Άλλες ονομασίες

Λειομυώματα, Μύωμα.

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Πρόκειται για καλά περιγεγραμμένο καλοήθη όγκο της μήτρας που αποτελείται από μαλακό μυϊκό ιστό με λίγες ινώδεις ίνες.

Παθογένεια

Οι όγκοι ξεκινούν από τον μυϊκό ιστό μέσα στο μυομήτριο υπό την οιστρογονική επίδραση. Είναι συχνά σε ορισμένες οικογένειες και γι΄αυτό τώρα τελευταία ευρέθει ότι υπάρχει γονιδιακή επιβάρυνση. Η εμφάνισή τους είναι συνήθως κατά΄την αναπαραγωγική ηλικία και υφίστανται συνήθως υποστροφή κατά την εμμηνόπαυση.
Η χορήγηση αντισυλληπτικών χαπιών μπορεί να γίνει αίτιο αύξησης του όγκου. Επίσης τα ινομυώματα αυξάνουν κατά την διάρκεια της κύησης.

ΕΝΤΟΠΙΣΗ

Τα ινομυώματα ταξινομούνται ανάλογα με την εντόπισή τους στη μήτρα σε ενδοτοιχικά υποορογόνια και υποβλεννογόνια.
Τα ενδοτοιχικά ινομυώματα, που είναι και τα πιο συχνά, εντοπίζονται μέσα στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας. Με την ανάπτυξη αυτοί οι όγκοι παραμορφώνουν την κοιλότητα και την εξωτερική επιφάνεια της μήτρας.
Τα υποορογόνοια ινομυώματα εντοπίζονται κάτω από τον ορογόνο χιτώνα (το περιτόναιο της μήτρας) και η αύξησή τους συνήθως δεν επηρεάζει την κοιλότητα της μήτρας και μπορούν να αναπτυχθούν και να συνδέονται με την μήτρα από ένα παχύ μίσχο.
Τα υποβλεννογόνια ινομυώματα εντοπίζονται κάτω από το ενδομήτριο, προβάλλουν μέσα στην κοιλότητα της μήτρας και η επιφάνειά τους να γίνει εστία νέκρωσης και φλεγμονής

Πρόληψη

Μητρορραγία, αίσθημα βάρους ή πόνος στην κοιλιά, θα πρέπει η γυναίκα να πηγαίνει στον γυναικολόγο.

Κλινική εικόνα

Τα περισσότερα ινομυώματα δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Μπορούν όμως να παρουσιάσουν οποιοδήποτε τύπο αιμορραγίας από τη μήτρα, αλλά πιο συχνά η αιμορραγία αυτή είναι του τύπου της μηνορραγίας, δηλαδή αύξηση της ποσότητας ή της διάρκειας της εμμήνου ρύσσεως. Ετσι η αναιμία είναι συχνό εύρημα.
Η πίεση του όγκου αυτού πάνω στην ουροδόχο κύστη ή στο έντερο μπορεί να προκαλέσει συχνοουρία ή δυσκοιλιότητα αντίστοιχα. Πόνος μπορεί να παρουσιαστεί από την εκφύλιση του ινομυώματος.
Η πιο συχνή ενόχληση σε μεγάλα ινομυώματα είναι αίσθημα βάρους που πιέζει προς τα κάτω τη λεκάνη, επίσης αυτή η πίεση μπορεί να προκαλέσει οίδημα των κάτω άκρων.
Τα ινομυώματα μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα της γυναίκας.

Διάγνωση

Γίνεται με την ψηλάφηση από τον γυναικολόγο ή με ένα υπερηχογράφημα της κάτω κοιλιάς είτε διακοιλιακό είτε διακολπικό

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία των ινομυωμάτων είναι μόνο χειρουργικά ή αφαίρεση αυτών (εκπυρήνιση) ή ολική υστερεκτομή μετά ή άνευ των εξαρτημάτων. Όταν διαγνωστεί η ύπαρξη ινομυώματος στη μήτρα δεν είναι απαραίτητη και η θεραπεία αυτών, εάν η ασθενής είναι ασυμπτωματική ή έχει μικρούς όγκους ή ευρίσκεται στο στάδιο πριν η μετά την εμμηνόπαυση. Οι ασθενείς αυτές θα πρέπει να ελέγχονται κάθε 3 έως 6 μήνες, για να διαπιστωθεί τυχόν αύξηση του όγκου ή επιπλοκές. Η μητρορραγία, που οφείλεται σε ινομυώματα απαιτεί διαγνωστική απόξεση και εάν δεν ανεβρεθεί κακοήθεια μπορεί να αντιμετωπισθεί και με συντηρητική θεραπεία, ιδιαίτερα σε ασθενείς που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση γιατί αυτή θα σταματήσει αυτόματα στην εμμηνόπαυση και τα ινομυώματα θα υποχωρήσουν σε μέγεθος.
Χειρουργική θεραπεία συνίσταται σε ασθενείς:
α) Σε ινομυώματα οποιουδήποτε μεγέθους όπου υπάρχουν συμπτώματα όπως αιμορραγίες ή αύξηση του μεγέθους.
β) Σε μεγάλους όγκους ειδικά όταν διαταράσσουν την ανατομική θέση των οργάνων της κοιλιάς)
γ) Σε γυναίκες με στείρωση, που δεν οφείλεται σε άλλη αιτία.
δ) Η αιφνίδια ανάπτυξη του όγκου, ειδικά σε μια εμμηνοπαυσιακή γυναίκα είναι ένδειξη για άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.
Η ινομυωματεκτομία (εκπυρήνιση) γίνεται σε γυναίκες που θέλουν να διατηρηθεί η μήτρα για μελλοντική κύηση, ή πρόκειται να παρεμποδίσει τη φυσιολογική εξέλιξη του τοκετού. Πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι συχνά γίνεται επανεμφάνιση νέων πυρήνων.
Οι ωοθήκες αφαιρούνται κατά την υστερεκτομία για ινομυώματα της μήτρας σε γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών

ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Τα ινομυώματα μπορούν να υποστούν διάφορες εκφυλιστικές αλλοιώσεις. Τέτοιες εκφυλίσεις είναι:
α) Κυστική εκφύλιση όπου η σύσταση του όγκου είναι μαλακή.
β) Ασβέστωση των ινομυωμάτων είναι μια εκφύλιση που συμβαίνει κυρίως στη μεταεμμηνοπαυσιακή ηλικία της γυναίκας.
γ) Λιπώδη εκφύλιση και νέκρωση αυτών δύναται να εκδηλωθεί με πόνο στο υπογάστριο, ευαισθησία, πυρετό και λευκοκυττάρωση.
Οι εκφυλίσεις των ινομυωμάτων έχουν ενδιαφέρον για δύο λόγους: α) μπορεί να δώσουν συμπτωματολογία και κλινικά σημεία που να απαιτούν άμεση χειρουργική εξαίρεση και β) είναι δυνατόν να δημιουργήσουν διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα με το σάρκωμα.
Η σαρκωματώδης εξαλλαγή ενός ινομυώματος συμβαίνει σε ποσοστό του 1%

ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Τα ινομυώματα κατά των εγκυμοσύνη, τα οποία προϋπάρχουν, συνήθως αυξάνονται σε μέγεθος. Η συχνότητα αυτόματης έκτρωσης είναι αυξημένη δε ασθενείς με ινομυώματα της μήτρας. Καμία θεραπεία δεν ενδείκνυται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τον τοκετό τα ινομυώματα δυνατόν να προκαλέσουν ανώμαλες θέσεις του εμβρύου, αδράνεια της μήτρας ή μηχανική δυστοκία, φαινόμενα που εξαρτώνται από το μέγεθος, τον αριθμό και την εντόπιση των όγκων. Αιμορραγία της λοχείας εμφανίζεται πιο συχνά σε ινομυωματώδη μήτρα.
Η αντιμετώπιση της εγκύου με ινομυώματα θα πρέπει να διαφέρει από την αντιμετώπιση μιας φυσιολογικής περίπτωσης. Η στενή παρακολούθηση αυτής της εγκύου είναι απαραίτητη.