H UNICEF, η οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά, ιδρύθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 1946 για να για να ανταποκριθεί στις επείγουσες ανάγκες των παιδιών του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και να βοηθήσει τα παιδιά της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Κίνας. Το 1953, μονιμοποιείται ως τμήμα στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών και αποκτά κεντρικά γραφεία στη Νέα Υόρκη. Η βασική της αποστολή ήταν η κάλυψη των μακροπρόθεσμων αναγκών των φτωχών παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στη δεκαετία του 1950 συμμετείχε στις εκστρατείες για την εξάλειψης των επιδημιών, η δεκαετία του 1960 ήταν η δεκαετία της ανάπτυξης, η δεκαετία του 1970 ήταν η εποχή των εναλλακτικών λύσεων, στη δεκαετία του 1980 βασική αποστολή της ήταν η εκστρατεία για την επιβίωση των παιδιών, ενώ η δεκαετία του 1990 ήταν η δεκαετία των δικαιωμάτων του παιδιού. Η UNICEF στην Ελλάδα παρείχε βοήθεια κατά την περίοδο από το 1947 έως το 1969, εφαρμόζοντας την παστερίωση του γάλακτος και βοηθώντας στον έλεγχου της φυματίωσης και της σύφιλης. Το 1977, ιδρύθηκε η Ελληνική Επιτροπή Συνεργασίας με τη UNICEF, με σκοπό την ενημέρωση του Ελληνικού πληθυσμού για την παγκόσμια κατάσταση των παιδιών και των μητέρων, την εκπαίδευση για ανάπτυξη, την πώληση προϊόντων και τη συλλογή πόρων για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων ανάπτυξης ή επείγουσας ανάγκης σε 145 χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου και της Ανατολικής Ευρώπης.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικά δεσμευτικός κώδικας για τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Η Σύμβαση ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UNICEF, υιοθετήθηκε ομόφωνα απο τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμ. 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1990. Μέχρι σήμερα έχει επικυρωθεί σχεδόν απ όλες τις χώρες του κόσμου, περισσότερες από 190, ενώ στην Ελλάδα επικυρώθηκε το 1992 (ΦΕΚ 192/2.12.92). Η σύμβαση αποτελείται συνολικά από 54 άρθρα, θέτει στοιχειώδεις αρχές για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους και θα μπορούσε να κατανεμηθεί σε τέσσερις βασικές ενότητες.
1. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΓΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗ
Στην ενότητα αυτή ανήκουν:
Α. Το δικαίωμα για ζωή (άρθρο 6 και άρθρο 27-δικαίωμα για βιοτικό
επίπεδο),
Β. Το δικαίωμα για υγεία και κοινωική ασφάλεια (άρθρο 24-δικαίωμα
για υγεία και ιατρικές υπηρεσίες, άρθρο 25-δικαίωμα για κοινωνική
πρόνοια, άρθρο 26-δικαίωμα για κοινωνική αφάλεια).
2. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ
Στην ενότητα αυτή ανήκουν:
Α. Το δικαίωμα ελευθερίας (άρθρο 14-ελευθερία σκέψης, συνείδησης
και θρησκείας),
Β. Το δικαίωμα στην οικογένεια (άρθρο 5-γονική καθοδήγηση, άρθρο
9-γονική μέριμνα, άρθρο10-επανένωση οικογένειας, άρθρο 18-ανατροφή
παιδιού, άρθρο 20-προστασία παιδιών που στερούνται οικογενείας,
άρθρο 21-Υιοθεσία),
Γ. Το δικαίωμα για εκπαίδευση (άρθρο 17-ο ρόλος των ΜΜΕ στην
ανάπτυξη των παιδιών, άρθρο 23- εκπαίδευση και παιδιά με ειδικές
ανάγκες, άρθρο 28- εκπαίδευση, άρθρο 29-στόχοι εκπαίδευσης, άρθρο
30 -πολιτιστικά, θρησκευτικά και γλωσσικά δικαιώματα, άρθρο
31-δικαίωμα στο παιχνίδι και την ψυχαγωγία),
Δ. Το δικαίωμα αποκατάστασης (άρθρο 39-κοινωνική επανέντεξη
κακοποιημένων παιδιών)
3. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Στην ενότητα αυτή ανήκουν:
Α. Οι υποχρεώσεις του κράτους (άρθρο 2-προστασία παιδιών από
διακρίσεις, άρθρο 3-παρέμβαση κράτους, άρθρο 4-μέτρα εφαρμογής της
σύμβασης),
Β. Το δικαίωμα για προσωπική ασφάλεια (αρθρο 11- Παρεμπόδιση
μεταφοράς και απαγωγής παιδιών στο εξωτερικό, άρθρο 16-προστασία
ιδιωτικής ζωής και υπόληψης, άρθρο 19-προστασία από κακοποίηση που
διαπράττεται από το οικείο περιβάλλον του, αρθρο 20-ειδική
προστασία για παιδιά που στερούνται οικογενείας, άρθρο 32-προστασία
από κάθε επικίνδυνη εργασία, άρθρο 33-προστασία ναρκωτικά και
ψυχότροπες ουσίες, άρθρο 34-προστασία από σεξουαλική εκμετάλλευση,
άρθρο 35-προστασία από απαγωγή, πώληση ή εμπόριο, άρθρο
36-προστασία από κάθε μορφή εκμετάλλευσης, άρθρο 37-παιδί και
δικαιοσύνη),
Γ. Το δικαίωμα προστασίας σε περίοδο πολέμου (άρθρο 22-προστασία σε
παιδιά πρόσφυγες, άρθρο 38-προστασία παιδιών ένοπλη σύρραξη και
κατώτερο όριο στράτευσης)
4. ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Στην ενότητα αυτή ανήκουν:
Α. Το δικαίωμα για έκφραση (άρθρο 12- ελευθερία έκφρασης, άρθρο 13-
ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, άρθρο 15-ελευθερία του
συνεταιρίζεσθαι, άρθρο 31-δικαίωμα στο παιχνίδι και την
ψυχαγωγία),
Β. Το δικαίωμα για ταυτότητα (άρθρο 7-δικαίωμα για όνομα και
εθνικότητα,άρθρο 8-κατοχύρωση ταυτότητας)
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του
Παιδιού
Η Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού
Τα Συμβαλλόμενα στην παρούσα Σύμβαση Κράτη
Επειδή, σύμφωνα με τις αρχές που διακηρύσσονται στον Καταστατικό
Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η αναγνώριση της εγγενούς αξιοπρέπειας
και των ίσων και αναφαίρετων δικαιωμάτων όλων των μελών της
ανθρώπινης οικογένειας, αποτελεί το θεμέλιο της ελευθερίας, της
δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο,
Εχοντας υπόψη ότι οι λαοί των Ηνωμένων Εθνών έχουν διακηρύξει εκ
νέου, στον Καταστατικό Χάρτη, την πίστη τους στα θεμελιώδη
ανθρώπινα δικαιώματα και στην αξιοπρέπεια και την αξία του
ανθρώπου, και έχουν αποφασίσει να προαγάγουν την κοινωνική πρόοδο
και να καθορίσουν καλύτερες συνθήκες ζωής μέσα στα πλαίσια μιας
μεγαλύτερης ελευθερίας,
Αναγνωρίζοντας ότι τα Ηνωμένα Εθνη, στην Παγκόσμια Διακήρυξη των
δικαιωμάτων του ανθρώπου και στις διεθνής συνθήκες για τα ανθρώπινα
δικαιώματα διακήρυξαν και συμφώνησαν ότι καθένας δικαιούται να
απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που αναφέρονται σε
αυτές, χωρίς καμία απολύτως διάκριση ιδίως εξαιτίας της φυλής, του
χρώματος, του φύλου, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών του
η άλλων πεποιθήσεων, της εθνικής η κοινωνικής καταγωγής, της
περιουσίας, της γέννησης η οποιασδήποτε άλλης κατάστασης,
Υπενθυμίζοντας ότι, στην Παγκόσμια Διακήρυξη των δικαιωμάτων του
ανθρώπου, τα Ηνωμένα Εθνη διακήρυξαν ότι τα παιδία δικαιούνται
ειδική βοήθεια και υποστήριξη,Εχοντας πεισθεί ότι η οικογένεια
όντας η θεμελιώδης μονάδα της κοινωνίας και το φυσικό περιβάλλον
για την ανάπτυξη και την ευημερία όλων των μελών της, και ιδιαίτερα
των παιδιών, πρέπει να έχει την προστασία και την υποστήριξη που
χρειάζεται για να μπορέσει να διαδραματίσει πληρέστερα το ρόλο της
στην κοινότητα,
Αναγνωρίζοντας ότι το παιδί, για την αρμονική ανάπτυξη της
προσωπικότητας του, πρέπει να μεγαλώνει μέσα στο οικογενειακό
περιβάλλον, σ’ ένα κλίμα ευτυχίας, αγάπης και κατανόησης,
Επειδή είναι σημαντικό να προετοιμαστεί πλήρως το παιδί για να ζήσει μια
ατομική ζωή στην κοινωνία και να ανατραφεί μέσα στο πνεύμα των
ιδανικών που διακηρύσσονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων
Εθνών και ειδικότερα μέσα σε πνεύμα ειρήνης, αξιοπρέπειας, ανοχής,
ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης,
Εχοντας υπόψη ότι η ανάγκη να παρασχεθεί στο παιδί ειδική προστασία
εξαγγέλθηκε στη Διακήρυξη της Γενεύης του 1924 για τα δικαιώματα
του παιδιού, και στην Διακήρυξη των δικαιωμάτων του παιδιού, που
υιοθέτησε η Γενική Συνέλευση στις 20 Νοεμβρίου 1959 και που
αναγνωρίσθηκε στην παγκόσμια Διακήρυξη για τα ανθρώπινα δικαιώματα,
στο διεθνές Σύμφωνο για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα
(ιδιαίτερα στα άρθρα 23 και 24), στο Διεθνές Σύμφωνο για τα
οικονομικά, τα κοινωνικά και τα πολιτιστικά δικαιώματα (ιδιαίτερα
στο άρθρο 10) και στο καταστατικό και στα αρμόδια όργανα των
ειδικευμένων οργανισμών και των διεθνών οργανώσεων που μεριμνούν
για την ευημερία του παιδιού,
Εχοντας υπόψη ότι, όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη των δικαιωμάτων
του παιδιού, “το παιδί, λόγω της φυσικής και διανοητικής του
ανωριμότητας, χρειάζεται ειδική προστασία και μέριμνα,
συμπεριλαμβανόμενης και της νομικής προστασίας, τόσο πριν όσο και
μετά τη γέννηση του”,
Υπενθυμίζοντας τις διατάξεις της Διακήρυξης για τις νομικές και
κοινωνικές αρχές σχετικά με την προστασία και την ευημερία των
παιδιών, ειδικά όσον αφορά την υιοθεσία και την τοποθέτηση σε
ανάδοχες οικογένειες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τις διατάξεις
του συνόλου των ελάχιστον κανόνων των Ηνωμένων Εθνών για τη
διοίκηση της δικαιοσύνης για ανήλικους (Κανόνες του Πεκίνου) και
της Διακήρυξης για την προστασία των γυναικών και των παιδιών σε
περίοδο επείγουσας ανάγκης και ένοπλης σύρραξης,
Αναγνωρίζοντας ότι σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχουν παιδιά που
ζουν κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, και ότι είναι αναγκαίο
να δοθεί στα παιδιά αυτά ιδιαίτερη προσοχή,
Λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη σημασία των πολιτιστικών παραδόσεων
και αξιών κάθε λαού για την προστασία και την αρμονική ανάπτυξη του
παιδιού,
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας για τη βελτίωση
των συνθηκών ζωής των παιδιών σε όλες τις χώρες, και ιδιαίτερα στις
υπό ανάπτυξη χώρες,
Συμφώνησαν τα εξής:
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
Αρθρο 1
Για τους σκοπούς της παρούσας Σύμβασης, θεωρείται παιδί κάθε ανθρώπινο ων
μικρότερο των δεκαοκτώ ετών, εκτός εάν η ενηλικίωση επέρχεται
νωρίτερα, σύμφωνα με την ισχύουσα για το παιδί νομοθεσία.
Αρθρο 2
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να σέβονται τα δικαιώματα,
που αναφέρονται στην παρούσα Σύμβαση και να τα εγγυώνται σε κάθε
παιδί που υπάγεται στη
δικαιοδοσία τους, χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλλου,
γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών η άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των
γονέων του ή των νομίμων εκπροσώπων του ή της εθνικής, εθνικιστικής
ή κοινωνικής καταγωγής τους, της περιουσιακής τους κατάστασης, της
ανικανότητάς τους, της γέννησής τους ή οποιασδήποτε άλλης
κατάστασης.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να
προστατεύεται αποτελεσματικά το παιδί έναντι κάθε
μορφής διάκρισης ή κύρωσης, βασισμένης στη νομική κατάσταση, στις
δραστηριότητες, στις εκφρασμένες απόψεις ή στις πεποιθήσεις των
γονέων του, των νόμιμων εκπροσώπων του ή των μελών της οικογένειάς
του.
Αρθρο 3
1.Σε όλες τις αποφάσεις που αφορούν στα παιδιά, είτε αυτές
λαμβάνονται από δημοσίους ή ιδιωτικούς οργανισμούς κοινωνικής
προστασίας, είτε από τα δικαστήρια, τις διοικητικές αρχές ή τα
νομοθετικά όργανα, πρέπει να λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη το συμφέρον
του παιδιού.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να εξασφαλίζουν στο παιδί την αναγκαία για
την ευημερία του προστασία και φροντίδα, λαμβάνοντας υπόψη τα
δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των γονέων του, των επιτρόπων του ή
των άλλων προσώπων που είναι νόμιμα υπεύθυνοι γι’ αυτό, και
παίρνουν για το σκοπό αυτό όλα τα κατάλληλα νομοθετικά και
διοικητικά μέτρα.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μεριμνούν ώστε η λειτουργία των
οργανισμών, των υπηρεσιών και των ιδρυμάτων που αναλαμβάνουν παιδιά
και που είναι υπεύθυνα για την προστασία τους να είναι σύμφωνη με
τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί από τις αρμόδιες αρχές, ιδιαίτερα
στον τομέα της ασφάλειας και της υγείας και σε ότι αφορά τον αριθμό
και την αρμοδιότητα του προσωπικού τους, καθώς και την ύπαρξη μιας
κατάλληλης εποπτείας.
Αρθρο 4
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να παίρνουν όλα τα νομοθετικά,
διοικητικά και άλλα μέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρμογή των
αναγνωρισμένων στην παρούσα Σύμβαση δικαιωμάτων. Στην περίπτωση των
οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, παίρνουν τα
μέτρα αυτά μέσα στα όρια των πόρων που διαθέτουν και, όπου είναι
αναγκαίο, μέσα στα πλαίσια της διεθνούς συνεργασίας.
Αρθρο 5
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται την ευθύνη, το δικαίωμα και το
καθήκον που έχουν οι γονείς ή, κατά περίπτωση, τα μέλη της
διευρυμένης οικογένειας ή της κοινότητας, όπως προβλέπεται από τα
τοπικά έθιμα, οι επίτροποι ή άλλα πρόσωπα που έχουν νόμιμα την
ευθύνη για το παιδί, να του παράσχουν, κατά τρόπο που να
ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του, τον προσανατολισμό
και τις κατάλληλες συμβουλές για την άσκηση των δικαιωμάτων που του
αναγνωρίζει η παρούσα Σύμβαση.
Αρθρο 6
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν ότι κάθε παιδί έχει εγγενές
δικαίωμα στη ζωή.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μέρη εξασφαλίζουν, στο μέτρο του δυνατού,
την επιβίωση και την ανάπτυξη του παιδιού.
Αρθρο 7
1.Το παιδί εγγράφεται στο
ληξιαρχείο αμέσως μετά τη γέννησή του και έχει τη στιγμή το
δικαίωμα ονόματος, το δικαίωμα να αποκτήσει ιθαγένεια και, στο
μέτρο του δυνατού, το δικαίωμα να γνωρίζει τους γονείς του και να
ανατραφεί από αυτούς.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μεριμνούν για τη θέση σε εφαρμογή αυτών
των δικαιωμάτων, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους και με τις
υποχρεώσεις που τους επιβάλουν οι ισχύουσες σ’ αυτό το πεδίο
διεθνείς συνθήκες, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις κατά τις οποίες,
ελλείψει αυτών, το παιδί θα ήταν
άπατρις.
Αρθρο 8
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται το
δικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητας του,
συμπεριλαμβανομένων της ιθαγένειας του, του ονόματός του και των
οικογενειακών σχέσεων του, όπως αυτά αναγνωρίζονται από το νόμο,
χωρίς παράνομη ανάμιξη.
2. Εάν ένα παιδί στερείται
παράνομα ορισμένα ή όλα τα στοιχεία που συνιστούν την ταυτότητα
του, τα Συμβαλλόμενα Κράτη οφείλουν να του παράσχουν κατάλληλη
υποστήριξη και προστασία, ώστε η ταυτότητα του να αποκατασταθεί το
συντομότερο δυνατόν.
Αρθρο 9
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη μεριμνούν ώστε το παιδί να μην
αποχωρίζεται από τους γονείς του, παρά τη θέλησή τους, εκτός εάν οι
αρμόδιες αρχές αποφασίσουν, με την επιφύλαξη δικαστικής αναθεώρησης
και σύμφωνα με τους εφαρμοζόμενους νόμους και διαδικασίες, ότι ο
χωρισμός αυτός είναι
αναγκαίος για το συμφέρον του παιδιού. Μια τέτοια απόφαση μπορεί να
είναι αναγκαία σε ειδικές περιπτώσεις, για παράδειγμα όταν οι
γονείς κακομεταχειρίζονται ή παραμελούν το παιδί, ή όταν ζουν
χωριστά και πρέπει να ληφθεί απόφαση σχετικά με τον τόπο διαμονής
του παιδιού.
2. Σε όλες τις περιπτώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του
παρόντος άρθρου, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να έχουν τη
δυνατότητα να συμμετέχουν στις διαδικασίες και να γνωστοποιούν τις
απόψεις τους.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα του παιδιού που ζει
χωριστά από τους δυο γονείς του ή από τον έναν από αυτούς να
διατηρεί κανονικά προσωπικές σχέσεις και να έχει άμεση επαφή με
τους δυο γονείς του, εκτός εάν αυτό να είναι αντίθετο με το
συμφέρον του παιδιού.
4. Οταν ο χωρισμός είναι
αποτέλεσμα μέτρων που έχει πάρει ένα Συμβαλλόμενο Κράτος, όπως η
κράτηση, η φυλάκιση, η εξορία, η απέλαση η ο θάνατος
(συμπεριλαμβανομένου του θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, ο οποίος
επήλθε κατά το χρόνο κράτησης) των δύο γονέων ή του ενός από αυτούς
ή του παιδιού το Συμβαλλόμενο Κράτος δίνει, μετά από αίτηση, στους
γονείς, στο παιδί ή, εάν χρειαστεί,
σε ένα άλλο μέλος της οικογένειας τις ουσιώδες πληροφορίες σχετικά
με τον τόπο όπου βρίσκονται το απόν μέλος ή τα απόντα μέλη της
οικογένειας, έκτος εάν η αποκάλυψη των πληροφοριών αυτών θα είναι
επιζήμια για την ευημερία του παιδιού. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη
φροντίζουν εξάλλου ώστε η υποβολή ενός τέτοιου αιτήματος να μην
επισύρει δυσμενείς συνέπειες για το ενδιαφερόμενο ή τα
ενδιαφερόμενα πρόσωπα.
Αρθρο 10
1.Σύμφωνα με την υποχρέωση των Συμβαλλόμενων Κρατών δυνάμει της
παραγράφου 1 του άρθρου 9, κάθε αίτηση από ένα παιδί ή από τους γονείς
του για την είσοδο σε ένα Συμβαλλόμενο Κράτος ή την έξοδο από αυτό
με σκοπό την οικογενειακή επανένωση αντιμετωπίζεται από τα
Συμβαλλόμενα Κράτη με θετικό πνεύμα, ανθρωπισμό και ταχύτητα. Τα
Συμβαλλόμενα Κράτη φροντίζουν επιπλέον ώστε η υποβολή μιας τέτοιας
αίτησης να μην επισύρει δυσμενείς συνέπειες για τον αιτούντα ή για
τα μέλη της οικογένείας του.
2. Το παιδί του οποίου οι
γονείς διαμένουν σε διαφορετικά Κράτη έχει το δικαίωμα να διατηρεί,
έκτος εξαιρετικών περιπτώσεων, προσωπικές σχέσεις και τακτική άμεση
επαφή με τους δύο γονείς του. Για τον σκοπό αυτόν και σύμφωνα με
την υποχρέωση που βαρύνει τα Συμβαλλόμενα Κράτη δυνάμει της
παραγράφου 2 του άρθρου 9, τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το
δικαίωμα που έχουν το παιδί και οι γονείς του
να εγκαταλείψουν οποιαδήποτε, συμπεριλαμβανομένης της χώρας αυτού
του ίδιου του Συμβαλλόμενου Κράτους και να επιστρέψουν στη δική
τους χώρα. Το δικαίωμα εγκατάλειψης οποιασδήποτε χώρας μπορεί να
αποτελέσει αντικείμενο μόνο των περιορισμών που ορίζει ο νόμος και
που είναι αναγκαίοι για την προστασία της εθνικής ασφάλειας, της
δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας και των δημοσίων ηθών, ή των
δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων, και που είναι συμβατοί με
τα υπόλοιπα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στην παρούσα Σύμβαση.
Αρθρο 11
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν μέτρα εναντίον των αθέμιτων
μετακινήσεων παιδιών στο εξωτερικό και εναντίον της μη επανόδου
τους.
2. Για το σκοπό αυτόν, τα Συμβαλλόμενα Κράτη ευνοούν τη σύναψη
διμερών ή πολυμερών συμφωνιών ή την προσχώρηση στις ήδη υπάρχουσες
συμφωνίες.
Αρθρο 12
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη εγγυώνται στο παιδί που έχει
ικανότητα διάκρισης το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης της γνώμης του
σχετικά με οποιοδήποτε θέμα που το αφορά, λαμβάνοντας υπόψη τις
απόψεις του παιδιού ανάλογα με την ηλικία του και με το βαθμό
ωριμότητας του.
2. Για τον σκοπό αυτόν θα πρέπει ιδίως να δίνεται στο παιδί η δυνατότητα να
ακούγεται σε οποιαδήποτε διοικητική ή δικαστική διαδικασία που το
αφορά, είτε άμεσα είτε μέσω ενός εκπροσώπου ή ενός αρμοδίου
οργανισμού, κατά τρόπο συμβατό με τους διαδικαστικούς κανόνες της
εθνικής νομοθεσίας.
Αρθρο 13
1. Το παιδί έχει το δικαίωμα
της ελευθερίας της έκφρασης. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την
ελευθερία αναζήτησης, λήψης και διάδοσης πληροφοριών και ιδεών
οποιουδήποτε είδους, ανεξαρτήτως συνόρων, υπό μορφή προφορική,
γραπτή ή τυπωμένη, ή καλλιτεχνική ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο της
επιλογής του.
2. Η άσκηση του δικαιώματος αυτού μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο
μόνο των περιορισμών που ορίζονται από το νόμο και που είναι
αναγκαίοι:
α) Για το σεβασμό των δικαιωμάτων και της υπόληψης των άλλων ή
β) Για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της
δημόσιας υγείας και των δημοσίων ηθών.
Αρθρο 14
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για
ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα και το καθήκον των
γονέων ή, κατά περίπτωση, των νομίμων εκπροσώπων του παιδιού, να το
καθοδηγούν στην άσκηση του παραπάνω δικαιώματος κατά τρόπο που να
ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του.
3. Η ελευθερία της δήλωσης της θρησκείας του ή των πεποιθήσεων του
μπορεί να υπόκειται μόνο στους περιορισμούς που ορίζονται από το
νόμο και που είναι αναγκαίοι για τη διαφύλαξη της δημόσιας
ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας και των δημόσιων
ηθών, ή των ελευθεριών των θεμελιωδών δικαιωμάτων των άλλων.
Αρθρο 15
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν τα δικαιώματα του παιδιού στην
ελευθερία του να συνεταιρίζεται και του να συνέρχεται ειρηνικά.
2. Δεν τίθενται περιορισμοί για την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών,
εκτός από αυτούς που ορίζει ο νόμος και που είναι αναγκαίοι σε μια
δημοκρατική κοινωνία, προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας, της
δημόσιας ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης ή για την προστασία της
δημόσιας υγείας ή των δημοσίων ηθών, ή των δικαιωμάτων και των
ελευθεριών των άλλων.
Αρθρο 16
1.Κανένα παιδί δεν μπορεί να
αποτελέσει αντικείμενο αυθαίρετης ή παράνομης επέμβασης στην
ιδιωτική του ζωή, στην οικογένεια του, στην κατοικία του ή στην
αλληλογραφία του, ούτε παράνομων προσβολών της τιμής και της
υπόληψης του.
2. Το παιδί δικαιούται να
προστατεύεται από το νόμο έναντι τέτοιων επεμβάσεων ή
προσβολών.
Αρθρο 17
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν τη σημασία του έργου που
επιτελούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και φροντίζουν ώστε το
παιδί να έχει πρόσβαση
σε ενημέρωση και σε υλικό, που προέρχονται από διάφορες εθνικές και
διεθνές πηγές, ιδίως σ’ αυτά που αποσκοπούν στην προαγωγή της
κοινωνικής, πνευματικής και ηθικής ευημερίας του, καθώς και της
σωματικής και πνευματικής υγείας του. Για το σκοπό αυτόν, τα
Συμβαλλόμενα Κράτη:
α) Ενθαρρύνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στη διάδοση πληροφοριών
και υλικού που παρουσιάζουν κοινωνική και πολιτιστική χρησιμότητα
για το παιδί που είναι σύμφωνα
με το πνεύμα του άρθρου 29.
β) Ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την παραγωγή, ανταλλαγή και
διάδοση πληροφοριών και υλικού αυτού του τύπου, που προέρχονται από
διάφορες πολιτιστικές, εθνικές και διεθνείς πηγές.
γ) Ενθαρρύνουν την παραγωγή και τη διάδοση παιδικών βιβλίων.
δ) Ενθαρρύνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να λαμβάνουν ιδιαίτερα
υπόψη τους τις γλωσσολογικές ανάγκες των αυτοχθόνων παιδιών ή των
παιδιών που ανήκουν σε μία μειονότητα.
ε) Ευνοούν την επεξεργασία κατάλληλων κατευθυντήριων αρχών που να
προορίζονται για την προστασία του παιδιού από την ενημέρωση και το
υλικό που βλάπτουν την ευημερία του, λαμβάνοντας υπόψη τις
διατάξεις των άρθρων 13 και 18.
Αρθρο 18
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την
εξασφάλιση της αναγνώρισης της αρχής, σύμφωνα με την οποία και οι
δύο γονείς είναι από κοινού υπεύθυνοι για την ανατροφή του παιδιού
και την ανάπτυξή του. Η ευθύνη για την ανατροφή του παιδιού και για
την ανάπτυξή του ανήκει κατά κύριο λόγο στους γονείς, ή κατά
περίπτωση, στους νόμιμους εκπροσώπους του. Το συμφέρον του παιδιού
πρέπει να αποτελεί τη βασική τους μέριμνα.
2.Για την εγγύηση και την προώθηση των δικαιωμάτων που εκφράζονται
στην παρούσα Σύμβαση, τα Συμβαλλόμενα Κράτη παρέχουν την κατάλληλη
βοήθεια στους γονείς και στους νόμιμους εκπροσώπους του παιδιού,
κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους για την ανατροφή του παιδιού,
και εξασφαλίζουν τη δημιουργία οργανισμών, ιδρυμάτων και υπηρεσιών
επιφορτισμένων να μεριμνούν για την ευημερία των παιδιών.
3.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα
προκειμένου να εξασφαλίσουν στα παιδιά των οποίων οι γονείς
εργάζονται το δικαίωμα να επωφελούνται από τις υπηρεσίες και τα
ιδρύματα φύλαξης παιδιών, εφόσον τα παιδιά πληρούν τους
απαιτούμενους όρους.
Αρθρο 19
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα νομοθετικά,
διοικητικά, κοινωνικά και εκπαιδευτικά μέτρα, προκειμένου να
προστατεύσουν το παιδί από κάθε μορφή
βίας, προσβολής ή βιαιοπραγιών σωματικών ή πνευματικών,
εγκατάλειψης ή παραμέλησης, κακής μεταχείρισης ή εκμετάλλευσης,
συμπεριλαμβανόμενης της σεξουαλικής βίας, κατά το χρόνο που
βρίσκεται υπό την επιμέλεια των γονέων του ή του ενός από τους δύο,
του ή των νομίμων εκπροσώπων του ή οποιουδήποτε άλλου προσώπου στο
οποίο το έχουν εμπιστευθεί.
2.Αυτά τα προστατευτικά μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν, όπου
χρειάζεται, αποτελεσματικές διαδικασίες για την εκπόνηση κοινωνικών
προγραμμάτων, που θα αποσκοπούν στην παροχή της απαραίτητης
υποστήριξης στο παιδί και σε αυτούς οι
οποίοι έχουν την επιμέλειά του, καθώς και για άλλες μορφές πρόνοιας
και για το χαρακτηρισμό, την αναφορά, την παραπομπή, την ανάκριση,
την περίθαλψη και την παρακολούθηση της εξέλιξής τους στις
περιπτώσεις κακής μεταχείρισης του παιδιού που περιγράφονται πιο
πάνω, και όπου χρειάζεται, για διαδικασίες δικαστικής
παρέμβασης.
Αρθρο 20
1.Κάθε παιδί που στερείται
προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό του περιβάλλον ή το οποίο για
το δικό του συμφέρον δεν είναι δυνατόν να παραμένει στο περιβάλλον
αυτό δικαιούται ειδική προστασία και βοήθεια εκ μέρους του
Κράτους.
2.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προβλέπουν γι’ αυτό το παιδί μια εναλλακτική
επιμέλεια, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους.
3.Αυτή η επιμέλεια μπορεί να έχει, μεταξύ άλλων, τη μορφή της
τοποθέτησης σε μια οικογένεια, της KAFALAH του ισλαμικού δικαίου,
της υιοθεσίας ή, σε περίπτωση ανάγκης, της τοποθέτησης σε ένα
κατάλληλο για την περίσταση ίδρυμα για παιδιά. Κατά την επιλογή
ανάμεσα σε αυτές τις λύσεις, λαμβάνεται δεόντως υπόψη η ανάγκη μιας
συνέχειας στην εκπαίδευση του παιδιού, καθώς και η εθνική,
θρησκευτική, πολιτιστική και γλωσσολογική καταγωγή του.
Αρθρο 21
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη που αναγνωρίζουν και /ή επιτρέπουν την
υιοθεσία διασφαλίζουν ότι εκείνο που λαμβάνεται πρωτίστως υπόψη
στην προκειμένη περίπτωση είναι το συμφέρον του παιδιού και:
α) Μεριμνούν ώστε η υιοθεσία ενός παιδιού να μην επιτρέπεται παρά
μόνο από τις αρμόδιες αρχές, οι οποίες αποφαίνονται, σύμφωνα με το
νόμο και με τις εφαρμοζόμενες διαδικασίες και επί τη βάσει όλων των
αξιόπιστων σχετικών πληροφοριών, εάν η υιοθεσία είναι δυνατή εν
όψει της κατάστασης του παιδιού σε σχέση με τον πατέρα και τη
μητέρα του, τους συγγενείς του και τους νομίμους εκπροσώπους του
και εάν, εφόσον αυτό απαιτείται, τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα έδωσαν τη
συναίνεση τους για την υιοθεσία, έχοντας γνώση των πραγμάτων και
μετά από την αναγκαία παροχή συμβουλών.
β) Αναγνωρίζουν ότι η υιοθεσία στο εξωτερικό μπορεί να
αντιμετωπισθεί ως ένα άλλο μέσο εξασφάλισης στο παιδί της αναγκαίας
φροντίδας, ένα αυτό δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε μία ανάδοχη ή σε
μία υιοθετούσα οικογένεια ή να ανατραφεί σωστά στη χώρα της
καταγωγής του.
γ) Μεριμνούν ώστε, σε περίπτωση υιοθεσίας στο εξωτερικό, το
παιδί να απολαμβάνει
των ίδιων προστατευτικών μέτρων και προδιαγραφών με εκείνα που
υπάρχουν στην περίπτωση εθνικής υιοθεσίας.
δ) Παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι, σε
περίπτωση διακρατικής υιοθεσίας, η τοποθέτηση του παιδιού δεν
απολήγει σε ανάρμοστο υλικό όφελος για τα πρόσωπα που είναι
αναμιγμένα σ’ αυτή.
Ε) Προωθούν τους αντικειμενικούς σκοπούς του παρόντος άρθρου με τη
σύναψη διμερών ή πολυμερών διακανονισμών ή συμφωνιών, ανάλογα με
την περίπτωση, και προσπαθούν μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, να επιτύχουν
οι τοποθετήσεις παιδιών στο εξωτερικό να πραγματοποιούνται από
αρμόδιες αρχές ή αρμόδια όργανα.
Αρθρο 22
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου ένα
παιδί, τα οποίο επιζητεί να αποκτήσει το νομικό καθεστώς του
πρόσφυγα ή που θεωρείται πρόσφυγας δυνάμει των κανόνων και των
διαδικασιών του ισχύοντος διεθνούς ή εθνικού δικαίου, είτε αυτό
είναι μόνο είτε συνοδεύεται από τους γονείς του ή από οποιοδήποτε
άλλο πρόσωπο, να χαίρει της κατάλληλης προστασίας και ανθρωπιστικής
βοήθειας, που θα του επιτρέψουν να απολαμβάνει τα δικαιώματα που
του αναγνωρίζουν η παρούσα Σύμβαση και τα άλλα διεθνή όργανα τα σχετικά με
τα δικαιώματα του ανθρώπου ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα, στα οποία
μετέχουν τα εν λόγω Κράτη.
2.Για το σκοπό αυτό τα Συμβαλλόμενα Κράτη συνεργάζονται, όπως αυτά
κρίνουν αναγκαίο, σε όλες τις προσπάθειες που γίνονται από τον
Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών και τους άλλους αρμόδιους
διακυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς οργανισμούς που συνεργάζονται
με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να προστατεύσουν
και να βοηθήσουν τα παιδιά που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση,
και προκειμένου να αναζητήσουν τους γονείς ή άλλα μέλη της
οικογένειας κάθε παιδιού πρόσφυγα και για να συλλέξουν πληροφορίες
αναγκαίες για την επανένωση του παιδιού με την οικογένεια του. Σε
περίπτωση που ούτε ο πατέρας ούτε η μητέρα ούτε κανένα άλλο μέλος
της οικογένειας είναι δυνατόν να ανευρεθεί, το παιδί έχει δικαίωμα να
τύχει της ίδιας προστασίας που παρέχεται σε οποιοδήποτε άλλο
παιδί στερημένο
οριστικά ή προσωρινά του οικογενειακού του περιβάλλοντος για
οποιονδήποτε λόγο, σύμφωνα με τις αρχές της παρούσας Σύμβασης.
Αρθρο 23
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν ότι τα πνευματικώς ή σωματικώς
ανάπηρα παιδιά πρέπει να διάγουν πλήρη και αξιοπρεπή ζωή, σε
συνθήκες οι οποίες εγγυώνται την αξιοπρέπεια τους, ευνοούν την
αυτονομία τους και διευκολύνουν την ενεργό συμμετοχή τους στη ζωή
του συνόλου.
2.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ανάπηρων
παιδιών να τυγχάνουν ειδικής φροντίδας και ενθαρρύνουν και
εξασφαλίζουν, στο μέτρο των διαθέσιμων πόρων, την παροχή, μετά από
αίτηση, στα ανάπηρα παιδιά που πληρούν τους απαιτούμενους όρους και
σε αυτούς που τα έχουν αναλάβει, μιας βοήθειας προσαρμοσμένης στην
κατάσταση του παιδιού και στις περιστάσεις των γονέων του ή αυτών
στους οποίους τα έχουν εμπιστευθεί.
3.Εν όψει των ειδικών αναγκών των ανάπηρων παιδιών, η χορηγούμενη
σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου βοήθεια παρέχεται
δωρεάν, εφόσον αυτό είναι δυνατό, κατόπιν υπολογισμού των
οικονομικών πόρων των γονέων τους και αυτών στους οποίους έχουν
εμπιστευθεί το παιδί, και σχεδιάζεται κατά τέτοιον τρόπο ώστε τα
ανάπηρα παιδιά να έχουν αποκλειστική πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην
επιμόρφωση, στην περίθαλψη, στην αποκατάσταση αναπήρων, στην
επαγγελματική εκπαίδευση και στις ψυχαγωγικές δραστηριότητες, έτσι
που να επιτυγχάνεται η όσο το δυνατόν πληρέστερη κοινωνική ένταξη
και προσωπική τους ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής
και πνευματικής τους εξέλιξης.
4.Μέσα σε πνεύμα διεθνούς συνεργασίας, τα Συμβαλλόμενα Κράτη
προωθούν την ανταλλαγή κατάλληλων πληροφοριών στον τομέα της
προληπτικής περίθαλψης και της ιατρικής, ψυχολογικής και
λειτουργικής θεραπείας των ανάπηρων παιδιών, συμπεριλαμβανομένης
της διάδοσης και της πρόσβασής στις πληροφορίες που αφορούν στις
μεθόδους αποκατάστασης ανάπηρων και στις υπηρεσίες επαγγελματικής
κατάρτισης, με σκοπό να επιτραπεί στα Συμβαλλόμενα Κράτη να
βελτιώσουν τις δυνατότητες και τις αρμοδιότητες τους και να
διευρύνουν την πείρα τους σε αυτούς τους τομείς. Σ’ αυτό το πεδίο
λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των υπό ανάπτυξη χωρών.
Αρθρο 24
1.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να
απολαμβάνει το καλύτερο δυνατόν επίπεδο υγείας και να επωφελείται
από τις υπηρεσίες ιατρικής θεραπείας και αποκατάστασής αναπήρων. Τα
Συμβαλλόμενα Κράτη επιδιώκουν να διασφαλίσουν το ότι κανένα
παιδί δεν θα στερείται
το δικαίωμα πρόσβασης στις υπηρεσίες αυτές.
2.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την πλήρη
εφαρμογή του παραπάνω δικαιώματος και ιδιαίτερα παίρνουν τα
κατάλληλα μέτρα για:
α) Να μειώσουν τη βρεφική και παιδική θνησιμότητα.
β) Να εξασφαλίσουν σε κάθε παιδί την απαραίτητη
ιατρική αντίληψη και περίθαλψη δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη της
στοιχειώδους περίθαλψης.
γ) Να αγωνιστούν κατά της ασθένειας και της κακής διατροφής και
μέσα στα πλαίσια της στοιχειώδους περίθαλψης, με την εφαρμογή
-ανάμεσα στα άλλα- της ήδη διαθέσιμης τεχνολογίας και με την παροχή
θρεπτικών τροφών και καθαρού πόσιμου νερού, λαμβάνοντας υπόψη τους
κινδύνους της μόλυνσης του φυσικού περιβάλλοντος.
δ) Να εξασφαλίσουν στις μητέρες κατάλληλη περίθαλψη πριν και μετά
από τον τοκετό.
ε) Να μπορούν όλες οι ομάδες της κοινωνίας, ιδιαίτερα οι γονείς και
τα παιδιά, να ενημερώνονται για τα θέματα της υγείας και της
διατροφής του παιδιού, για τα πλεονεκτήματα του φυσικού θηλασμού,
την υγιεινή και την
καθαριότητα του περιβάλλοντος και την πρόληψη των ατυχημάτων και να
βρίσκουν υποστήριξη στη χρήση των παραπάνω βασικών γνώσεων.
Στ) Να αναπτύξουν την προληπτική
ιατρική φροντίδα, την καθοδήγηση των γονέων και την εκπαίδευση
και τις υπηρεσίες του οικογενειακού προγραμματισμού.
3.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα και
αποτελεσματικά μέτρα για να καταργηθούν οι παραδοσιακές πρακτικές
που βλάπτουν την υγεία των παιδιών.
4.Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προωθήσουν
και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία, ώστε να επιτύχουν σταδιακά
την πλήρη πραγματοποίηση του δικαιώματος που αναγνωρίζεται στο
παρόν άρθρο. Εν όψει αυτού, λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες
των υπό ανάπτυξη χωρών.
Αρθρο 25
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν στο παιδί, που τοποθετήθηκε από
τις αρμόδιες αρχές σε μία οικογένεια, με σκοπό την παροχή
φροντίδας, προστασίας ή θεραπείας της σωματικής ή πνευματικής του
υγείας, το δικαίωμα σε μία περιοδική αναθεώρηση της παραπάνω
θεραπείας και κάθε άλλης περίστασης σχετικής με την τοποθέτηση
του.
Αρθρο 26
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν σε κάθε παιδί το δικαίωμα να
επωφελείται από την κοινωνική πρόνοια, συμπεριλαμβανομένων των
κοινωνικών ασφαλίσεων, και παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για να
εξασφαλίσουν την πλήρη πραγματοποίηση του δικαιώματος αυτού,
σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους.
2. Τα ωφελήματα, όπου είναι αναγκαία, πρέπει να δίνονται, αφού
ληφθούν υπόψη οι πόροι και η κατάσταση του παιδιού και των προσώπων
που έχουν αναλάβει την ευθύνη της συντήρησής του, καθώς και κάθε
άλλη εκτίμηση σχετιζόμενη με την αίτηση παροχής ωφελημάτων που
γίνεται από το παιδί ή για λογαριασμό
του.
Αρθρο 27
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα κάθε παιδιού για
ένα κατάλληλο επίπεδο ζωής που να επιτρέπει τη σωματική,
πνευματική, ψυχική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξη του.
2. Στους γονείς ή στα άλλα πρόσωπα που έχουν αναλάβει το παιδί ανήκει κατά κύριο
λόγο η ευθύνη της εξασφάλισης μέσα στα όρια των δυνατοτήτων τους
και των οικονομικών μέσων τους, των απαραίτητων για την ανάπτυξη
του παιδιού συνθηκών ζωής.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υιοθετούν τα κατάλληλα μέτρα, σύμφωνα με
τις εθνικές τους συνθήκες και στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, για
να βοηθήσουν τους γονείς και τα άλλα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για
το παιδί, να εφαρμόσουν το δικαίωμα αυτό και προσφέρουν, σε
περίπτωση ανάγκης, υλική βοήθεια και προγράμματα υποστήριξης,
κυρίως σε σχέση με τη διατροφή, το ρουχισμό και την κατοικία.
4. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για να
εξασφαλίσουν την είσπραξη της διατροφής του παιδιού από τους γονείς
του ή από τα άλλα πρόσωπα που έχουν την οικονομική ευθύνη γι’ αυτό,
είτε εντός της επικράτειας είτε στο εξωτερικό. Ειδικά στην
περίπτωση που το πρόσωπο το οποίο έχει
την οικονομική ευθύνη για το παιδί ζει σε ένα Κράτος
διαφορετικό από εκείνο του παιδιού, τα Συμβαλλόμενα Κράτη ευνοούν
την προσχώρηση σε διεθνείς συμφωνίες ή τη σύναψη τέτοιων συμφωνιών,
καθώς και την υιοθέτηση κάθε άλλης κατάλληλης ρύθμισης.
Αρθρο 28
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού στην
εκπαίδευση και, ιδιαίτερα, για να επιτευχθεί η άσκηση του
δικαιώματος αυτού προοδευτικά και στη βάση της ισότητας των
ευκαιριών:
α) Καθιστούν τη στοιχειώδη εκπαίδευση υποχρεωτική και δωρεάν για
όλους.
β) Ενθαρρύνουν την ανάπτυξη διάφορων μορφών δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης, τόσο γενικής όσο και επαγγελματικής, τις καθιστούν
ανοιχτές και προσιτές σε κάθε παιδί, και παίρνουν κατάλληλα μέτρα,
όπως η θέσπιση της δωρεάν εκπαίδευσης και της προσφοράς χρηματικής
βοήθειας σε περίπτωση ανάγκης.
γ) Εξασφαλίζουν σε όλους την πρόσβαση στην ανώτατη παιδεία με όλα
τα κατάλληλα μέσα, σε συνάρτηση με τις ικανότητες του καθενός.
δ) Καθιστούν ανοιχτές και προσιτές σε κάθε παιδί τη σχολική και
την επαγγελματική ενημέρωση και τον προσανατολισμό.
ε) Παίρνουν μέτρα για να ενθαρρύνουν την τακτική σχολική φοίτηση
και τη μείωση του ποσοστού εγκατάλειψης των σχολικών σπουδών.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την
εφαρμογή της σχολικής πειθαρχίας με τρόπο που να ταιριάζει στην
αξιοπρέπεια του παιδιού ως ανθρώπινου όντος, και σύμφωνα με την
παρούσα Σύμβαση.
3. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προάγουν και ενθαρρύνουν τη διεθνή
συνεργασία στον τομέα της παιδείας, με σκοπό να συμβάλλουν κυρίως
στην εξάλειψη της άγνοιας και του αναλφαβητισμού στον κόσμο και να
διευκολύνουν την πρόσβαση στις επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις
και στις σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους. Για το σκοπό αυτόν,
λαμβάνονται ιδιαίτερα υπόψη οι ανάγκες των υπό ανάπτυξη χώρων.
Αρθρο 29
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη συμφωνούν ότι η εκπαίδευση του παιδιού
πρέπει να αποσκοπεί:
α) Στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού και στην
πληρέστερη δυνατή ανάπτυξη των χαρισμάτων του και των σωματικών και
πνευματικών ικανοτήτων του.
β) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τα δικαιώματα του ανθρώπου και
τις θεμελιώδες ελευθερίες και για τις αρχές που καθιερώνονται στο
Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
γ) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τους γονείς του παιδιού, την
ταυτότητά του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες, καθώς
και του σεβασμού του για τις εθνικές αξίες της χώρας στην οποία
ζει, της χώρας από την οποία μπορεί να κατάγεται και για τους
πολιτισμούς που διαφέρουν από το δικό του.
δ) Στην προετοιμασία του
παιδιού για μία υπεύθυνη ζωή σε μία ελεύθερη κοινωνία μέσα σε
πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φυλών και φιλίας
ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικιστικές, εθνικές και
θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής.
ε) Στην ανάπτυξη του σεβασμού για το φυσικό περιβάλλον.
2. Καμία διάταξη του παρόντος άρθρου ή του άρθρου 28 δεν μπορεί να ερμηνευτεί με τρόπο που να θίγει την ελευθερία των φυσικών ή νομικών προσώπων για τη δημιουργία και τη διεύθυνση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, υπό τον όρο ότι θα τηρούνται οι εκφρασμένες στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου αρχές και ότι η παρεχόμενη στα ιδρύματα αυτά εκπαίδευση θα είναι σύμφωνη με τις ελάχιστες προδιαγραφές που θα έχει ορίσει το Κράτος.
Αρθρο 30
Στα κράτη όπου υπάρχουν εθνικές, θρησκευτικές γλωσσικές μειονότητες
ή πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής, ένα παιδί αυτόχθονας ή που
ανήκει σε μία από αυτές τις μειονότητες δεν μπορεί να στερηθεί το
δικαίωμα να έχει τη δική του πολιτιστική ζωή, να πρεσβεύει και να
ασκεί τη δική του θρησκεία ή να χρησιμοποιεί τη δική του γλώσσα από
κοινού με τα άλλα μέλη της ομάδας του.
Αρθρο 31
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν στο παιδί το δικαίωμα στην
ανάπαυση και στις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, στην
ενασχόληση με ψυχαγωγικά παιχνίδια και δραστηριότητες που είναι
κατάλληλες για την ηλικία του και στην ελεύθερη συμμετοχή στην
πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται και προάγουν το δικαίωμα του
παιδιού να συμμετέχει πλήρως στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή
και ενθαρρύνουν την προσφορά κατάλληλων και ίσων ευκαιριών για
πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και για
δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου.
Αρθρο 32
1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα του παιδιού να
προστατεύεται από την οικονομική εκμετάλλευση και από την εκτέλεση
οποιασδήποτε εργασίας που ενέχει κινδύνους ή που μπορεί να εκθέσει
σε κίνδυνο την εκπαίδευση του ή να βλάψει την υγεία του ή τη
σωματική, πνευματική, ψυχική, ηθική ή κοινωνική ανάπτυξη του.
2. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν νομοθετικά, διοικητικά, κοινωνικά
και εκπαιδευτικά μέτρα για να εξασφαλίσουν την εφαρμογή του
παρόντος άρθρου. Για το σκοπό αυτόν, και λαμβάνοντας υπόψη τις
σχετικές διατάξεις των άλλων διεθνών οργάνων, τα Συμβαλλόμενα Κράτη
ειδικότερα:
α) Ορίζουν ένα κατώτατο όριο ή κατώτατα όρια ηλικίας για την
είσοδο στην επαγγελματική απασχόληση.
β) Προβλέπουν μία κατάλληλη ρύθμισή των ωραρίων και των συνθηκών
εργασίας.
γ) Προβλέπουν κατάλληλες ποινές και άλλες κυρώσεις, για να
εξασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
Αρθρο 33
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα,
συμπεριλαμβανομένων νομοθετικών, διοικητικών, κοινωνικών και
εκπαιδευτικών μέτρων, για να προστατεύσουν τα παιδιά από την
παράνομη χρήση ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, όπως αυτές
προσδιορίζονται στις σχετικές διεθνείς συμβάσεις, και για να
εμποδίζουν τη χρησιμοποίηση των παιδιών στην παραγωγή και την
παράνομη διακίνηση αυτών των ουσιών.
Αρθρο 34
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να προστατεύσουν
το παιδί από κάθε μορφή
σεξουαλικής εκμετάλλευσης και σεξουαλικής βίας. Για τον σκοπό
αυτόν, τα Κράτη, ειδικότερα, παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα σε
εθνικό, διμερές και πολυμερές επίπεδο για να εμποδίσουν:
α) Την παρακίνηση ή τον εξαναγκασμό των παιδιών σε παράνομη
σεξουαλική δραστηριότητα.
β) Την εκμετάλλευση των παιδιών για πορνεία ή για άλλες παράνομες
σεξουαλικές δραστηριότητες.
γ) Την εκμετάλλευση των παιδιών για την παραγωγή θεαμάτων ή υλικού πορνογραφικού χαρακτήρα.
Αρθρο 35
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη παίρνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα σε εθνικό,
διμερές και πολυμερές επίπεδο για να εμποδίσουν την απαγωγή, την
πώληση ή το δουλεμπόριο παιδιών, για οποιονδήποτε σκοπό και με
οποιαδήποτε μορφή.
Αρθρο 36
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προστατεύουν το παιδί από κάθε άλλη
μορφή εκμετάλλευσης επιβλαβή για οποιαδήποτε πλευρά της ευημερίας
του.
Αρθρο 37
Τα Συμβαλλόμενα Κράτη επαγρυπνούν ώστε:
α) Κανένα παιδί να μην
υποβάλλεται σε βασανιστήρια ή σε άλλες σκληρές, απάνθρωπες ή
εξευτελιστικές τιμωρίες ή μεταχείριση. Θανατική ποινή ή ισόβια
κάθειρξη χωρίς δυνατότητα απελευθέρωσης δεν πρέπει να απαγγέλλονται
για παραβάσεις, τις οποίες έχουν διαπράξει πρόσωπα κάτω των
δεκαοκτώ ετών.
β) Κανένα παιδί να μην στερείται
την ελευθερία του κατά τρόπο παράνομο ή αυθαίρετο. Η σύλληψη,
κράτηση ή φυλάκιση ενός παιδιού πρέπει να είναι σύμφωνη με το νόμο,
να μην αποτελεί παρά ένα έσχατο μέτρο και να είναι της μικρότερης
δυνατής χρονικής διάρκειας.
γ) Κάθε παιδί που στερείται την
ελευθερία να αντιμετωπίζεται με ανθρωπισμό και με τον οφειλόμενο
στην αξιοπρέπεια του ανθρώπου σεβασμό, και κατά τρόπο που να
ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ηλικίας του. Ειδικότερα, κάθε
παιδί που στερείται την
ελευθερία θα χωρίζεται από τους ενήλικες, εκτός εάν θεωρηθεί ότι
είναι προτιμότερο να μη γίνει αυτό για το συμφέρον του παιδιού, και
έχει το δικαίωμα να διατηρήσει την επαφή με την οικογένειά του δι’
αλληλογραφίας και με επισκέψεις, εκτός εξαιρετικών περιστάσεων.
δ) Τα παιδιά που στερούνται την ελευθερία τους να έχουν το δικαίωμα
για ταχεία πρόσβαση σε νομική ή σε άλλη κατάλληλη συμπαράσταση,
καθώς και το δικαίωμα να αμφισβητούν τη νομιμότητα της στέρησης της
ελευθερίας τους ενώπιον ενός δικαστ
Διαβάστε επίσης
- Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων: Η εμπορευματοποίηση της μεταμόσχευσης παραβιάζει κατάφορα τα ανθρώπινα δικαιώματα
- Εκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τα δικαιώματα των Ομοφυλόφιλων
- Συλλογή υπογραφών από παιδιά κατά του Ρατσισμού συγκεντρώνει ο ΟΗΕ
- Διαμαρτυρία κατά της Ελλάδας για τα ανθρώπινα δικαιώματα
- Τα ανθρώπινα δικαιώματα αίτημα της νέας χιλιετίας
Σπούδασα στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας. Ειδικεύτηκα στην Παθολογία στο Νοσοκομείο “Ο Ευαγγελισμός”. Για περισσότερο από 15 χρόνια ασχολούμαι ενεργά με την Πληροφορική και ειδικότερα με τις εφαρμογές Internet. Έχω ιδρύσει την Εταιρία MediSign (ανάπτυξη web εφαρμογών για το χώρο της Υγείας). Το Care είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της.