Συχνή επιπλοκή του έλκους. Δεν πρέπει ΠΟΤΕ να παραμελείται.
Σύντομη περιγραφή – ορισμός
Είναι η αιμορραγία από το στομάχι ή το δωδεκαδάκτυλο.
Παθογένεια
Είναι η πιο συχνή από τις επιπλοκές του πεπτικού έλκους (10-20%). Οφείλεται στη διάβρωση αιμοφόρου αγγείου (αρτηριδίου ή φλεβιδίου), που βρίσκεται στην περιοχή του έλκους. Η κατάσταση αυτή εκδηλώνεται σαν αιμορραγία του ανώτερου πεπτικού. Η γαστρορραγία μπορεί κάποιες φορές να οφείλεται σε αιμορραγία ενός κακοήθους όγκου, ή και σε βαρειές διαβρωτικές μορφές γαστρίτιδας. Αλλα αίτια είναι οι διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος, φάρμακα (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα), ααγγειοδυσπλασίες στομάχου, κ.λ.π.
Πρόληψη
– Αποφυγή χρήσης μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
– Αποφυγή καπνίσματος
– Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ
– Ελεγχο με γαστροσκόπηση
κάθε ύποπτου συμτώματος
Κλινική εικόνα
Πολλοί ασθενείς δεν εμφανίζονται με πόνο, ενώ συχνά ο προηγούμενος πόνος του έλκους σταματάει με την έναρξη της αιμορραγίας.
Μέλαινες κενώσεις
Μαύρου “σαν πίσσα” χρώματος, μαλακές, πολτώδεις, δύσοσμες κενώσεις.
Η μεταροπή του κόκινου χρώματος του αίματος σε μαύρο, είναι
αποτέλεσμα της μετραπής της αίμης σε αιματίνη από ένζυμα του
εντέρου και βακτηριδίων και εξαρτάται από το χρόνο παραμονής του
αίματος στο έντερο. Προσοχή: Υπάρχουν φάρμακα που βάφουν τα κόπρανα
μαύρα, (σίδηρος, βισμούθιο), καθώς και τροφές που δίνουν σκούρο
χρώμα, (χόρτα, σουπιές). Η αναγνώριση μιας μέλαινας κένωσης πρέπει
να γίνεται μόνο από το γιατρό. Αρκούν 50-100 ml αίματος στο
στομάχι ή δωδεκαδάκτυλο
για να δημιουργηθεί μέλαινα κένωση.
Αιματέμεση
Αποβολή ζωηρού κόκκινου αίματος με εμετό.
Καφεοιδείς έμετοι
Ο ρυθμός της αιμορραγίας είναι μικρότερος από αυτόν της
αιματέμεσης. Ετσι το αίμα
παραμένει στο στομάχι περισσότερη
ώρα και η αιμοσφαιρίνη μετατράπεται σε μεθαιμοσφαιρίνη.
Αιματοχεσία
Αποβολή ζωηρού ερυθρού χρώματος αίματος από το ορθό, μέ η χωρίς
κόπρανα. Συνήθως οφείλεται σε αιμορραγία του
παχέος εντέρου. Αν οφείλεται σε γαστρορραγία
σημαίνει ότι είναι μαζική και αθρόα.
Χρόνια απώλεια αίματος στα κόπρανα μπορεί να οφείλεαι σε γαστρορραγία και ο ασθενής να είναι ασυμπτωματικός, ή να εμφανίζει αδυναμία,καταβολή, ωχρότητα, κ.λ.π. Αν η ποσότητα του αίματος που χάνεται είναι μεγάλη, ο ασθενής μπορει να εμφανίσει συμπτώματα shock, δηλαδή, ταχυκαρδία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, αφίδρωση, ψυχρό και κολλώδες δέρμα, λήθαργο. Οσο πιο χρόνια είναι η απώλεια αίματος, τόσο λιγότερα συπτώματα εμφανίζει ο ασθενής λόγω προσαρμογής του οργανισμού.
Διάγνωση
Η αναγνώριση της αιμορραγίας γίνεται συνήθως κλινικά. Στην περίπτωση της μέλαινας κένωσης και της χρόνιας απώλειας αίματος, επιβεβαιώνεται με ανίχνευση αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα. Η εντόπιση της εστίας της αιμορραγίας στο στομάχι ή στο δωδεκαδάκτυλο γίνεται με γαστροσκόπηση.
Αντιμετώπιση
Κάθε άρρωστος με γαστρορραγία πρέπει να μεταφέρεται αμέσως στο νοσοκομείο.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει
– Εκτίμηση κατάστασης κυκοφορικού συστήματος
– Εκτίμηση της ποσότητας του αίματος που χάθηκε
– Ρινογαστρική αναρρόφηση και πλύσεις με παγωμένο φυσιολογικό
ορό
– Γαστροσκόπηση για την εντόπιση της εστίας της αιμορραγίας
– Φάρμακα (αναστολείς των υποδοχέων Η2 της ισταμίνης)
– Ενδοσκοπικη ή χειρουργική αντιμετώπιση
Διαβάστε επίσης
- Μια ασπιρίνη την ημέρα… σωστό ή λάθος;
- Αν έχετε έλκος (στομάχου ή δωδεκαδακτύλου), ποιά φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται;
- Ασπιρίνη και παιδικές ιώσεις
- Τι είναι το Helicobacter pylori;
- Δακτυλική εξέταση: δυσάρεστη, αλλά πολύ χρήσιμη
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, απ’ όπου αποφοίτησε το 1990. Ειδικεύτηκε στην Παθολογία, στη Θεραπευτική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείου “Αλεξάνδρα”. Ασκεί την Παθολογία στον Πειραιά, όπου διατηρεί Παθολογικό ιατρείο.