Άλλες ονομασίες
Οσφυοϊσχιαλγία, Λουμπάγκο
Σύντομη περιγραφή – ορισμός
Επώδυνο αίσθημα στην περιοχή της ράχης που ποικίλλει σε διάρκεια (οξεία ή χρόνια) και σε ένταση (βύθιος έως αφόρητος πόνος). Μπορεί να οφείλεται σε παθήσεις της σπονδυλικής στήλης και των παρακείμενων μυών (σπονδυλαρθρίτιδα, οστεοπόρωση, κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, διάστρεμμα ή διάταση) ή να αποτελεί εκδήλωση πάθησης κάποιου ενδοκοιλιακού οργάνου (νεφροί, έσω γεννητικά όργανα). Είναι δυνατό να αποτελεί τη μοναδική εκδήλωση της υποκείμενης διαταραχής ή να συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα (περιορισμός της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης, εκδηλώσεις από την πίεση κάποιας νευρικής ρίζας κ.λ.π)
Αντιμετώπιση με βελονισμό
Η οσφυαλγία αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια προσέλευσης των ασθενών στο γιατρό. Υπολογίζεται ότι όλοι οι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους, θα παρουσιάσουν οσφυαλγία. Μικρότερο ποσοστό από αυτούς θα εμφανίσουν εντονότερη συμπτωματολογία, με κυριότερη την πίεση κάποιας νωτιαίας νευρικής ρίζας (οσφυοϊσχιαλγία). Οι περισσότεροι από τους ασθενείς θα αποκατασταθούν πλήρως με απλές θεραπευτικές παρεμβάσεις και κατάλληλη εκπαίδευση. Κάποιοι όμως θα παρουσιάσουν υποτροπή της νόσου ή βαριές επιπλοκές από την πίεση των νευρικών ριζών και θα χρειαστεί τελικά να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Ο βελονισμός μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά στην ταχύτερη αποκατάσταση των ασθενών, αρκεί η πρωτοπαθής διαταραχή να μην χαρακτηρίζεται από σοβαρές ανατομικές αλλοιώσεις. Έτσι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων οξείας οσφυαλγίας ή ισχιαλγίας που οφείλεται σε τραυματική κάκωση της σπονδυλικής στήλης και των παρακείμενων μυών, σε μικρή πρόπτωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, σε οστεοαρθρίτιδα χωρίς σοβαρές ακτινολογικές αλλοιώσεις, σε ρευματοειδή αρθρίτιδα ή αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα και σε ασαφείς τύπους της νόσου, ο βελονισμός μπορεί κάλλιστα ως μοναδική θεραπευτική παρέμβαση ή σε συνδυασμό με άλλες κλασσικές τεχνικές, να επιτύχει γρήγορη ανακούφιση από τον πόνο και να επιταχύνει την κινητοποίηση του ασθενή. Αντίθετα, σε καταστάσεις σοβαρής πρόπτωσης του μεσοσπονδύλιου δίσκου ή σε παρουσία έκδηλης οστεοφυτικής υπερπλασίας με έντονα συμπτώματα πίεσης νεύρων, δεν αναμένονται με το βελονισμό ευνοϊκά αποτελέσματα. Στις περιπτώσεις αυτές, ο βελονισμός απλά μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική αναλγητική μέθοδο, μέχρι τη χειρουργική αποκατάσταση της βλάβης. Ευνόητο είναι πως ο βελονισμός δεν έχει καμιά θέση στη θεραπεία σοβαρών παθήσεων της κοιλιάς ή της σπονδυλικής στήλης (λοιμώξεις, νεοπλάσματα), τα οποία και θα πρέπει να διερευνούνται πριν την έναρξη οποιασδήποτε θεραπευτικής παρέμβασης.
Κατά την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, οι οσφυαλγίες διακρίνονται σε τρεις ομάδες: α) αυτές που εντοπίζονται κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης και αφορούν τους Μεσημβρινούς της Ουροδόχου Κύστης, των Νεφρών και του Κυβερνητικού Αγγείου β) αυτές που εντοπίζονται στην περιοχή της ιερολαγονίου άρθρωσης και αφορούν τους Μεσημβρινούς της Χοληδόχου Κύστης και των Νεφρών και γ) αυτές που εντοπίζονται στην οσφύ και αντανακλούν στον κορμό σαν ζώνη και αφορούν του Μεσημβρινούς της Χοληδόχου Κύστης, του Σπλήνα και τους Παράδοξους Μεσημβρινούς Τσονγκ και Ντάι. Ο ισχιαλγία στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική συμπίπτει τοπογραφικά με την Δυτική Ιατρική. Η αντανάκλαση του πόνου στο μεγάλο δάκτυλο (ισχιαλγία του Ο5), αφορά το Μεσημβρινό της Ουροδόχου Κύστης, ενώ η αντανάκλαση του πόνου στον 5ο δάκτυλο (ισχιαλγία Ι1) αφορά το Μεσημβρινό της Χοληδόχου Κύστης. Ως προς την παθογένεια της νόσου, η Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική δέχεται ότι αυτή μπορεί να οφείλεται: α) σε επίδραση των εξωγενών βλαπτικών παραγόντων Άνεμος, Κρύο, Υγρασία στους Μεσημβρινούς με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η ομαλή κυκλοφορία της ενέργεια Τσι και του Αίματος β) σε στάση της ενέργειας Τσι και του Αίματος στους Μεσημβρινούς λόγω κάκωσης της σπονδυλικής στήλης ή γ) σε ανεπάρκεια της ενέργειας Τσι των Νεφρών σε ηλικιωμένα ή εξασθενημένα από μακροχρόνια νόσο, άτομα.
Ανάλογα με την παθογένεια της νόσου και την συμπτωματολογία του ασθενή, επιλέγονται τα σημεία βελονισμού. Χρησιμοποιούνται τοπικά και απόμακρα σημεία των Μεσημβρινών που πάσχουν. Συνήθως οι βελόνες τοποθετούνται βαθιά, σε τρία ή τέσσερα σημεία που βρίσκονται στην επώδυνη περιοχή και παραμένουν εκεί για τριάντα περίπου λεπτά. Είναι δυνατόν οι βελόνες να συνδεθούν με συσκευή ηλεκτροθεραπείας και να χορηγηθεί ηλεκτρικό ρεύμα ελεγχόμενης συχνότητας και έντασης. Με τον τρόπο αυτό, αφενός αυξάνει η αναλγητική δράση του βελονισμού με την έκκριση ενδογενών οποιοειδών αναλγητικών πεπτιδίων, αφετέρου επιτυγχάνεται κινητοποίηση των παρασπονδυλικών μυών που βρίσκονται σε σύσπαση. Η κινητοποίηση αυτή λύει το μυϊκό σπασμό, αυξάνει τοπικά την αιμάτωση, απομακρύνει το γαλακτικό οξύ που έχει συσσωρευτεί από την παρατεταμένη μυϊκή σύσπαση και καταστέλλει τη φλεγμονή που εμπλέκεται στη δημιουργία του πόνου. Άλλα τοπικά σημεία που αν και δεν ανήκουν στο σύστημα των Μεσημβρινών, εν τούτοις χρησιμοποιούνται στην Κινέζικη θεραπευτική από το 16ο αιώνα, είναι τα παρασπονδυλικά σημεία extra 21 ή Huatuojiaji. Τα σημεία αυτά βρίσκονται σε απόσταση 0,5 cm από τη μέση γραμμή, εκατέρωθεν της σπονδυλικής στήλης. Παρουσιάζουν προφανή σχέση με τις κινητικές ρίζες του οσφυοϊερού πλέγματος και με τις σπονδυλικές αρθρώσεις και βελονίζονται βαθιά (2 – 3 cm), με γωνία 45 μοιρών προς το δέρμα, με κατεύθυνση το σπονδυλικό τρήμα. Παράλληλα με τον σωματοβελονισμό, επιλέγονται και βελονίζονται επώδυνα σημεία στην πρόσθια κάτω ρίζα της ανθέλικας του πτερυγίου του αυτιού, που αντιστοιχούν στην οσφυϊκή και ιερή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Σε καταστάσεις διαταραχών τύπου ανεπάρκειας (σε ηλικιωμένους ή εξασθενημένους από μακρόχρονη νοσηλεία ασθενείς), εφαρμόζεται μαζί με τον κλασσικό βελονισμό και η μοξοθεραπεία.
Η ανταπόκριση στη θεραπεία είναι συνάρτηση τόσο των υποκείμενων ανατομικών αλλοιώσεων όσο και της χρονιότητας της νόσου. Σε οξέα περιστατικά, είναι δυνατό ο ασθενής να κινητοποιηθεί από την πρώτη κιόλας θεραπεία. Αντίθετα, ένα σύνδρομο που διαρκεί αρκετό καιρό και έχει υποβληθεί σε πολυάριθμες θεραπείες, χρειάζεται προσεκτική αντιμετώπιση και περισσότερο χρόνο για αποκατάσταση. Στην οξεία οσφυαλγία η θεραπεία πρέπει να επαναλαμβάνεται καθημερινά, μέχρι τη μερική βελτίωση των συμπτωμάτων και στη συνέχεια τρεις φορές την εβδομάδα, μέχρι την πλήρη κινητοποίηση του ασθενή (συνήθως στις 15 ημέρες). Στα χρόνια περιστατικά θεωρείται σκόπιμο η θεραπεία να επαναλαμβάνεται δύο φορές την εβδομάδα. Στην περίπτωση αυτή, η βελτίωση των συμπτωμάτων αναμένεται μετά την 5η – 6η συνεδρία και συνολικά μπορεί να απαιτηθούν 15 – 20 συνεδρίες.
Διαβάστε επίσης
Απόφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων το 1991. Ειδίκευση στην Παθολογία στην Α’ Παθολογική Κλινική του Α.Π.Θ. Μετεκπαίδευση στην Κλινική Ογκολογία. Δίπλωμα στον Ιατρικό Βελονισμό από το European Centre for Peace and Development των Ηνωμένων Εθνών. Γραμματέας της Ιατρικής Εταιρείας Βελονισμού Βόρειας Ελλάδας και εκπρόσωπός της στο Διεθνές Συμβούλιο Ιατρικού Βελονισμού (ICMART).