Άλλες ονομασίες

Εκμύζηση δακτύλων, Εκμύζηση κάτω χείλους, Εκμύζηση παρειών (μάγουλα), Δάγκωμα μολυβιών, Ονυχοφαγία.

Σύντομη περιγραφή – ορισμός

Με τον όρο στοματικές έξεις εννοούμε επαναλαμβανόμενες πράξεις π.χ. η εκμύζηση των δακτύλων, οι οποίες μετά την βρεφική ηλικία κατά την οποία θεωρούνται φυσιολογικές, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην εμφάνιση και την λειτουργία των δοντιών ή του στόματος.

Παθογένεια

Τα αίτια που παρατείνουν τις στοματικές έξεις πέραν της βρεφικής ηλικίας είναι ψυχολογικά και διαμορφώνονται στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον ή αργότερα στο σχολείο και συνήθως αφορούν άγχος, έλλειψη στοργής ή εμπιστοσύνης, ταραγμένη οικογενειακή ατμόσφαιρα ή συγκρούσεις στο σχολικό ή κοινωνικό περιβάλλον. Εάν δεν αντιμετωπιστούν μπορούν να επιμείνουν και μετά την ενηλικίωση.

Κλινική εικόνα

Οι στοματικές έξεις ξεκινούν κατά την περίοδο της νηπιακής και της παιδικής ηλικίας με κυριότερη από αυτές την εκμύζηση των δακτύλων. Περισσότερα από 50% από τα βρέφη πιπιλούν τα δάκτυλά τους και κατά αυτή την χρονική περίοδο δεν θεωρείται επιβλαβής ενέργεια. Μικροανωμαλίες που τυχών δημιουργήθηκαν θεραπεύονται μόνες τους όταν το βρέφος σταματήσει την εκμύζηση. Τα προβλήματα αρχίζουν όταν η εκμύζηση συνεχίζεται μετά τα 4,5 ή 6 χρόνια και γίνεται πια μια επιβλαβής στοματική έξη που δημιουργεί συχνά ανωμαλίες στα δόντια και στις γνάθους όπως απόκλιση των πρόσθιων πάνω δοντιών προς τα έξω, απόκλιση ή συνωστισμός των πρόσθιων κάτω δοντιών, προβλήματα συνολικότερα στην πάνω ή στην κάτω γνάθο, χασμοδοντία(να μένει μπροστά ανοικτό το στόμα όταν το κλείνουμε), γωνιώδης υπερώα(αύξηση του φυσιολογικού βάθους της). Η δημιουργία ή όχι ανωμαλιών εξαρτάται από την προδιάθεση του οργανισμού, από την ένταση με την οποία εκμυζά το δάκτυλο του, από την χρονική διάρκεια που εκμυζά το δάκτυλό του κάθε φορά και τέλος από την συχνότητα που επαναλαμβάνει την έξη αυτή στην διάρκεια μιας μέρας. Αλλες έξεις που παρατηρούνται στα παιδιά είναι συνήθως η εκμύζηση του κάτω χείλους, η εκμύζηση και το δάγκωμα των παρειών (μάγουλα), το δάγκωμα των μολυβιών και η ονυχοφαγία.

Αντιμετώπιση

Τα αίτια που παρατείνουν τις στοματικές έξεις πέρα από την ηλικία των 5 ή 6 χρόνων και τις καθιστούν επιβλαβείς ενέργειες είναι κυρίως ψυχολογικά. Γι αυτό τον λόγο χρειάζεται από την πλευρά του γιατρού καλοσύνη, αγάπη και εμπιστοσύνη για να τα ανταποδώσει και το παιδί προς τον γιατρό ώστε να μπορέσει ο τελευταίος να εξηγήσει στο παιδί τις συνέπειες που θα έχει από αυτή την κακή συνήθεια. Καλό θα είναι οι γονείς να μην παρεμβαίνουν καθόλου ανάμεσα στο γιατρό και το παιδί. Ενα άλλο μέσο που έχει στην διάθεσή του ο γιατρός είναι η δημιουργία ενός ημερολογίου στοματικών έξεων του παιδιού με στόχο να φέρει στη συνείδηση του παιδιού αυτή την αθέλητη πράξη για να αποκτήσει την επίγνωση της. Ετσι ο μικρός ασθενής μπορεί να γράφει κάθε μέρα με μολύβι πότε και πως πιπίλισε το δάκτυλό του. Το ημερολόγιο το ελέγχει ο γιατρός στην επόμενη επίσκεψη, που πρέπει να γίνει μέσα στην επόμενη βδομάδα. Μετά από δυό τρείς επισκέψεις και όταν ο γιατρός κρίνει ότι έφθασε η ώρα ο ασθενής να κόψει την επιβλαβή στοματική έξη, τότε ο γιατρός συντάσσει ενα “συμφωνητικό” με τον μικρό, που αναλαμβάνει την υποχρέωση να σταματήσει την έξη μέχρι την επόμενη επίσκεψη.

Διαβάστε επίσης

• Στοματικές έξεις: Χαριτωμένες αλλά επιζήμιες