Άλλες ονομασίες

Learning

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Μάθηση είναι η τροποποίηση της συμπεριφοράς μέσω της εμπειρίας.Η μάθηση συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, επιτρέποντας μας να προσαρμοζόμαστε στις μεταβαλλόμενες συνθήκες ώστε να επιζήσουμε. Είναι κύρια λειτουργία σε όλα τα ζώα.

Η μάθηση ως διαδικασία διαμόρφωσης της προσωπικότητας

Ο άνθρωπος αποκτά την προσωπικότητά του κυρίως μέσω αυτών που μαθαίνει, είτε συνειδητά είτε αντανακλαστικά, από το περιβάλλον του. Το βρέφος γεννιέται με λίγα έμφυτα εφόδια. Σύμφωνα με τη θεωρία της μάθησης το βρέφος αρχίζει να μαθαίνει από την ώρα που γεννιέται. Μαθαίνει με τη λειτουργία του έμφυτου εξοπλισμού του, που αποτελείται από ειδικά αντανακλαστικά, ιεραρχίες αντιδράσεων και φυσιολογικές ορμές, και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να αρχίσει η διαδικασία της μάθησης. Η διαδικασία της μάθησης συντελείται με τη λειτουργία των μηχανισμών του ένστικτου ή ορμής, του ερεθίσματος, της αντίδρασης και της ενίσχυσης, και λειτουργεί σύμφωνα με τον έμφυτο μηχανισμό του ανθρώπινου οργανισμού.

Η μάθηση ως διαδικασία διαμόρφωσης της συμπεριφοράς

Σύμφωνα με τη θεωρία της μάθησης, η διαδικασία ορμής-ερεθίσματος-αντίδρασης-ενίσχυσης είναι ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουμε την συμπεριφορά μας. Η διαδικασία της μάθησης λειτουργεί με δυο τρόπους: με την οργανική ή λειτουργική ρύθμιση και με την κλασσική ρύθμιση. Η οργανική ρύθμιση είναι μια δοκιμαστική διαδικασία συμπεριφοράς κατά την οποία οι αντιδράσεις που προηγούνται αμεσότερα από τη μείωση της ορμής αυξάνονται σε πιθανότητα. Δηλαδή, ένα μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς μας προέρχεται από την αντανακλαστική εκμάθηση του πράγματος που ικανοποιεί ταχύτερα τις ανάγκες μας, κι από την εκμάθηση του πως πετυχαίνουμε ταχύτερα αυτή την ικανοποίηση. Η διαδικασία της κλασσικής ρύθμισης αρχίζει με μια ανεξάρτητη (που δεν είναι προϊόν μάθησης) αντίδραση, που προκαλείται από ένα ανεξάρτητο ερέθισμα. Το ανεξάρτητο ερέθισμα προκαλεί μια αντανακλαστική ανεξάρτητη αντίδραση. Όταν όμως ένα έως τώρα ανύποπτο σήματα παρατηρείται εξακολουθητικά ότι συνοδεύει ένα ανεξάρτητο ερέθισμα, τότε το σήμα αρχίζει να δημιουργεί την αντίδραση που ως τότε παραγόταν μόνο από το ανεξάρτητο ερέθισμα. Το σήμα λοιπόν γίνεται εξαρτημένο ερέθισμα (δηλαδή παρατηρείται εξακολουθητικά και συνεπώς μαθαίνεται) και έτσι η αντίδραση που δημιουργεί γίνεται (που είναι προϊόν μάθησης) εξαρτημένη αντίδραση.

Τέλος, η ανθρώπινη συμπεριφορά επηρεάζεται και καθορίζεται από τις συνέπειές της. Έτσι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν τη συμπεριφορά τους μέσα από ερεθίσματα αλλά από τις συνέπειες των αντιδράσεών τους σε αυτά τα ερεθίσματα. Η συμπεριφορά λοιπόν μπορεί να αλλάξει πολύ πιο εύκολα αν αλλάξουν οι συνέπειές της, παρά οι αντιδράσεις του ατόμου σε ερεθίσματα.