Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Χοληδοχολιθίαση είναι η παρουσία χολολίθων στον κοινό χοληδόχο πόρο. Οι χολόλιθοι μπορεί να είναι μονήρεις ή πολλαπλοί και οι περισσότεροι σχηματίζονται εντός της χοληδόχου κύστεως, από όπου μεταναστεύουν προς τον χοληδόχο πόρο, διαμέσου του κυστικού. Σε μικρότερο ποσοστό, οι χολόλιθοι μπορεί να σχημαστιστούν εξαρχής στο χοληδόχο πόρο. Οι πολύ μικροί λίθοι μπορεί να περάσουν από τον κοινό χοληδόχο πόρο στο δωδεκαδάκτυλο. Συνήθως όμως αυτό δεν είναι εφικτό, με αποτέλεσμα ο ασθενής να παρουσιάζει πόνο και ίκτερο.

Χρόνια απόφραξη των χοληφόρων μπορεί να προκαλέσει δευτεροπαθώς χολική κίρρωση ή ανιούσα χολαγγειΐτιδα, έως και απόστημα στο ήπαρ. Αλλά και η παγκρεατίτιδα συνδέεται με την παρουσία ή τη διέλευση χολολίθων στον κοινό χοληδόχο πόρο.

Συμπτώματα

Οι κλινικές εκδηλώσεις της χοληδοχολιθίασης ποικίλλουν. Συνήθως εμφανίζεται κωλικοειδής πόνος στο δεξιό άνω τεταρτημόριο της κοιλίας, ο οποίος αντανακλά στο δεξιό ώμο, διαλλείπων (μη συνεχής) ίκτερος με αποχρωματισμένα κόπρανα και σκουρόχρωμα ούρα.

Οι ασθενείς με επιπλοκές, όπως χολαγγειΐτιδα, παρουσιάζουν την κλασσική τριάδα του Charcot, δηλαδή πυρετό με ρίγος, πόνο και ίκτερο.

Διάγνωση

Επαληθεύουν την απόφραξη και δείχνουν υψηλές τιμές χολερυρθρίνης και αλκαλικής φωσφατάσης, η οποία είναι αυξημένη πριν την άνοδο και παραμένει υψηλή και μετά την πτώση της χολερυθρίνης. Η διάγνωση τίθεται με διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία, αλλά και με την E.R.C.P. (ενδοσκοπική ανάστροφη χολαγγειοπαγκρεατογραφία).

Αντιμετώπιση

Ενδείξεις για την αφαίρεση των λίθων από το χοληδόχο πόρο είναι:
1. Η παρουσία συμπτωμάτων και η προεγχειρητική διάγνωσή τους ή η διάγνωσή τους κατά την επέμβαση, με την ψηλα΄φηση ή τη διεγχειρητική χολαγγειογραφία
2. Ο διατεταμένος χοληδόχος πόρος
3. Ικτερος
4. Πυρετός με ρίγος, που θέτει υποψία χολαγγειΐτιδος
5. Παγκρεατίτιδα λόγω χολολίθων

Ενας τρόπος αφαίρεσης των λίθων από το χοληδόχο πόρο είναι με την E.R.C.P. κατά την οποία γίνεται τομή στο σφιγκτήρα του Oddi, που επιτρέπει στους χολολίθους, που δεν βγήκαν με την E.R.C.P., ή που σχηματίστηκαν εκ των υστέρων, να περάσουν στο έντερο. Η E.R.C.P. μπορεί να γίνει προεγχειρητικά στον άρρωστο με χολολιθίαση, που έχει και πιθανότητα χοληδοχολιθίασης και να ακολουθήσει λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Αν η χοληδοχολιθίαση διαπιστωθεί κατά τη διάρκεια λαπαροσκοπικής χολαγγειογραφίας, οι χολόλιθοι μπορούν να αφαιρεθούν είτε σε δεύτερο χρόνο με E.R.C.P. ή κατά τη διάρκεια της επέμβασης διαμέσου του κυστικού πόρου ή ωθώντας τους προς το έντερο. Εναλλακτικά διανοίγεται ο κοινός χοληδόχος πόρος, αφαιρούνται οι λίθοι και τοποθετείται σωλήνας σχήματος ‘Τ’.

Αν χολόλιθοι διαπιστωθούν στο χοληδόχο πόρο μετεγχειρητικά, σε μία χολοαγγειογραφία από σωλήνα ‘Τ’, μπορούν να αφαιρεθούν με διάφορους τρόπους. Ο συνηθέστερος είναι με ενδοσκόπηση. Σε άλλες περιπτώσεις, ο σωλήνας ‘Τ” παραμένει στη θέση του για 4 εβδομάδες, μετά αφαιρείται και εκτελείται χολαγγειογραφία με σκιαγραφικό, που εγχύεται μέσω ενός καθετήρα από πολυαιθυλένιο. Μόλις εντοπιστεί το σημείο της απόφραξης, προωθείται από τον καθετήρα ένα σύστημα πρόσληψης και απομάκρυνσης του λίθου, που λέγεται ‘καλάθι Dormia’.