Οι περισσότεροι από εμάς πηγαίνουμε στον γιατρό για διάγνωση και θεραπεία όταν παρουσιάζεται ένα πρόβλημα υγείας. Άλλοι εξετάζονται τακτικά και άλλοι αποκλειστικά για τη θεραπεία παθήσεων για τις οποίες έχουν ήδη διαγνωστεί.
Λίγοι όμως πραγματικά πηγαίνουν στον γιατρό και κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις, κλινικές και παρακλινικές, προκειμένου να διατηρήσουν την υγεία τους όσο καλύτερα μπορούν.
Με αποτέλεσμα να ανακαλύπτουν πολύ αργά ό,τι πρόβλημα υγείας προκύπτει σοβαρό ή αντιμετωπίσιμο. Ένας γενικός ετήσιος έλεγχος περιλαμβάνει αιματολογικό και καρδιολογικό έλεγχο. Πιο ειδικές εξετάσεις αφορούν τους πνεύμονες, τα μάτια και Οδοντιατρικό έλεγχο. Εάν ανακύψει κάποιο ανησυχητικό εύρημα μπορούν να γίνουν επιπλέον εξετάσεις ανάλογα την ειδικότητα του γιατρού στην οποία έχει εντοπιστεί το πρόβλημα.
Ανεξάρτητα με τα παραπάνω οι εξετάσεις μπορούν να διακριθούν σε ομάδες ηλικιακές. Έτσι, ο κάθε άνθρωπος μπορεί να καθοδηγηθεί αναλόγως.
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας θα πρέπει να κάνουν τα παιδικά τους εμβόλια σύμφωνα με το θεσπισμένο πρόγραμμα. Κατά τη διάρκεια των σχολικών ετών, ο προληπτικός έλεγχος θα πρέπει να συνεχιστεί (6-14 ετών). Επίσης, θα πρέπει να ελέγχετε συχνά την ακοή και την όρασή του παιδιού σας, καθώς και να επισκέπτεστε τον οδοντίατρο.
Η ιατρική παρακολούθηση μετατοπίζεται επίσης από τον παιδίατρο στον οικογενειακό γιατρό ή παθολόγο στην ηλικία των 14 έως 20 ετών ή στα χρόνια της εφηβείας και της ενηλικίωσης. Αυτή τη στιγμή, είναι σημαντικό να ελέγξετε ότι έχουν ολοκληρωθεί όλοι οι εμβολιασμοί, να παρακολουθήσετε το βάρος, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης και να εντοπίσετε συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου με βάση το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό.
Επιπλέον, θα πρέπει να παρέχονται συμβουλές για τη διακοπή του καπνίσματος και την πρόληψη των Σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ).
Μεταξύ 20 και 40 ετών, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος αρτηριακής πίεσης κάθε δύο έως τρία χρόνια, μαζί με εργαστηριακή αξιολόγηση (γενική αίματος, γενική ούρων, σίδηρο αίματος, για αναιμία, αυξημένη χοληστερόλη, αυξημένο σάκχαρο στο αίμα και φυσιολογική ηπατική και νεφρική λειτουργία).
Ένας γυναικολόγος πρέπει να κάνει τεστ Παπανικολάου και ψηλάφηση στήθους στις γυναίκες και ένας ουρολόγος θα πρέπει να ελέγχει τους άνδρες για πιθανή ανάπτυξη κακοήθειας των όρχεων.
Για να αποφύγετε δυσμενή έκβαση κατά τη διάρκεια μιας μελλοντικής εγκυμοσύνης, είναι σημαντικό να διαχειριστείτε την κατανάλωση ασβεστίου και φολικού οξέος (οποιεσδήποτε ελλείψεις θα πρέπει να διορθωθούν), καθώς και να εμβολιαστείτε κατά της ερυθράς.
Πρέπει να επαναλαμβάνουμε τα εμβόλια Td (διφθερίτιδας-τετάνου) και ηπατίτιδας Β κάθε δέκα χρόνια, καθώς και να επαληθεύουμε τα αρχεία εμβολιασμού μας για την ανεμοβλογιά. Ο έλεγχος και η αποφυγή πραγμάτων όπως το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η μη αρκετή άσκηση, το υπερβολικό βάρος, η μη χρήση ζώνης ασφαλείας κατά την οδήγηση και η χρήση πρακτικών ασφαλούς σεξ είναι όλα σημαντικά.
Επιπλέον, πρέπει να αναφερθεί ότι, σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, ούτε οι συνήθεις ακτινογραφίες θώρακος ούτε οι εξετάσεις για καρκινικούς δείκτες έχουν αποδειχθεί αποτελεσματική προληπτική στρατηγική.
Ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται ετησίως μεταξύ των ηλικιών 40 και 65, καθώς καταστάσεις όπως η αρτηριακή υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία και ο σακχαρώδης διαβήτης συνήθως εμφανίζονται με συναφή προβλήματα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Μαζί με αυτά που σχετίζονται με άτομα κάτω των 50 ετών, θα πρέπει να γίνει προληπτική εξέταση κοπράνων για μικροσκοπική απώλεια αίματος και, εάν χρειάζεται, κολονοσκόπηση.
Οι γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία και ειδικότερα οι άνδρες άνω των 50 ετών θα πρέπει να αξιολογούν τον προστάτη τους τόσο κλινικά όσο και μέσω εξέτασης PSA στο εργαστήριο (από 40-50 ετών κάθε 2-3 χρόνια, από 50 -75 ετών κάθε χρόνο).
Για την έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία της οστεοπόρωσης κατά την εμμηνόπαυση, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ρουτίνας οστικής πυκνότητας (κάθε 2-3 χρόνια για φυσιολογικά επίπεδα και ετησίως για την οστεοπενία).
Τέλος, σε ηλικία άνω των 65 ετών, ο καρδιακός έλεγχος, ο προσυμπτωματικός έλεγχος όρασης και ακοής και η προσοχή στην κατανάλωση φαρμάκων και την πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων και των αλληλεπιδράσεων τους θα πρέπει να αυξηθούν. Συνεπώς, συνιστώνται ανοσοποιήσεις για την πνευμονιοκοκκική νόσο και τη γρίπη, αντίστοιχα, κάθε πέντε χρόνια και μία φορά (ανάλογα με το εμβόλιο).
Σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο, πρέπει να έχουμε κατά νου ότι όταν το σώμα μας ειδοποιεί για ένα σύμπτωμα, όπως πόνο, πυρετό, πρήξιμο, αλλαγή στις συνήθειες φαγητού, εντέρου ή ούρησης, ακούσια αύξηση ή απώλεια βάρους, επίμονοι αίσθημα παλμών, ή υπερβολική εφίδρωση, πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή για να αποκλείσουμε μια οργανική αιτία.
Για να μπορέσουμε να αναζητήσουμε προληπτικά συμβουλές για καλή υγεία και διαγνωστικές/θεραπευτικές διαδικασίες για να καλυφθούμε γρήγορα σε περίπτωση ανησυχιών που μπορεί να έχουμε, είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης με τον γιατρό μας.
Απόφοιτη νοσηλευτικής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος.
Φοιτήτρια στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα
《Δημόσια Υγεία και Πολιτικη Υγειας 》στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης