Σήμερα, ξοδεύουμε αναρίθμητες ώρες και ανησυχούμε για την εξωτερική μας εμφάνιση, την ώρα που θα έπρεπε να μας απασχολεί περισσότερο το τι γίνεται μέσα μας και κυρίως στο πεπτικό μας σύστημα. Τα έντερα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς συμβάλουν στην πέψη και στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφίμων που καταναλώνουμε καθημερινά, αλλά και στην αποβολή των άχρηστων ουσιών και των τοξινών. Η διατήρηση της υγείας του πεπτικού μας συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα δισεκατομμύρια των βακτηρίων που ζουν μέσα σε αυτό (εντερική χλωρίδα). Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η “απορύθμιση” της εντερικής χλωρίδας μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας όπως δυσπεψία, μειωμένη ανοσοποίηση και ευαισθησία σε διάρροιες. Το άγχος, η κούραση, η μη ισορροπημένη διατροφή, καθώς και η λήψη αντιβιοτικών μπορεί να διαταράξουν τη φυσική ισορροπία του εντέρου.
Οι επιστημονικές μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι οι λειτουργίες του κατώτερου πεπτικού συστήματος σχετίζονται σημαντικά με τη διατροφή, κάτι που παλαιότερα δεν ήταν γνωστό. Επιπλέον οι πρόσφατες μελέτες τονίζουν τη σπουδαιότητα της εντερικής χλωρίδας και τη συμβολή της στην καλή υγεία του οργανισμού.
Το παχύ έντερο στον ανθρώπινο οργανισμό “φιλοξενεί” περισσότερα από 200 είδη βακτηρίων, των οποίων το ρόλο μελετούν πλέον οι επιστήμονες.
Σε ένα ενήλικο άτομο, το συνολικό βάρος του πληθυσμού της εντερικής χλωρίδας ξεπερνά το ένα κιλό, ενώ το βάρος των βακτηρίων που αποβάλλει κάθε χρόνο ένας ενήλικας είναι περίπου ίσο με το σωματικό του βάρος.
Οι πρώτες μελέτες είχαν δείξει ότι τα “καλά” αυτά βακτήρια, τα οποία ονομάζονται προβιοτικά, βοηθούν στη διατήρηση της ισορροπίας του μικροβιακού πληθυσμού του εντέρου, ενισχύουν την ανοσοποιητική κατάσταση του εντέρου και βοηθούν στην πρόληψη ανάπτυξης παθογόνων μικροοοργανισμών, που μπορεί να προκαλέσουν εντερικές διαταραχές ή διάρροια. Χαρακτηριστικά προβιοτικά είναι τα: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus και Bifidobacteria bifidum.
Επιπλέον υπάρχουν στοιχεία, από νεώτερες μελέτες, που υποστηρίζουν ότι τα προβιοτικά πιθανόν προλαμβάνουν αλλεργίες, βελτιώνουν την κινητικότητα του εντέρου και βοηθούν στο σχηματισμό συγκεκριμένων βιταμινών.
Τα προβιοτικά προϊόντα διατροφής που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά, εδώ και αρκετά χρόνια, περιέχουν ζωντανές καλλιέργειες μικροοργανισμών που είναι αποτέλεσμα ζύμωσης ή προσθήκης έτοιμης καλλιέργειας.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα προβιοτικών τροφίμων είναι τα “ζωντανά” γιαούρτια, αλλά και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα που αποτελούν προϊόντα ζύμωσης, ή ακόμα και λαχανικά. Επιπλέον είναι σήμερα δυνατή η προσθήκη προβιοτικών σε ειδικές τροφές για βρέφη, αλλά και η διάθεσή τους σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής.
Δύο θέματα που προκύπτουν στην παραγωγή τέτοιων προϊόντων είναι το αν οι μικροβιακές καλλιέργειες παραμένουν “ζωντανές” μετά την κατανάλωσή τους αλλά και το ποιοι μικροοργανισμοί πρέπει να χρησιμοποιούνται.
Οταν κάποιος καταναλώνει προβιοτικά προϊόντα υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που είναι πολύ σημαντικοί για την επιβίωση των μικροοργανισμών όπως η οξύτητα του στομάχου, οι εκκρίσεις της χολής, αλλά και ο “ανταγωνισμός” με άλλους μικροοργανισμούς.
Οι εταιρίες παρασκευής προβιοτικών χρησιμοποίησαν γι’ αυτό το λόγο άπεπτα συστατικά των τροφίμων (όπως είναι οι διαιτητικές ή φυτικές ίνες), τα οποία χρησιμοποιούν οι προβιοτικοί οργανισμοί σαν θρεπτικό υλικό, για την ανάπτυξή τους. Τα συστατικά αυτά ονομάζονται prebiotics.
Μία νέα προσέγγιση περιλαμβάνει ένα συνδυασμό probiotics (ζωντανών μικροοργανισμών) και prebiotics (προστιθέμενων συστατικών). Τα προϊόντα αυτά ονομάζονται συμβιοτικά (synbiotics) και ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, με σκοπό να παρέχουν διαφορετικά οφέλη στην υγεία, ανάλογα με τους μικροοοργανισμούς (probiotics) και τα άλλα συστατικά (prebiotics) που περιέχουν.
Ο τομέας της τεχνολογίας τροφίμων που χρησιμοποιεί τα pro- και prebiotics είναι ένας συνεχώς αναπτυσσόμενος τομέας. Βέβαια χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να διασαφηνίσουν τους μηχανισμούς δράσης των προϊόντων αυτών στην εντερική χλωρίδα και κατά συνέπεια στην υγεία του οργανισμού.
Διαβάστε επίσης
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος. Σπούδασε Διατροφή στο Πανεπιστήμιο Newcastle της Αγγλίας, απ΄ όπου αποφοίτησε το 1997. Απόφοιτος της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. Ασκεί τη Διαιτολογία στην Αθήνα.