Με τον όρο placebo ονομάζεται από τους ερευνητές το εικονικό φάρμακο που δίνεται κατά την διάρκεια κλινικών δοκιμών σε ομάδες ελέγχου, το οποίο αν και στην πραγματικότητα δεν έχει καμιά δραστική ουσία, παρ΄όλα αυτά δημιουργεί την αίσθηση σε έναν ασθενή ότι υπάρχει βελτίωση των συμπτωμάτων του μετά από τη λήψη του. Placebo στα Λατινικά σημαίνει ” θα κάνω καλό ” και η διαδικασία της χρήσης εικονικών φαρμάκων έχει βοηθήσει πολύ στη διεξαγωγή των ερευνών στα καινούργια φάρμακα. Υπάρχει όμως και το αντίθετο φαινόμενο, το οποίο οι ειδικοί ονομάζουν νοσέμπο (nocebo: θα βλάψω στα Λατινικά), κατά το οποίο ένας ασθενής αναφέρει ανεπιθύμητες παρενέργειες από τη χρήση ενός ανενεργού φαρμάκου. Σύμφωνα με ερευνητές του νοσοκομείου Brigham, στην Βοστόνη των ΗΠΑ, η μελέτη του νοσέμπο, πιθανώς να οδηγήσει στην ανεύρεση των αιτιών, που θα εξηγούν γιατί ορισμένοι ασθενείς που λαμβάνουν πραγματικά φάρμακα, αναφέρουν παρενέργειες που δεν συνδέονται αντικειμενικά με τις δραστικές ουσίες του φαρμάκου.

Οι μη ειδικές αυτές παρενέργειες πολλές φορές οδηγούν τον ασθενή ή τον γιατρό στην διακοπή λήψης του φαρμάκου, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την θεραπεία του.

Οι ερευνητές ανέτρεξαν στην διεθνή βιβλιογραφία και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αιτίες αυτού του φαινομένου μπορεί να είναι είτε οι αρνητικές σκέψεις που κάνει ένας ασθενής, είτε ακόμα και η απλή αναφορά από τον γιατρό της πιθανότητας το φάρμακο να προκαλέσει κάποια παρενέργεια, όπως για παράδειγμα να του προκαλέσει στοματικές διαταραχές.

Επιπλέον, όταν ένας ασθενής είχε πάρει στο παρελθόν κάποιο φάρμακο το οποίο του προκάλεσε κάποια ανεπιθύμητη αντίδραση, είναι πιο πιθανό να παραπονεθεί εκ νέου, ενώ και ασθενείς που διακατέχονται από άγχος είναι επιρρεπείς στο φαινόμενο νοσέμπο.

Πολλοί ασθενείς που γνωρίζουν κάποια στοιχεία για το φάρμακο που παίρνουν επηρεάζονται αρνητικά και συγχέουν τα συμπτώματα που παρουσιάζουν με αυτά που υποθετικά θα μπορούσε να προκαλέσει.

Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι νοιώθουν κάποιες στιγμές υπνηλία, ότι το δέρμα τους είναι ξηρό, ή ακόμα ξεχνούν έναν αριθμό τηλεφώνου που χρησιμοποιούν συχνά, χωρίς όμως τέτοια συμπτώματα να τους προκαλούν ανησυχία.

Ομως όταν είμαστε άρρωστοι, δίνουμε περισσότερη σημασία σε ανάλογα συμπτώματα, την σημασία των οποίων υπερεκτιμούμε και πολλές φορές αποδίδουμε στα φάρμακα.

Καλό είναι λοιπόν, καταλήγουν, όταν βρισκόμαστε υπό φαρμακευτική αγωγή και παρατηρούμε κάποια περίεργα συμπτώματα να σκεφτόμαστε αν τα έχουμε αντιμετωπίσει και όταν δεν παίρναμε τα φάρμακα και να μην βιαζόμαστε να τα αποδώσουμε σε αυτά.

Διαβάστε επίσης

• Αν σκέφτεστε να μείνετε έγκυος…
• Αν έχετε έλκος (στομάχου ή δωδεκαδακτύλου), ποιά φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται;
• Παρενέργειες και ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων
• Φαρμακογενής βήχας
• Αυξημένες τρανσαμινάσες. Τι μπορεί να σημαίνουν;