‘Το να κόψεις το κάπνισμα είναι το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο’, έλεγε ο Ορσον Ουελς. ‘Εγώ ο ίδιος το έχω κάνει χιλιάδες φορές’. Ο ιδιοφυής Αμερικανός σκηνοθέτης και ηθοποιός, που του άρεσαν πολύ τα πούρα Αβάνας, αυτοσαρκαζόταν με αυτό τον τρόπο για τις αποτυχημένες προσπάθειές του να κόψει το κάπνισμα. Οι επιστημονικές έρευνες τον επιβεβαιώνουν: σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, οκτώ στους δέκα καπνιστές θέλουν να εγκαταλείψουν την βλαβερή αυτή συνήθειά, αλλά δεν μπορούν. Οι περισσότεροι από αυτούς που προσπαθούν να σταματήσουν το κάπνισμα, το ξαναρχίζουν ύστερα από τρεις ημέρες. Μόλις το 3% με 5% κατορθώνει να περάσει στην κατηγορία των μη καπνιστών.

Η έρευνα, που έγινε από την αμερικανική εταιρεία δημοσκοπήσεων Harris Poll, δείχνει ότι κανείς δεν αγνοεί πλέον τις συνέπειες του καπνίσματος. Οι μισοί από εκείνους που καπνίζουν ξέρουν ότι κινδυνεύουν να πεθάνουν από αρρώστιες που σχετίζονται με το τσιγάρο. Το 88% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το τσιγάρο αυξάνει τις πιθανότητες καρκίνου των πνευμόνων και το 84% συνδέει το κάπνισμα με καρδιακές παθήσεις.

Η επίγνωση των κινδύνων δεν οδηγεί όμως στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όπως δείχνει η ίδια έρευνα, το 80% των ερωτηθέντων έχει προσπαθήσει πολλές φορές να κόψει το κάπνισμα, χωρίς όμως να το πετύχει. Ορισμένοι έχουν φτάσει και τις 8 αποτυχημένες απόπειρες, αν και ο μέσος όρος είναι 5,3.

‘Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι ο εθιστικός χαρακτήρας της νικοτίνης αποτελεί την κύρια αιτία για την οποία δεν μειώνεται με ταχύτερους ρυθμούς ο αριθμός των καπνιστών, παρόλο που οι περισσότεροι θέλουν και προσπαθούν να το κόψουν, σημειώνει ο κ. Χάμφρι Τέιλορ, διευθυντής της Harris Poll.

Σύμφωνα με μια μελέτη της Αμερικανικής Ενωσης των Πνευμόνων (ALA), το 33% των καπνιστών που επιχειρεί να διακόψει το κάπνισμα, το ξαναρχίζει από την ανάγκη ‘να έχει κάτι ανάμεσα στα δάκτυλά του’, ενώ το 21% επικαλείται την ανάγκη ‘να κρατά κάτι στα χέρια του’. Ενας στους τρεις καπνιστές δηλώνει ότι θέλει να το κόψει για λόγους υγείας. Ακριβώς το ίδιο ποσοστό όμως δηλώνει ότι ξαναρχίζει το κάπνισμα λόγω άγχους ή νεύρων.

Η Ενωση επισημαίνει ότι ο λιγότερο αποτελεσματικός τρόπος να κόψει κανείς το κάπνισμα είναι μια ξαφνική και μη μελετημένη απόφαση: δύο ημέρες αργότερα, ένας στους τρεις καπνιστές ξαναρχίζει. ‘Οι άνθρωποι καπνίζουν για διάφορους λόγους’, λέει ο Αλφρεντ Μάνσερ, μέλος της ALA και ειδικός στη ιατρική των πνευμόνων. ‘Οποιος θέλει να το κόψει χρειάζεται έτσι μια μεγάλη γκάμα εργαλείων που να είναι προσαρμοσμένα στην προσωπικότητά του’.

Οι περισσότεροι ειδικοί συμπεραίνουν ότι η αποτελεσματικότερη στρατηγική για να κόψει κανείς το κάπνισμα αποτελείται από τα εξής στάδια:

1) Αποφασίζεις ότι θα κόψεις το κάπνισμα μια συγκεκριμένη ημέρα και το ανακοινώνεις σε γνωστούς και φίλους.

2) Παρατηρείς και σημειώνεις ποιες στιγμές ανάβεις τσιγάρο και για ποιο λόγο, ώστε όταν φτάσει η συγκεκριμένη ημέρα το βάρος της εξάρτησης να είναι όσο το δυνατόν μικρότερο.

3) Χρησιμοποιείς επικουρικά, αν είναι αναγκαίο, ιατρικά βοηθήματα όπως έμπλαστρα ή αναπνευστικές συσκευές.

4) Αποφεύγεις τους χώρους όπου υπάρχει πολύς καπνός.

Μια ατμόσφαιρα με πολύ καπνό όχι μόνο παρεμποδίζει τις προσπάθειες εγκατάλειψης του καπνίσματος, αλλά και αποθαρρύνει τους καπνιστές που αμφιταλαντεύονται, δείχνει έρευνα που δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου. Η ομάδα του Στίβεν Χεχτ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, μελέτησε τις περιπτώσεις 45 γυναικών που είχαν κόψει το κάπνισμα δύο χρόνια νωρίτερα. Οι 23 από αυτές ζούσαν με άνδρες που κάπνιζαν στο σπίτι και οι 22 με μη καπνιστές.

Η ανάλυση των ούρων των γυναικών που ζούσαν σε μολυσμένο περιβάλλον αποκάλυψε ότι είχαν απορροφήσει μέσω των πνευμόνων τους μια ποσότητα καρκινογόνων ουσιών πέντε με έξι φορές μεγαλύτερη από εκείνες που ζούσαν σε καθαρή ατμόσφαιρα.

Οι παθητικές καπνίστριες είχαν έτσι στο σώμα τους αυξημένες ποσότητες νικοτίνης και κοτινίνης, ενός προϊόντος μεταβολισμού της νικοτίνης. ‘Μέχρι τώρα υπήρχαν έρευνες που συνέδεαν τον καπνό του τσιγάρου σ’ένα χώρο με τον καρκίνο των πνευμόνων’, σημειώνει ο Χεχτ. ‘Η μελέτη μας αποτελεί την πρώτη βιοχημική επιβεβαίωση αυτών των στοιχείων’.

Διαβάστε επίσης

• Υγιεινή και Ασφάλεια στους χώρους εργασίας
• Υπό διωγμό οι καπνιστές
• Εκλογές στους Ιατρικούς Συλλόγους
• Ενας στους τρεις Αμερικανούς δεν ξέρει κολύμπι
• Φροντιστήριο για διατροφή και άσκηση στους μαθητές