Τα ψυχικά νοσήματα προξενούν μεγαλύτερη φθορά στο ανθρώπινο δυναμικό από οποιοδήποτε άλλο νόσημα σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, ενώ σύμφωνα με το Υπουργείου Υγείας του Ηνωμένου το 15 με 30% των εργαζομένων θα βιώσουν κάποιο είδος προβλημάτων ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια της εργασιακής τους ζωής.

Αυτά αναφέρθηκαν σε Συνέντευξη Τύπου που διοργανώθηκε, με την ευκαιρία του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου) από την Εταιρεία Προληπτικής Ψυχιατρικής, η οποία φέτος είναι αφιερωμένη για δεύτερη συνεχή χρονιά στο θέμα Ψυχική Υγεία και Εργασία.

Ο Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γεώργιος Χριστοδούλου, επεσήμανε ότι η αναζήτηση των παραγόντων εκείνων που προφυλάσσουν τα υγιή άτομα από την ψυχική νόσηση, τα άτομα που έχουν αρχίσει να νοσούν από την επιδείνωση της αρρώστιας τους και τα άτομα που είναι ήδη άρρωστα από την αναπηρία που προκύπτει από την πάθησή τους, θεωρούνται πρωταρχικής σημασίας στην ψυχιατρική.

Ο κ. Χριστοδούλου εξήγησε ότι τα παραπάνω διαγράφουν και το πλαίσιο αναφοράς της Προληπτικής Ψυχιατρικής καθώς και τις τρεις βαθμίδες πρόληψης που είναι οι ακόλουθες:

α) Πρωτοβάθμια πρόληψη: Η αποφυγή ψυχικών νοσημάτων με την καταπολέμηση των υποτιθέμενων αιτίων που τα προκαλούν.

β) Δευτεροβάθμια πρόληψη: Η έγκαιρη διάγνωση, η εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας και η προσπάθεια αποφυγής νέων ώσεων και υποτροπών.

γ) Τριτοβάθμια πρόληψη: Ο περιορισμός των φαινομένων έκπτωσης που συνοδεύουν μια ήδη εγκατεστημένη ψυχική νόσο (όπως είναι κατεξοχήν η σχιζοφρένεια).

Στα πλαίσια της τριτοβάθμιας πρόληψης εντάσσεται και η επαγγελματική αποκατάσταση στην οποία είναι αφιερωμένη και η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.

Στη συνέχεια ο κ. Βασίλειος Αλεβίζος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφερόμενος στο θέμα του εορτασμού της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας τόνισε ότι όλοι οι άνθρωποι δικαιούνται ικανοποιητικής και παραγωγικής εργασίας σε συνθήκες ελευθερίας, ισότητας, ασφάλειας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Ο κ. Αλεβίζος επεσήμανε ότι η εργασία εξασφαλίζει όχι μόνο τους οικονομικούς πόρους για τη ζωή αλλά και κοινωνικές επαφές, ανεξαρτησία, αίσθημα αυτοπεποίθησης, φυσική άσκηση και το ευχάριστο αίσθημα της δημιουργίας και ότι κερδίζει τη ζωή.

Ετσι, ενώ παλαιότερα (πριν από 20 και πλέον χρόνια) θεωρείτο ότι η ψυχική διαταραχή είναι ασύμβατη με την ικανότητα για εργασία, σήμερα γνωρίζουμε ότι πάρα πολλοί ψυχικά ασθενείς είναι σε θέση να ασκούν παραγωγική εργασία, ιδιαίτερα ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη. Αυτό, εκτός από τις κοινωνικές προκαταλήψεις, οφείλεται και στις μεγάλες προόδους της ψυχιατρικής στις τελευταίες δεκαετίες.

Εν τούτοις, περίπου 90% των ψυχικά ασθενών παραμένουν άνεργοι ενώ το 70% επιθυμούν να εργασθούν. Η εργασία δύσκολα εξασφαλίζεται σε ψυχικά πάσχοντες, διότι παρεμβάλλονται εμπόδια, κοινωνικά και νομικά.

Στο ρόλο της επανένταξης και της επαγγελματικής αποκατάστασης ατόμων με ψυχικές διαταραχές αναφέρθηκε ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Βασίλειος Κονταξάκης, ο οποίος επεσήμανε ότι οι απαραίτητες προϋποθέσεις επιτυχίας των προγραμμάτων αποϊδρυματοποίησης και αποκατάστασης χρόνιων ψυχωσικών αρρώστων είναι η σωστή επιλογή των ασθενών (απουσία επιθετικών ή αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών, ύπαρξη κάποιου βαθμού κοινωνικολειτουργικών δεξιοτήτων) και η λειτουργία πλέγματος υπηρεσιών κοινωνικής και ψυχιατρικής μέριμνας στην κοινότητα.

Τα προγράμματα αποϊδρυματοποίησης πρέπει να λειτουργούν παράλληλα και να συνοδεύουν τις ευρύτερες προσπάθειες αλλαγής στον τρόπο αντιμετώπισης των ψυχικά ασθενών (αποστιγματισμός, αποδοχή από την κοινότητα), με έμφαση στην ανάπτυξη της κοινωνικής-κοινοτικής ψυχιατρικής φροντίδας.

Η επαγγελματική εκπαίδευση και αποκατάσταση του χρόνιου ψυχωσικού ασθενούς αποτελεί σημαντικό παράγοντα και προϋπόθεση επιτυχούς κοινωνικής του ένταξης και αυτόνομης διαβίωσης. Βέβαια η εργασιακή αποκατάσταση δεν αποτελεί μόνο στόχο οικονομικής αυτοδυναμίας και επαγγελματικής κατοχύρωσης του ασθενούς, αλλά και μέρος της ευρύτερης θεραπευτικής διαδικασίας, που έχει ως τελικό στόχο την κοινωνική του επανένταξη.

Η επαγγελματική εκπαίδευση του ασθενούς, για να έχει αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας, πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις δυνατότητες και ικανότητες του, αλλά και να καλύπτει τις ανάγκες της κοινότητας-αγοράς, στην οποία θα επιχειρήσουν να εργαστούν οι εκπαιδευόμενοι.

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι το Γιν και το Γιανγκ;
• Παραοικονομία στην υγεία
• ΠΑΜΕ: Όχι στην ιδιωτικοποίηση – εμπορευματοποίηση της υγείας
• Ριβάλντο: λεφτά για Υγεία και Παιδεία και όχι Mundial!
• Η Αναζήτηση του Μεσαίου Χώρου και στην Υγεία