Ο καρκίνος του προστάτη είναι η δεύτερη νεοπλασματική αιτία θανάτου ανδρών στις Η.Π.Α. Αν και η αιτία του καρκίνου του προστάτη είναι άγνωστη οι παράγοντες κινδύνου έχουν ταυτοποιηθεί.
Ο καρκίνος του προστάτη συχνά ανιχνεύεται σαν σκληρό ογκίδιο κατά τη διάρκεια της συνήθους δακτυλικής εξέτασης.
Ο έλεγχος PSA στο αίμα είναι μια καλή μέθοδος έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη. Η διάγνωση της νόσου γίνεται με βιοψία.
Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος και την εντόπιση του όγκου, την ηλικία και την κατάσταση υγείας του αρρώστου.
Σε μερικούς ασθενείς, ο καρκίνος του προστάτη απειλεί τη ζωή, ενώ σε πολλούς άλλους μπορεί να υπάρχει για χρόνια χωρίς προβλήματα υγείας.
Οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του προστάτη περιλαμβάνουν παρακόλουθηση, ακτινοθεραπεία, χειρουργική, ορμονοθεραπεία και χημειοθεραπεία.
Τι είναι καρκίνος του προστάτη;
Είναι ανεξέλεκτος, δηλαδή κακοήθης πολλαπλασιασμός κυτάρρων στον προστατικό αδένα των ανδρών.
Ο προστάτης εντοποπίζεται στη βάση της ουροδόχου κύστεως. Είναι υπεύθυνος για το έλεγχο της ουρήσεως καθώς και για την παραγωγή μέρους του σπέρματος. Περιβάλλει την ουρήθρα και έχει μέγεθος καρυδιού σε ένα νέο άνδρα.
Με την πάροδο των ετών διογκώνεται, αυτή όμως η διόγκωση δεν είναι καρκινογόνος, λέγεται δε καλοήθης υπερτροφία. Δυσχέρεια στην ούρηση μπορεί να προκληθεί και από την καλοήθη υπερτροφία του προστάτη, αλλά και τον καρκίνο.
Στις Η.Π.Α. περίπου 250.000 άνδρες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του προστάτη ετησίως και περίπου 3% των θανάτων σχετίζονται άμεσα μέ αυτόν. Είναι η δεύτερη συχνότερη νεοπλασία στους άνδρες μετά τον καρκίνο του πνεύμονα.
Τι προκαλεί τον καρκίνο του προστάτη;
Δεν είναι γνωστό και πιθανότατα δεν συνδέεται με την καλοήθη υπερτροφία.
Παράγοντες κινδύνου είναι η ηλικία ,η κληρονομικότητα, ορμονικές επιδράσεις και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου αυξάνει με την ηλικία. Ο προστατικός καρκίνος κάτω των 40 ετών είναι εξαιρετικά σπάνιος, ενώ είναι συχνός σε άνδρες άνω των 80.
Γενετικοί παράγοντες παίζουν ρόλο, για παράδειγμα μαύροι Αμερικανοί έχουν συχνότερα προστατικό καρκίνο από τους Ισπανικής καταγωγής Αμερικανούς. Η οικογενειακή προδιάθεση είναι εμφανής. Μέχρι σήμερα δεν έχει ανιχνευθεί ειδικό γονίδιο προστατικού καρκίνου.
Η τεστοστερόνη, η ανδρική ορμόνη, διεγείρει την ανάπτυξη των προστατικών καρκινικών κυτάρρων.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες ,όπως κάπνισμα και δίαιτα υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά φαίνεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο.
Ποια είναι τα συμπτώματα του προστατικού καρκίνου;
Στα πρώιμα στάδια δεν υπάρχουν συνήθως συμπτώματα. Συχνά ο καρκίνος διαπιστώνεται σαν σκληρός όζος κατά τη διάρκεια μιας δακτυλικής εξέτασης ρουτίνας.
Οταν ο καρκίνος μεγαλώνει πιέζει την ουρήθρα κάνοντας την ούρηση δύσκολη και σύχνά εμφανίζεται αίμα στα ούρα ίσως και στο σπέρμα. Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορτεί να αποφράξει τελείως την ουρήθρα και συχνά δίνει μεταστάσεις συνήθως στα οστά, προκαλώντας οξύ οστικό άλγος.
Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του προστάτη;
Στον έλεγχο ρουτίνας (check up) ο ιατρός ψηλαφά ένα ογκίδιο ή ένα σκληρό προστάτη κατά τη δακτυλική εξέταση. Το PSA είναι αυξημένο στο αίμα στο καρκίνο του προστάτη.
Ακόμη κι αν το PSA είναι πιο ευαίσθητη δοκιμασία στην ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη, ο συνδυασμός των δυο προαναφερθέντων εξετάσεων είναι ακόμη καλύτερος.
Η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη γίνεται με λήψη υποπτων κυτάρρων, με βιοψία με βελόνα και εξέτασή τους στο μικροσκόπιο.
Μετά την επιβεβαίωση του καρκίνου του προστάτου είναι αναγκαία ακτινολογικός και σπινθηρολογικός έλεγχος, ώστε να καθορίσει την παρουσία ή απουσία μεταστάσεων.
Ποια είναι η αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη;
Περιλαμβάνει παρακολούθηση, ακτινοθεραπεία, χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία. Αποφάσεις σχετικά με τη θεραπεία βασίζονται στην ηλικία, στη γενετική υγεία του ασθενούς καθώς και στο αν ο καρκίνος είναι εντοπισμένος ή έχει δώσει μεταστάσεις.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας αργά αναπτυσσόμενος όγκος και γι΄αυτό μερικοί ασθενείς επιλέγουν την παρακολούθηση μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Η ακτινοθεραπεία στοχεύει στην καταστροφή των καρκινικών κυτάρρων και διαρκεί 5-6 εβδομάδες. Μπορεί να προκαλέσει ακράτεια ούρων και κοπράνων, χρόνια διάρροια, αιμορραγία από το ορθό.
Η χειρουργική επέμβαση εφαρμόζεται σε νέους αρρώστους, χωρίς μεταστάσεις μπορεί όμως να προκαλέσει ακράτεια, ανικανότητα, αιμορραγία.
Οι ορμονικοί χειρισμοί εφαρμόζονται σε ασθενείς με μεταστατικό προστατικό καρκίνο. Ο στόχος της θεραπείας είναι η καταστολή της τεστοστερόνης που διεγείρει τα καρκινικά κύταρρα για περαιτέρω πολλαπλασιασμό. Χρησιμοποιούνται οιστρογόνα, ή ορχεκτομή.
Η χημειοθεραπεία που χρησιμοποιείται σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο, δε δίνει καλά αποτελέσματα.
Τελευταία μια καινούρια ουσία η σουραμίνη δοκιμάζεται εντατικά.
Καρκίνος του προστάτη: πώς μπορώ να τον προλάβω
Δεν υπάρχουν ειδικά μέτρα για πρόληψη. Η πιο σημαντική πρόληψη είναι η εγκυρη διάγνωση.
Ετήσια δακτυλική εξέταση μετά την ηλικία των 40 ετών είναι αναγκαία. Συχνά το πρώτο σημείο είναι ένα σκληρό οζίδιο στον προστάτη.
Το PSA είναι μια άλλη σημαντική εξέταση για έγκαιρη διάγνωση. Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστά συνδυασμένο έλεγχο με δακτυλική και PSA σε κάθε άνδρα άνω των 50 και άνω των 40 στους έχοντες βεβαρημένη κληρονομικότητα.
Διαβάστε επίσης
- Τα αμύγδαλα προστατεύουν από τον καρκίνο;
- Σκόρδο: υγιεινό και… δύσκολο
- Προστατίτιδα: Μία νόσος που μπορεί να θεραπευτεί με την απαραίτητη πρόληψη
- Καρκίνος του μαστού και πρόληψη
- Δακτυλική εξέταση: δυσάρεστη, αλλά πολύ χρήσιμη
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών με ειδίκευση το 1995 στην Παθολογία στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός και εξειδίκευση το 1998 στην Λοιμωξιολογία στο University of California San Diego με συνεχή εκπαίδευση και υποτροφίες στην Γεωγραφική Ιατρική και τα Τροπικά Νοσήματα. Σήμερα κατέχει την θέση Διευθυντή στην Β Παθολογική Κλινική & Κλινική Λοιμώξεων στο νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Είναι μέλος στην Ελληνική Εταιρία Λοιμώξεων.