Στην Παλαιολιθική εποχή (μέχρι το 8000 πΧ), φαίνεται ότι χρησιμοποιούνταν λίθινα αντικείμενα για την διάνοιξη αποστημάτων, την παροχέτευση του πύου και αίματος για θεραπευτικούς σκοπούς. Τα λίθινα αυτά αντικείμενα ονομάζονταν “bian”. Με την πάροδο των αιώνων, η ικανότητα του αρχανθρώπου να κατεργάζεται την πέτρα, οδήγησε στην βελτίωση των “bian”. Έτσι στη Νεολιθική εποχή (8000 – 2000 πΧ), οι πρωτόγονες λίθινες βελόνες αποκτούν σχήμα σφαιρικό ή οβάλ κατά το ένα άκρο τους για να μπορούν να κρατιούνται, ενώ το άλλο άκρο τους κατέληγε σε πυραμοειδώς οξύαιχμη ακμή, για να μπορεί να τρυπάει το σώμα. Σε αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή Duolun της Μογγολίας, ανακαλύφθηκαν τα ερείπια οικισμού που ανήκει χρονολογικά στη Νεολιθική εποχή. Ανάμεσα στα ευρήματα που ανασκάφηκαν, περιλαμβάνεται και μία βελόνα “bian” μήκους 4,5 cun (περίπου 10 εκατοστά). Άλλες δύο λίθινες βελόνες 8,3 και 9,1 εκατοστών, ανακαλύφθηκαν σε τάφους της Νεολιθικής εποχής, στην περιοχή Rizhao της επαρχίας Shandong. Τα ευρήματα αυτά, καταμαρτυρούν την εφαρμογή του Βελονισμού ως θεραπευτική μέθοδο, από τα προϊστορικά χρόνια.

Στην αρχαιότητα (2000 – 476 πΧ), οι άνθρωποι μαθαίνουν την επεξεργασία του μετάλλου και οι πρώτες μεταλλικές βελόνες (από σίδηρο, χρυσό, ασήμι και χαλκό) κάνουν την εμφάνισή τους. Οι λίθινες όμως βελόνες “bian” εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς. Τον 3ο πΧ αιώνα, οι μεταλλικές βελόνες αντικαθιστούν οριστικά τις λίθινες. Έτσι κάνουν την εμφάνισή τους οι Εννιά Κλασσικές Βελόνες, που χρησιμοποιούνται μερικώς μέχρι σήμερα. Αυτές είναι:
1. Chanzhen (= βελόνα με κεφάλι βέλους, βελόνα που μόλις αγγίζει, 1,6 cun, ενώ η αιχμή της έχει πλάτος 0,5 cun). Της δόθηκε ο αριθμός 1 διότι συμβολίζει τον ουρανό. Είναι βελόνα Yang και χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων, όταν το Τσι βρίσκεται σε πληρότητα.
2. Yuanzhen (= βελόνα με στρογγυλή μύτη, 1,6 cun) . Συμβολίζει την γή. Δεν είναι ακριβώς βελόνα με την γνωστή έννοια. Είναι σαν σφαιρικό εργαλείο, με αμβλεία και ωοειδή αιχμή, που χρησιμοποιείται για την μάλαξη των σημείων του βελονισμού που δεν επιτρέπεται να βελονίσουμε. Χρησιμοποιείται σε παιδιά, σε φοβισμένους ασθενείς και επώδυνα σημεία. Είναι ένα είδος μασάζ και μπορεί να αντικατασταθεί με δακτυλική πίεση.
3. Dizhen (= βελόνα του δοχείου του όρκου 3,5 cun). Συμβολίζει τον άνθρωπο και είναι 3,5 cum μακριά, αλλά το αιχμηρό της τμήμα (που μοιάζει με σπόρο κεχριού), είναι μόλις 1 χιλιοστό, διότι πίσω ακριβώς βρίσκεται ένα εξόγκωμα που εμποδίζει τη βελόνα να βυθιστεί περισσότερο. Την βελόνα αυτή την χρησιμοποιούσαν οι παλαιοί πολεμιστές οι οποίοι έδιναν ένα όρκο και τρυπούσαν το δέρμα τους για να βγει μια σταγόνα αίμα. Χρησιμοποιείται επιφανειακά στα σημεία αρχαία σημεία Shu.
4. Fengzhen (= βελόνα ανέμου, 1,6 cun). Συμβολίζει τις 4 εποχές που ανταποκρίνονται στους 8 ανέμους. Είναι τριγωνική, κοντή και χρησιμοποιείται επιφανειακά για θεραπείες ασθενειών ανέμου σύμφωνα με τον νόμο των τεσσάρων εποχών. Ο βελονισμός με αυτήν θεωρείται ότι μειώνει τη θερμότητα του σώματος, προκαλεί διαστολή των αγγείων και βελτιώνει την κυκλοφορία.
5. Pizhen (= βελόνα σπάθη, 4 cun). Συμβολίζει τους πέντε κινέζικους μουσικούς φθόγγους. Έχει μορφή μικρού νυστεριού και χρησιμοποιείται για διάνοιξη αποστημάτων..
6. Yuanlizhen (= βελόνα στρογγυλή, μυτερή κοντή και λεπτή όσο μια τρίχα μαλλιών, 1,6 cun). Συμβολίζει τους 6 Yin και τους 6 Yang Μεσημβρινούς. Χρησιμοποιείται σε σημεία επιφανειακά με λεπτό υπόστρωμα ιστών (π.χ. σημεία δακτύλων) για τη θεραπεία ρευματικών παθήσεων.
7. Haozhen (= βελόνα λεπτή σαν το κεντρί ενός κουνουπιού, 3,6 cun). Συμβολίζει τους επτά αστερισμούς και κατά επέκταση, τις επτά οπές του προσώπου (2 μάτια, 2 αυτιά, 2 ρουθούνια, 1 στόμα). Χρησιμοποιείται για την τόνωση του σημείου βελονισμού και για τη θεραπεία των αισθητικών διαταραχών.
8. Chongzhen (= επιμήκης μακριά βελόνα, 7 cun). Συμβολίζει τις 8 μεγάλες αρθρώσεις (2 γόνατα, 2 ισχία, 2 αγκώνες, 2 ώμοι). Χρησιμοποιείται για να εμποδίσουμε την βλαπτική ενέργεια να εγκατασταθεί στις μεγάλες αρθρώσεις και να προκαλέσει ρευματισμούς. Είναι η μακρύτερη βελόνα.
9. Dazhen (= βελόνα της φωτιάς, 4 cm). Συμβολίζει τις 9 επαρχίες της Κίνας και τις 9 μεγάλες περιοχές του σώματος. Είναι η παχύτερη όλων των βελόνων (1 χιλιοστό πάχος), κατασκευασμένη από κόκκινο χαλκό. Ονομάζεται βελόνα της φωτιάς, διότι εν αντιθέσει προς τις άλλες, ζεσταίνεται πριν ή μετά την τοποθέτηση της. Χρησιμοποιείται σε οιδηματώδεις ιστούς, γύρω από τις αρθρώσεις.

Οι σύγχρονες βελόνες που χρησιμοποιούνται για τον βελονισμό, κατασκευάζονται από ανοξείδωτο χάλυβα, με αυστηρότατες ποιοτικές προδιαγραφές. Οι χρυσές ή οι ασημένιες βελόνες ελάχιστα χρησιμοποιούνται σήμερα, κυρίως στον Ωτοβελονισμό. Κάθε βελόνα αποτελείται από την αιχμή, το σώμα και τη λαβή. Είναι πολύ λεπτές (στο μέγεθος της τρίχας), εύκαμπτες (γεγονός που εμποδίζει το σπάσιμό τους), στερούνται αυλού και είναι ατραυματικές (παρακάμπτουν τους ιστούς χωρίς να τους καταστρέφουν). Η διάμετρος του σώματος κυμαίνεται από 0,2 έως 0,6 χιλιοστά και το μήκος από 1 έως 10 εκατοστά. Η λαβή αποτελείται από υλικό παρόμοια με αυτό του σώματος της βελόνας, με τη μορφή του σπιράλ. Ορισμένοι τύποι βελονών, αντί της κλασσικής σπείρας, διαθέτουν πλαστική λαβή. Δεχόμενοι την σύγχρονη θεωρία της δράσης του βελονισμού, το είδος της λαβής δεν επηρεάζει το τελικό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Κατά την Παραδοσιακή όμως Κινέζικη Ιατρική, η λαβή της βελόνας δρα σαν αγωγός μεταξύ του ασθενή και της κοσμικής ενέργειας και ως εκ τούτου θα πρέπει να έχει τη συγκεκριμένη σπειροειδή μορφή. Προκειμένου η έμπαρση της βελόνας να είναι ακόμα πιο ανώδυνη, χρησιμοποιούνται μεταλλικοί ή πλαστικοί οδηγοί, μέσα στις οποίες τοποθετείται η βελόνα πριν εισέλθει στο δέρμα.

Οι βελόνες που χρησιμοποιούνται στον βελονισμό είναι δυνατό να αποστειρωθούν σε κλίβανο, όπως και τα υπόλοιπα ιατρικά εργαλεία και να ξαναχρησιμοποιηθούν με ασφάλεια. Εν τούτοις όμως, προκειμένου να παραμερισθεί οποιαδήποτε αμφιβολία από την πλευρά του ασθενή, είναι προτιμότερο – και αποτελεί την πάγια τακτική σήμερα – να χρησιμοποιούνται αποστειρωμένες βελόνες μιας χρήσεως, οι οποίες μετά από τη χρήση τους πετάγονται. Έτσι εξαλείφεται οποιοσδήποτε κίνδυνος μετάδοσης λοιμώδους νοσήματος. Συγχρόνως, επειδή οι βελόνες είναι λεπτότατες, είναι πιθανό μετά από τη χρήση τους και λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται στον κλίβανο αποστείρωσης, να υποστούν μικρή παραμόρφωση στην ακίδα τους και να γίνουν στον επόμενο βελονισμό περισσότερο επώδυνες.

Μια ιδιαίτερη κατηγορία βελονών αποτελούν οι ημιμόνιμες βελόνες που χρησιμοποιούνται στον Ωτοβελονισμό. Αυτές έχουν πολύ λεπτή αιχμή, μήκος που δεν υπερβαίνει το 1,5 χιλιοστό, και αντί για λαβή διαθέτουν μικρή περιέλιξη με τη μορφή εξογκώματος, που εμποδίζει τη βελόνα να βυθιστεί περισσότερο. Αφού αποστειρωθεί πολύ καλά το σημείο βελονισμού στο αυτί που έχει επιλεγεί, εισάγεται η ημιμόνιμη βελόνα και καλύπτεται από ένα μικρό αντιαλλεργικό λευκοπλάστ. Μπορεί άφοβα να παραμείνει εκεί, για 7 έως10 ημέρες.

Διαβάστε επίσης

• Ο καρκίνος του μαστού στην Ευρώπη σήμερα
• Οι σκλάβοι είναι φθηνότεροι σήμερα παρά ποτέ
• Πέτρες στη χολή; Η χειρουργική του μέλλοντος στη διάθεσή σας, σήμερα.
• Η θέση των γυναικών στην Ευρώπη σήμερα
• Οι παραδοσιακοί Μεσημβρινοί και τα σημεία βελονισμού