Σύντομη περιγραφή – ορισμός
Η φλεγμονή λόγω μικροβιακής λοίμωξης των χοληφόρων αγγείων.
Παθογένεια
Το χοληφόρο σύστημα αποτελείται από μικρά (τριχοειδή) αγγεία μέσα στο ήπαρ (ενδοηπατικά), τα οποία προοδευτικά μεγαλώνουν και σχηματίζουν τα εξωηπατικά χοληφόρα: τον δεξιό και αριστερό ηπατικό πόρο, τον κοινό ηπατικό και το χοληδόχο πόρο. Με το χοληφόρο αυτό σύστημα εκτελείται η μεταφορά της χολής από τον τόπο παραγωγής της (ήπαρ), στο δωδεκαδάκτυλο, για να γίνει η πέψη των τροφών.
Η οξεία χολαγγειίτιδα πιο συχνά είναι επιπλοκή της χοληδοχολιθίασης, δηλαδή της ύπαρξης λίθων στο χοληδόχο πόρο.
Η ύπαρξη λίθου προκαλεί κώλυμα στην παροχέτευση της χολής με
αποτέλεσμα:
– ΄Ικτερο (κίτρινη χρώση του δέρματος και του σκληρού χιτώνα των
ματιών, που οφείλεται στην αύξηση της χολερυθρίνης (χρωστικής της
χολής) στο αίμα.
– Διάταση του συστήματος των χοληφόρων αγείων πάνω από το σημείο
του κωλύματος
– Ανάπτυξη μικροβίων στη χολή που δεν παροχετεύεται λόγω της στάσης
της στα χοληφόρα, (συχνότερα E. Coli, Klebsiella, Enterococcus)
– Μικροβιαιμία ή και σηψαιμία, όταν τα υπεύθυνα μικρόβια περάσουν
και στην κυκλοφορία του αίματος.
– Αν η απόφραξη δεν αντιμετωπισθεί και κρατήσει πάνω από 30 ημέρες,
κίρρωση (χολική κίρρωση) και ηπατική ανεπάρκεια.
Αίτια χολαγγειίτιδας λοιπόν είναι όλοι οι παράγοντες που
προκαλούν κάποιου βαθμού απόφραξη του χοληφόρου συστήματος και
στάση της χολής μέσα σε αυτό (αποφρακτικός ίκτερος) όπως:
– Λίθοι στο χοληδόχο πόρο.
– Στενώσεις του χοληδόχου πόρου (π.χ. καρκίνωμα).
– Όγκοι της κεφαλής του παγκρέατος.
– Όγκοι ή διογκωμένοι λεμφαδένες στις
πύλες του ήπατος.
– Τραυματισμοί των χολαγγείων σε χειρουργικές επεμβάσεις.
Πρόληψη
– Έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της χολολιθίασης και
ιδιαίτερα των λίθων του χοληδόχου πόρου.
– Έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση των άλλων παραγόντων που
μπορούν να προκαλέσουν απόφραξη του χοληφόρου συστήματος ή δυσκολία
στην παροχέτευση της χολής.
Κλινική εικόνα
– Η κλασσική τριάδα συμπτωμάτων είναι η “τριάδα του Charcot”
όπως λέγεται:
1. Πόνος τύπου κωλικού συνήθως στο δεξιό υποχόνδριο.
2. Πυρετός με ρίγος σχετιζόμενος με τον πόνο.
3. Ίκτερος λόγω αύξησης της χολεερυθρίνης στο αίμα.
– Επιπλέον είναι δυνατόν να εμφανιστούν συμπτώματα σηψαιμίας, ιδιαίτερα αν πρόκειται για πυώδη χολαγγειίτιδα δηλαδή: υψηλός πυρετός ή υποθερμία, χαμηλή αρτηριακή πίεση, λήθαργος, μείωση του επιπέδου της συνείδησης.
– Κατά την κλινική εξέταση είναι επίσης δυνατόν να διαπιστωθούν διόγκωση του ήπατος και ευαισθησία στην ψηλάφηση της κοιλίας, σε κάποιες περιπτώσεις.
Διάγνωση
– Υπερηχογράφημα και αξονική
τομογραφία κοιλίας δείχνουν τη διάταση των χοληφόρων πόρων.
– Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP), καθώς και
μαγνητική χολαγγειοπαγκρεατογραφία (MRCP), απεικονίζουν το σημείο
της απόφραξης. Αν το αίτιο της απόφραξης είναι πιθανόν να είναι
λίθος, ενδείκνυται η ERCP
με την οποία μπορεί να γίνει και αφαίρεση του λίθου.
– Διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία και σπινθηρογραφικές
μέθοδοι, χρησιμοποιούνται σήμερα λιγότερο συχνά.
– Αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων του αίματος.
– Αύξηση χολερυθρίνης, αλκαλικής φωσφατάσης στο αίμα.
– Αύξηση χολερυθρίνης ούρων.
Αντιμετώπιση
Σκοπός είναι η άρση του κωλύματος στην παροχέτευση της χολής και
η αντιμετώπιση της λοίμωξης.
– Γίνεται εισαγωγή στο νοσοκομείο.
– Διακόπτεται η σίτιση.
– Χορηγούνται ενδοφλέβια υγρά και αντιβιοτικά.
– Μετά την εντόπιση του κωλύμματος, γίνεται ERCP, με σκοπό: την
αφαίρεση λίθων, αν υπάρχουν ή την παροχέτευση της χολής με
τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent), που κρατά ανοικτό τον χοληδόχο
πόρο σε περίπτωση που υπάρχει άλλη αιτία απόφραξης εκτός των
λίθων.
– Σε αποτυχία της ERCP
ή σε ύπαρξη όγκου του χοληδόχου πόρου, η απόφραξη αντιμετωπίζεται
χειρουργικά.
Διαβάστε επίσης
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, απ’ όπου αποφοίτησε το 1990. Ειδικεύτηκε στην Παθολογία, στη Θεραπευτική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείου “Αλεξάνδρα”. Ασκεί την Παθολογία στον Πειραιά, όπου διατηρεί Παθολογικό ιατρείο.