Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Πρόκειται για ψυχολογικές διαδικασίες που υιοθετεί το «εγώ», στην προσπάθεια του να μειώσει την ψυχολογική ένταση, που αντιμετωπίζει.

Χαρακτηριστικά μηχανισμών άμυνας

Οι ψυχολογικοί μηχανισμοί άμυνας του «Εγώ» είναι ασυνείδητοι τρόποι συμπεριφοράς, τους
οποίους χρησιμοποιεί το άτομο για να μειώσει το άγχος που βιώνει. Η χρήση των μηχανισμών άμυνας είναι μία φυσιολογική διαδικασία εφόσον δεν γίνεται ο αποκλειστικός τρόπος αντιμετώπισης κάθε προβλήματος που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε.

Οι κυριότεροι μηχανισμοί άμυνας

Απώθηση
Οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες και τα «θέλω» ενός ατόμου απωθούνται στο ασυνείδητο διότι αν έρθουν στο συνειδητό του, του προκαλούν άγχος.

Εκλογίκευση
Το άτομο βρίσκει λογικοφανείς δικαιολογίες για να καλύψει μία αποτυχία του ή απογοήτευση του. Το καλλίτερο παράδειγμα της εκλογίκευσης το βρίσκουμε στον μύθο του Αισώπου «Η αλεπού και τα σταφύλια»

Προβολή
Το άτομο στην προσπάθεια του να αντιμετωπίσει τις απαράδεκτες τάσεις του ή σκέψεις του, σύμφωνα με τις αρχές του, οι οποίες του προκαλούν ενοχές, προβάλλει αυτές τις ιδέες στους άλλους ανθρώπους.

Άρνηση
Η μη αποδοχή των πραγματικών γεγονότων και καταστάσεων. Συνήθως είναι συχνός μηχανισμός σε κατάστασης πένθους ή απώλειας.

Ταύτιση
Το άτομο υιοθετεί τρόπους συμπεριφοράς κάποιου άλλου προσώπου για να καλύψει τη δική του ανεπάρκεια. Ο μηχανισμός αυτός χρησιμοποιείται και από τα παιδιά για την ανάπτυξη της προσωπικότητας τους, με την επιτυχή τους ταύτιση με το γονέα του ίδιου φύλου.

Υπεραναπλήρωση
Το άτομο προσπαθεί να κρύψει τα κοινωνικώς «απαράδεκτα συναισθήματα» του, υιοθετώντας διαμετρικά αντίθετες συμπεριφορές, τις οποίες υποστηρίζει με πάθος και φανατισμό.

Παλινδρόμηση
Η υιοθέτηση τρόπων συμπεριφοράς που παραπέμπουν σε μικρότερη ηλικία, άρα και πιο ασφαλή.

Διαβάστε επίσης

• Η άρνηση των παραδοσιακών κοινωνικών ρόλων επιβαρύνει την καρδιά…
• Ασυνείδητο