Επιμελείται η Χρύσα Πήλιου, Ψυχοθεραπεύτρια – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, συνεργάτης του doctoranytime.gr

Όλοι μπορεί να κρύβουμε τα συναισθήματά μας κάποιες φορές. Αν ανατρέξεις στο μυαλό σου, σίγουρα, θα εντοπίσεις πράγματα που μπορεί να σε έχουν πειράξει αλλά να μην τα έχεις επικοινωνήσει τη στιγμή που έπρεπε.

Η ποιότητα της ζωής και των σχέσεων μας είναι συνώνυμο της ποιότητας της σχέσης με τον εαυτό μας. Ανάλογα με τη σχέση που έχουμε με τον εαυτό μας, δημιουργούμε και τις αντίστοιχες σχέσεις στο άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον μας. Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ισορροπημένες σχέσεις με το προσωπικό-οικογενειακό-κοινωνικό-επαγγελματικό περιβάλλον, εάν πρωτίστως δεν έχουμε φροντίσει τη γνωριμία και την κατανόηση του εαυτού μας; Και πώς μπορούμε να γνωρίσουμε και να κατανοήσουμε τον εαυτό μας; Μα φυσικά, μαθαίνοντας να επικοινωνούμε μαζί του σε βάθος, μέσα από τα συναισθήματά μας.

Το να καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας, χωρίς να επικοινωνούμε αυτό που μας ενοχλεί, μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα τη συσσώρευση αρνητικών συναισθημάτων, που προκαλούν συναισθηματική πίεση. Αν αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά και αντιμετωπίζονται παραγωγικά, το πιθανότερο είναι να μην προκαλέσουν κάποιο επιπλέον πρόβλημα. Όταν, όμως, επαναλαμβάνονται και τα κρατάς μέσα σου, τότε μπορεί να επηρεάσουν την ψυχική σου υγεία.

Γιατί δυσκολεύεσαι να εκφράσεις τα συναισθήματά σου

Ο βασικότερος, ίσως, λόγος για τον οποίο αποφεύγουμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας είναι ο φόβος. Ο φόβος της σύγκρουσης, της απόρριψης, της μοναξιάς, της αδυναμίας ή του να μην χαλάσουμε την εικόνα μας. Υπάρχουν δεκάδες άλλοι λόγοι που σε αποτρέπουν από την έκφραση αυτού που νιώθεις. Η έλλειψη έκφρασης του συναισθήματος είναι οδυνηρή για αυτόν που τη βιώνει πρώτα απ’ όλα και κατ’ επέκταση για τους ανθρώπους γύρω του. Καταπιέζοντας αυτό που νιώθουμε, το άγχος αυξάνεται και κλεινόμαστε όλο και περισσότερο στον εαυτό μας.

Μπορεί να νιώθεις ότι, αν εκφράσεις αρνητικά συναισθήματα όπως θλίψη, φόβο, στεναχώρια ή απογοήτευση θα δημιουργήσεις την εντύπωση στους άλλους ότι είσαι ευάλωτος και αδύναμος. Όμως, οι σκέψεις και οι απόψεις των άλλων για το πώς πρέπει να ζεις τη δική σου ζωή σε εμποδίζουν να συντονιστείς με τον εσωτερικό σου εαυτό και να ακούσεις τα δικά σου θέλω.

Πως να εξωτερικεύσεις τα συναισθήματά σου

Η συσσώρευση των αρνητικών συναισθημάτων μαζί με την έλλειψη της επικοινωνίας, που προκύπτουν, μπορεί να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία σου. Σε αντίθεση με το να μιλάς για τα συναισθήματά σου, γεγονός που μπορεί να σε ανακουφίσει και να σε αποφορτίσει συναισθηματικά. Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό, όμως;

Κατανόησε τα συναισθήματά σου με τα 3Α

Αναγνωρίζω-Αποδέχομαι-Αλλάζω. Είναι σημαντικό να μπορείς να αναγνωρίσεις τι νιώθεις, έπειτα να το αποδεχτείς και τέλος, αφού αγκαλιάσεις τον εαυτό σου και πεις: «είναι οκ που νιώθω έτσι», να αλλάξεις αυτό που δεν χρειάζεσαι. Δώσε τον απαραίτητο χώρο και χρόνο στον εαυτό σου να έρθει σε επαφή με αυτό που νιώθει. Μην του πηγαίνεις κόντρα και μην το κατακρίνεις.

Μοιράσου αυτό που νιώθεις εκείνη τη στιγμή

Τα συναισθήματά σου είναι μέρος του εαυτού σου. Είναι η μοναδικότητά σου. Αν τα απαρνείσαι, τα καταπιέζεις ή τα κατακρίνεις θα οδηγήσει σε τελείως διαφορετικά αποτελέσματα από αυτά που, ενδεχομένως, θα ήθελες. Είναι σαν να μην αποδέχεσαι ένα μέρος του εαυτού σου. Η έκφραση των συναισθημάτων καλλιεργεί ισότιμες και ισορροπημένες σχέσεις.

Ξεκίνα να εκφράζεις, με ευγένεια, αυτό που αισθάνεσαι τη στιγμή που συμβαίνει. Η επικοινωνία δεν είναι απλά ένα χάρισμα του λόγου, αλλά κάτι πολύ βαθύτερο. Είναι το μέσο για την διαμόρφωση των σωστών σχέσεων. Επικοινωνώ σημαίνει πάνω απ’ όλα μαθαίνω να ακούω, συναισθάνομαι, επεξεργάζομαι και όχι μόνο μιλάω. Μπορεί στην αρχή να είναι δύσκολο, αλλά σταδιακά θα μπορέσεις να το κάνεις ευκολότερα, ώσπου να γίνει κομμάτι του εαυτού σου. Άλλωστε, η επικοινωνία είναι δεξιότητα η οποία μαθαίνεται.

Επίτρεψε στον εαυτό σου να είναι ευάλωτος

Νομίζουμε, πως προστατεύουμε τον εαυτό μας όταν δεν δείχνουμε την ευάλωτη πλευρά μας. Όταν συμβαίνει αυτό όμως, περιορίζουμε την ικανότητά μας να είμαστε αυθεντικοί και αληθινοί, ενώ την ίδια στιγμή ζητάμε από τους γύρω μας την αλήθεια.

Υπάρχουν άνθρωποι που κρύβονται καλά, πίσω από ένα προσωπείο δύναμης για να μην πληγωθούν. Το να είσαι ευάλωτος, όμως, δεν είναι αδυναμία. Μέσα από την ευαλωτότητα μας, ερχόμαστε πιο κοντά ο ένας με τον άλλο και οι σχέσεις μας αποκτούν κατανόηση, αλήθεια και αγάπη.

Επίλεξε το σωστό άτομο, την κατάλληλη στιγμή

Δοκίμασε να εκφραστείς σε άτομα που εμπιστεύεσαι. Αν για παράδειγμα, αντιμετωπίζεις κάποιο θέμα μ’ ένα άτομο από το εργασιακό σου περιβάλλον και νιώθεις ανασφάλεια να το μοιραστείς με το ίδιο, φρόντισε να το συζητήσεις με κάποιον που εμπιστεύεσαι και θα σε βοηθήσει να το εκφράσεις. Είναι σημαντικό να έχεις ένα πλαίσιο υποστήριξης.

Ζήτησε βοήθεια από έναν ειδικό

Η δυσκολία έκφρασης συναισθήματος συνήθως έγκειται σε κάποια δυσκολία του ατόμου. Η βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας είναι πολύτιμη, καθώς θα σε καθοδηγήσει να εντοπίσεις τον λόγο που σε μπλοκάρει από το να εκφράσεις το συναίσθημα σου. Μέσα από μία ασφαλή διαδικασία, θα σε βοηθήσει να βρεις τη λύση και να απαλλαγείς από ό,τι σε δυσκολεύει ή είναι δυσλειτουργικό, ώστε να απολαμβάνεις τη ζωή σου και να σταματήσεις να ζεις με φόβο.