προς το παιδί. Το παιδί χωρίς όρια νιώθει ανασφάλεια και κίνδυνο. Αισθάνεται ανυπεράσπιστο και απροστάτευτο. Θεωρεί πως εκείνο οφείλει να προστατέψει και να φροντίσει τον εαυτό του.
Με την έλλειψη ορίων το παιδί δεν αισθάνεται ελεύθερο. Είναι συνήθως ένα παιδί με χαμηλή αυτοπεποίθηση που αντιλαμβάνεται τον κόσμο ως επικίνδυνο.
Όταν οι γονείς υποχωρούν συχνά ή σε κάθε αίτημα του παιδιού, εκείνο θεωρεί τους γονείς του ως αδύναμους και νομίζει πως είναι ο αρχηγός. Άλλωστε ένας αρχηγός δεν κάνει πάντα ό,τι θέλει;
Επίσης, η υπέρμετρη χρήση δημοκρατικών διαδικασιών στην οικογένεια, επιτρέπει στο παιδί να θεωρεί πως έχει ακριβώς την ίδια δύναμη με τους γονείς του, καθώς και με τους ενήλικες γενικότερα.
Μάλιστα εξαιτίας αυτής της αντίληψης, το παιδί συχνά αδυνατεί να ακολουθήσει τους κοινωνικούς κανόνες και μπορεί να φέρεται σε άλλα παιδιά αλλά και σε ενήλικες απαιτητικά.
Tα όρια πρέπει να είναι καθορισμένα και να εφαρμόζονται σταθερά και από τους δύο γονείς. Αν τα όρια είναι τόσο εύθραυστα, ώστε το παιδί μπορεί εύκολα να καταρρίψει, τότε δημιουργείται ανασφάλεια.
Το «ΟΧΙ» λοιπόν πρέπει να είναι σταθερό και να μην αλλάζει από κανένα γονιό.
Μην υποχωρείτε! Το παιδί θα δοκιμάσει ξανά και ξανά πόσο σταθεροί είστε με τα όρια που έχετε θέσει. Αν υποχωρείτε και το παιδί παίρνει πάντα αυτό που ζητά, τότε ενισχύετε αυτή τη συμπεριφορά. Μπορεί να μην είναι πάντα βολικό ούτε ευχάριστο, αλλά προσπαθήστε να μείνετε σταθεροί.
Για να προαχθεί η ασφάλεια και η εμπιστοσύνη, πρέπει το παιδί να πιστέψει πως οι γονείς του είναι πιο μεγάλοι, πιο δυνατοί και πιο σοφοί από εκείνο.
Όταν θέλετε να δώσετε κάποια οδηγία ή εντολή στο παιδί, κατεβείτε στο επίπεδό του, κοιτάξτε το στα μάτια με αγάπη και εξηγείστε με σταθερή φωνή και αυτοπεποίθηση τι περιμένετε.
Αν το παιδί ζητά κάτι που δε μπορείτε ή δε θέλετε να του προσφέρετε τη δεδομένη στιγμή, δείξτε κατανόηση και εξηγείστε ότι δε θα συμβεί.
Προσοχή: Όταν το παιδί εκφράζει κάποια επιθυμία ή συναίσθημα, πάντα μα πάντα του λέτε ότι το καταλαβαίνετε. Συμμεριστείτε και ταυτιστείτε με τα συναισθήματα του.
Μπορείτε να χαράξετε τα όρια συνεργατικά, μαζί με το παιδί, δίχως να τα επιβάλλετε.
Η χάραξη και τήρηση ορίων δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Μπορεί να απαιτεί κόπο, χρόνο και στιγμές έντασης. Είναι όμως από τις καλύτερες επενδύσεις που μπορείτε να κάνετε για να έχετε αρμονική συμβίωση με τα παιδιά σας, αλλά και εκείνα με τη σειρά τους να αποκτήσουν υγιείς σχέσεις με τους συνανθρώπους τους σήμερα και στο μέλλον.
Η Ζαχαροπούλου Ευαγγελία είναι Ψυχολόγος παιδιού/εφήβου και διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στον Γέρακα. Αποφοίτησε με υποτροφία και τιμητική διάκριση από το τμήμα Ψυχολογίας του Αμερικανικού Κολεγίου και του Open University UK και έχει μετεκπαιδευτεί στην παιγνιοθεραπεία και στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Θεραπεία. Επίσης, έχει παρακολουθήσει μαθήματα θεατρικού παιχνιδιού στο θεατρικό εργαστήρι του Λάκη Κουρετζή. Εκτός από την ιδιωτική της πρακτική, συνεργάζεται με ιδιωτικά σχολεία και δομές, ενώ στο παρελθόν έχει εργαστεί εθελοντικά σε ιδρύματα παιδικής προστασίας. Είναι, επίσης, εγγεγραμμένο μέλος του παγκόσμιου οργανισμού παιγνιοθεραπείας Play Therapy International. Οι υπηρεσίες που προσφέρει περιλαμβάνουν ψυχοθεραπεία, συμβουλευτική, ψυχοσυναισθηματική και νοητική αξιολόγηση (WISC-V).
